Giá xăng dầu lại sắp tăng?

Giá xăng dầu thế giới tăng trong khi quỹ bình ổn đang cạn dần, thậm chí âm quỹ, làm nhiều người lo ngại một đợt tăng giá mới.

“Ông lớn” Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và nhiều doanh nghiệp (DN) đầu mối xăng dầu khác cho biết dù được sử dụng quỹ bình ổn nhưng vẫn lỗ khoảng 800 đồng/lít xăng và 400 đồng/lít dầu.

Quỹ bình ổn đã âm

Từ giữa cuối tháng 1 đến tuần đầu của tháng 2, liên bộ Tài chính - Công Thương đã 3 lần kìm giá bán lẻ xăng dầu trong nước vào các ngày 15/1, 28/1 và 8/2. Theo công văn Bộ Tài chính phát đi ngày 8/2, giá cơ sở bình quân 30 ngày (từ 8/1 đến 6/2) các mặt hàng xăng dầu cao hơn giá bán hiện hành từ 260 đồng đến 475 đồng/đơn vị, do đó liên bộ cho phép các DN tăng mức sử dụng quỹ bình ổn giá để bù lỗ.
 
Tính toán mới nhất của các chuyên gia kinh tế cũng cho thấy hiện nay, giá cơ sở xăng Mogas 92 cao hơn 985 đồng/lít so với giá bán lẻ 23.150 đồng/lít (đã bao gồm 1.000 đồng trích từ quỹ bình ổn). Sau 3 lần xả quỹ bình ổn giá thì quỹ này không còn đáng là bao. Chưa kể đến mức trích quỹ 1.000 đồng chưa thấm vào đâu trong khi DN lỗ tới 800 đồng/lít xăng.
 
Trao đổi với phóng viên, ông Trần Ngọc Năm, Phó Tổng Giám đốc Petrolimex, cho biết với mức lỗ như hiện nay mà diễn biến giá xăng dầu thị trường tiếp tục cao thì các DN khó lòng chịu đựng nổi. Theo ông Năm, tuy Petrolimex chưa nắm được con số chính xác tình hình quỹ bình ổn tại các DN đầu mối khác nhưng theo thông tin được biết, hiện nay nguồn quỹ này ở một số nơi đã âm hoặc đang trong tình trạng khó khăn.
 
Ông Năm cho biết phải trích lập quỹ trong 3-4 tháng mới đủ để xả quỹ chỉ trong 1 tháng nên nếu tiếp tục trích quỹ với mức 1.000 đồng/lít xăng như hiện nay, chắc chắn quỹ bình ổn sẽ không còn.

Giá cơ sở xăng Mogas 92 hiện cao hơn 985 đồng/lít so với giá bán lẻ. Ảnh: TẤN THẠNH

Tiềm ẩn nguy cơ tăng giá

Theo các chuyên gia kinh tế, để hòa vốn, giá xăng sẽ phải tăng 1.000 - 1.300 đồng/lít, lên mức 24.150 - 24.450 đồng/lít (mức cao nhất từ trước đến nay). Nếu giá xăng tăng như thế sẽ làm chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng thêm khoảng 0,12% - 0,16% vào tháng tới. Một giải pháp khác là giảm mức thuế nhập khẩu xăng dầu hiện tại. Nếu Chính phủ giảm thuế nhập khẩu 2%-4% (hiện thuế nhập khẩu xăng dầu đang là 12%) thì chỉ cần tăng thêm 300 - 900 đồng/lít để các DN có thể hòa vốn, như thế, CPI tháng 3 cũng chỉ tăng thêm 0,05% - 0,1%.

Tuy nhiên, bài toán đặt ra là Chính phủ còn nhiệm vụ cân đối nguồn thu để giảm thâm hụt ngân sách, đặc biệt là khi thuế thu nhập cá nhân sẽ thay đổi vào giữa năm làm giảm khoảng 5.000 tỉ đồng tiền thuế. Theo các chuyên gia kinh tế, nhiều khả năng thuế nhập khẩu chỉ có thể giảm khoảng 2%, giá xăng bán lẻ tăng 600 - 900 đồng/lít, lên mức 23.750 - 24.050 đồng/lít. Như vậy, chỉ số CPI tháng 3 sẽ tăng thêm 0,06% - 0,1%.

Theo chuyên gia kinh tế - TS Nguyễn Minh Phong, nếu giá xăng dầu thế giới tăng cao trong khi DN lỗ lớn thì điều chỉnh giá là hợp lý. Tuy nhiên, nếu lạm dụng tăng giá hoặc tăng giá “sốc” thì chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tăng CPI. “Tình hình giá xăng dầu có tăng hay không hoàn toàn phụ thuộc vào diễn biến giá thế giới. Nếu giá thế giới tăng mà quỹ bình ổn cạn kiệt, trong khi thuế khó giảm thì xu hướng tăng giá thành là tất yếu”.