Bộ trưởng Tiến “mơ” về thời voi đi chở vắc xin

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến mong muốn quay trở lại thời kỳ voi và ghe xuồng đi chở vắc xin vào các địa bàn xa xôi, nhiều kênh rạch.

Tại hội nghị trực tuyến phòng chống dịch cúm ở người và phòng chống dịch sởi do Bộ Y tế tổ chức ngày 23/2, Bộ này cho biết, Việt Nam đang gia tăng dịch bệnh sởi.

Các trường hợp mắc phải tập trung ở các tỉnh miền núi phía bắc và thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM. Trong đó, chủ yếu là trẻ em dưới 10 tuổi chưa được tiêm vắc xin sởi hoặc chưa tiêm vắc xin đủ mũi.

Bộ Y tế cho rằng, tiêm vắc xin là biện pháp phòng bệnh sởi hiệu quả nhất, “nếu trẻ tiêm đủ 2 mũi vắc xin thì hiệu lực bảo vệ lên tới 95%”.

Tuy nhiên, những năm qua, tỷ lệ trẻ đi tiêm vắc xin sởi mới chỉ đạt từ 90-95%, trong đó tỷ lệ tiêm 2 mũi có nơi đạt 80 – 90%. Đặc biệt, các khu vực ở vùng sâu, vùng xa có tỷ lệ thấp.

“Như vậy, sau khoảng 3 - 5 năm, số tích lũy trẻ không có miễn dịch tăng lên”, Bộ Y tế cho hay.

Bộ này cho biết thêm, đợt tăng số ca mắc bệnh sởi tại nước ta trong bối cảnh các nước trong khu vực như: Trung Quốc, Philippines, Myanmar cũng tăng cao. Nhất là tại Trung Quốc, dịch sởi lan rộng trên phạm vi toàn quốc, lây lan sang các tỉnh biên giới nước ta.

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Năm nay dịch sởi lây lan là do “tích lũy" từ năm trước

Một trong những giải pháp mà Bộ Y tế đưa ra là tổ chức triển khai chiến dịch tiêm vắc xin sởi, nhằm sớm kiểm soát dứt điểm các ổ dịch. Đồng thời nâng cao tỷ lệ bao phủ vắc xin sởi cho trẻ em dưới 2 tuổi.

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nói, năm nay tỷ lệ trẻ đi tiêm chủng vắc xin sởi không thấp, nhưng dịch sởi vẫn lây lan là do “tích lũy" từ năm trước. Miễn dịch cộng đồng không đủ nên xảy ra dịch”.

Bà Tiến cho biết, bà đi kiểm tra tại một số tỉnh được báo cáo về việc “tại sao tỷ lệ tiêm vắc xin thấp?”. Câu trả lời là cần xem xét lại “mô hình tiêm chủng”.

Theo bà, nên duy trì lại đội tiêm lưu động tại thôn bản, tại nhà để bảo đảm tiêm chủng với tỷ lệ cao. Nếu không, sau vài năm lại phải đối phó với dịch.

Bà Tiến nói: “Không chỉ làm thường xuyên tại trạm y tế mà quay lại thời kỳ trước, thời kỳ thành công nhất: Voi và ghe xuồng chở vắc xin đi vào các địa bàn xa, có nhiều kênh rạch”. 

Bộ trưởng cũng đề nghị, Chương trình Tiêm chủng mở rộng Quốc gia tập trung vào các tỉnh biên giới, thành phố lớn, và các tỉnh có tỷ lệ tiêm chủng thấp trong mấy năm gần đây. Từ đó xem “phương thức tổ chức và nhân lực thế nào?” (Bộ trưởng lưu ý, liều lượng vắc xin luôn đủ).

Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh ý kiến của Bộ Y tế cho rằng, bệnh sởi xuất hiện không phải do năm nay tiêm chủng vắc xin sởi ít, mà do ảnh hưởng từ những năm trước.

Từ đó, Phó Thủ tướng cho rằng, phải lưu ý các loại vắc xin khác, bởi trong thời gian vừa qua vì nhiều lý do, tỷ lệ tiêm chúng ít đi. Ông nói: “Chưa thấy hậu quả ngay bây giờ, nhưng một số năm sau, có thể hậu quả rất lớn. Bệnh sởi ngày nay là minh chứng”.

“Đây là vấn đề đặt ra cho ngành y tế và cả hệ thống chính trị”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại hội nghị ngày 23/2

Ông Đam nhắc lại, vừa qua, chúng ta đã đối phó với những sự cố đáng tiếc khi tiêm chủng vắc xin 5 trong 1 (Năm 2013 có một số trường hợp trẻ tử vong sau khi tiêm vắc xin 5 trong 1 Quinvaxem – PV). Theo ông, phải rút kinh nghiệm từ việc tiêm, cấp cứu và thông tin trên báo chí. Bởi thông tin liên quan đến sức khỏe “đương nhiên người dân rất nghi ngại”.

Như Bộ Y tế cho biết, không thể có loại vắc xin nào tuyệt đối không “phản ứng”. Cũng không có ngành y tế nào lại không có sự cố liên quan đến sức khỏe, tính mạng con người. Nhưng Phó Thủ tướng cho rằng, vấn đề là phải “giảm sự cố đến mức tối thiểu” và tăng trách nhiệm của tất cả các cấp.

Trở lại đề xuất của Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến về thời kỳ thành công nhất - voi và ghe xuồng đi chở vắc xin vào các địa bàn xa xôi, nhiều kênh rạch - ông Đam cho rằng, đưa việc tiêm vắc xin “len lỏi” xuống vùng sâu, vùng xa như ngày xưa là rất tốt. “Nhưng bây giờ khác ngày xưa”, ông Đam nói. Ví dụ, khi tiêm vắc xin đúng vào lúc trẻ mắc bệnh nào đó, dẫn đến phản ứng, trường hợp này nếu không có đội ứng cứu ngay, cẩn thận sẽ dẫn đến sự mất lòng tin của người dân.