Mở rộng Sân bay Nội Bài: Riêng "tiền đất" mất 2 tỷ USD

Việc mở rộng Cảng hàng không (CHK - sân bay) Nội Bài dự kiến tốn kém hơn 5 tỷ USD. Riêng chi phí giải phóng mặt bằng đã lên tới 2 tỷ USD. Trong khi dự án còn trên giấy, nhiều ngôi nhà mới khang trang trong khu vực dự án vẫn liên tục mọc lên.

Theo quy hoạch, sân bay Nội Bài mở rộng sẽ đối diện với sân bay hiện hữu qua Đại lộ Võ Nguyên Giáp, thuộc 3 xã: Phú Minh, Phú Cường, Mai Đình (huyện Sóc Sơn, Hà Nội).

“Gần như Long Thành thứ 2”

CHK Nội Bài có công suất thiết kế 25 triệu hành khách/năm. Theo Cục Hàng không Việt Nam, với sức tăng trưởng “nóng” về lượng hành khách như hiện nay (năm 2015 là 22% nhưng 4 tháng đầu năm 2016 đã là 31%) thì trong vòng 3 năm nữa, Nội Bài sẽ rơi vào tình trạng “vỡ trận”.

Trao đổi với báo chí mới đây, Cục trưởng Lại Xuân Thanh cho rằng, kế hoạch mở rộng, nâng công suất của sân bay Nội Bài là việc cấp bách. Tuy nhiên, cũng theo ông Thanh, để nâng công suất của Nội Bài thêm 25 triệu hành khách/năm nữa “thì đây sẽ là dự án Long Thành thứ hai”. Thậm chí, dự án này còn khó khăn hơn bởi quỹ đất theo quy hoạch phải mở rộng, dân cư dày đặc, việc giải phóng mặt bằng sẽ rất khó khăn.

Chiều 31/5, Thứ trưởng GTVT Nguyễn Hồng Trường xác nhận: Phương án xây dựng nhà ga CHK Nội Bài mới (Nhà ga T3, T4) và đường cất hạ cánh mới theo hướng “lật” sang phía nam đường Võ Nguyên Giáp đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2008. “Hiện chưa có bất cứ thay đổi nào và bản quy hoạch này hiện vẫn còn nguyên giá trị” – ông Trường nói.

Cụ thể, ông Lại Xuân Thanh cho hay: Theo quy hoạch vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì việc mở rộng sẽ được xây dựng đối diện với sân bay Nội Bài hiện nay (lật qua đại lộ Võ Nguyên Giáp) với diện tích 720 ha, thuộc 3 xã: Phú Minh, Phú Cường, Mai Đình của huyện Sóc Sơn. Chi phí giải phóng mặt bằng, đền bù và xây dựng khu tái định cư cho người dân dự kiến khoảng 2 tỷ USD (tính theo thời giá năm 2015). Chi phí xây dựng các hạng mục chính của “Nội Bài 2” (đường lăn, sân đỗ, khu nhà ga, đèn chiếu sáng…) khoảng 78.000 tỷ đồng (hơn 3,5 tỷ USD) và sẽ thực hiện theo hình thức xã hội hóa.

Tại khu vực quy hoạch dự án, nhiều ngôi nhà tiếp tục mọc lên sẽ phát sinh nhiều phức tạp trong quá trình triển khai. Ảnh: Lê Việt - Tuấn Nguyễn.

Nhà hoành tráng vẫn mọc trên đất quy hoạch

Theo ghi nhận của phóng viên Tiền Phong ngày 31/5, người dân các xã Phú Minh, Phú Cường, Mai Đình (huyện Sóc Sơn, Hà Nội) chưa hề biết đất mình đang ở có nằm trong diện quy hoạch mở rộng sân bay Nội Bài hay không. Tại khu vực thôn Tân Trại, xã Phú Cường, rất nhiều nhà dân mới được xây 1-2 năm trở lại đây. Một số nhà dân đang xây xong phần thô. Rìa ngoài các ruộng lúa, bãi đất trống cũng có một số nhà xưởng, gara ô tô đã được xây và đưa vào sử dụng.

Ông Trần Văn Thông, trưởng thôn Hương Gia, xã Phú Cường, cho biết, cách đây mấy năm, có nghe cán bộ của huyện và thành phố thông báo một phần đất của thôn Hương Gia và đất thôn Đoài (thuộc xã Phú Minh) nằm trong quy hoạch xây khu trung tâm thương mại hàng không, thuộc CHK Nội Bài. Theo ông Thông, cán bộ thành phố đã có 3 đợt về khảo sát đo đạc, kiểm đếm. “Thôn Hương Gia có tổng hơn 900 hộ dân thì có 300 hộ nằm trong phạm vi giải phóng mặt bằng để quy hoạch xây sân bay. Tổng diện tích thôn là 200 ha, trong đó diện tích đất phải giải tỏa đền bù là 30ha. Tuy nhiên, hiện chưa có quy hoạch chi tiết cũng như mức giá đền bù” – ông Thông nói.

Trong khi đó, ông Phạm Xuân Phương, Bí thư huyện ủy Sóc Sơn lại cho biết, hiện Cục Hàng không mới trình xin ý kiến của thành phố, sau đó, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đây là mục tiêu quốc gia, cơ bản chính quyền huyện sẽ đồng ý. “Chúng tôi mới chỉ biết dự kiến sẽ mở rộng thêm khoảng 720 ha thuộc 3 xã Phú Minh, Phú Cường, Mai Đình. Nhưng lấy xã nào chính, xã nào phụ, xã nào ven vẫn chưa biết chính xác, chưa cắm mốc để đo đạc. Phải được sự đồng ý của Thủ tướng về chủ trương thì mới có khoanh vùng, đo đạc và các con số cụ thể” – Bí thư huyện ủy Sóc Sơn cho biết.

Cần quản lý đất quy hoạch sân bay

Trao đổi với PV Tiền Phong, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật cho biết hiện tại Bộ GTVT đang xin ý kiến Chính phủ nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch mở rộng sân bay Nội Bài. Ngoài phương án mở rộng về phía Nam, Bộ GTVT đang nghiên cứu mở rộng theo nhiều phương án; trong đó có phương án mở rộng về phía Bắc (phần diện tích đất Bộ Quốc phòng đang sử dụng) với chi phí giải phóng mặt bằng thấp hơn nhưng sẽ gặp một số hạn chế về không gian.

“Hiện chúng tôi chưa chính thức quyết định phương án nào. Trong khi quy hoạch chưa được thay đổi thì quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2008 vẫn còn nguyên giá trị”, ông Nhật nói.

Nói về thực trạng các công trình xây dựng vẫn liên tục mọc lên trên khu vực dự kiến mở rộng dẫn đến chi phí giải phóng mặt bằng tăng cao, thậm chí hơn 2 tỷ USD dự kiến, Thứ trưởng Nhật cho rằng: Về nguyên tắc, khi Thủ tướng ký quyết định quy hoạch, UBND TP Hà Nội cũng đã được biết để quản lý đất nằm trong quy hoạch, không để xây dựng các công trình mới. “Trách nhiệm quản lý đất quy hoạch thuộc về chính quyền địa phương” – ông Nhật cho hay.