Trầm cảm là một trạng thái tâm lý của đời sống căng thẳng quá mức

Trầm cảm là một căn bệnh tâm thần phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người. Theo một số liệu thống kê từ năm 2015 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 300 triệu người trên toàn thế giới mắc bệnh này. Riêng ở nước ta, 3,6 triệu người mắc bệnh này (chiếm 4% dân số). Mỗi năm, khoảng 5.000 người Việt Nam và 800.000 người trên toàn thế giới tự tử.

Bệnh trầm cảm nếu không được điều trị kịp thời và đúng sẽ dẫn đến tử vong do tự tử và tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.

Trầm cảm là gì?

Trầm cảm là rối loạn cảm xúc biểu hiện chủ yếu bằng sự trầm buồn kéo dài trên hai tuần và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Hầu hết mọi người đều có lúc cảm thấy buồn hoặc chán nản. Đó là một phản ứng bình thường trước những mất mát hoặc thử thách trong cuộc sống. Nhưng khi nỗi buồn dữ dội - bao gồm cảm giác bất lực, tuyệt vọng và vô giá trị - kéo dài hàng tuần và khiến một người không thể sống hết mình, đó có thể là trầm cảm.

Đối tượng nào dễ bị trầm cảm

- Trẻ em tuổi đi học​

- Phụ nữ trước và sau sinh con, phụ nữ tiền mãn kinh​

- Người già, người cô đơn​

- Người mắc bệnh nặng, bệnh mãn tính​

- Người có tính cách nhạy cảm, hay lo âu, buồn bực​

- Người gặp căng thẳng và sang chấn tinh thần: đổ vỡ trong hôn nhân, mất người thân, mất việc làm, bất hòa kéo dài

Dấu hiệu của bệnh trầm cảm

Về cảm xúc: buồn rầu, ủ rũ, mất hoặc giảm sự quan tâm, thích thú. 

Về tư duy: suy nghĩ chậm chạp, khó diễn đạt ý tưởng, giảm sự tập trung chú ý, mất tự tin vào bản thân, hay tự cho mình có lỗi, không xứng đáng, bi quan, nhìn tương lai ảm đạm. Có ý tưởng và hành vi tự hủy hoại bản thân, tự sát.

Về hoạt động: chậm chạp, nhanh mệt mỏi, thường ngồi, nằm một chỗ, ít hoặc không giao tiếp với người xung quanh.

Điều trị trầm cảm

Khi nhận thấy bản thân, hoặc ai đó có bất kỳ dấu hiệu trầm cảm nào, không nên phán xét. Hãy khuyến khích, khích lệ tinh thần người bệnh, đến gặp bác sĩ, hoặc đến các cơ sở khám chữa bệnh để được giúp đỡ và điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị bao gồm:

- Thuốc chống trầm cảm (paroxetin, fluoxetin, sertralin, citalopram, vanlafaxin, mirtazapin…) có hiệu quả đối với hầu hết những người bị trầm cảm. Có thể phải thử nhiều loại trước khi tìm được loại phù hợp nhất với bệnh nhân, hoặc  bác sĩ có thể kết hợp nhiều thuốc khác như thuốc ổn định tâm trạng, chống loạn thần, chống lo âu hoặc thuốc kích thích.

- Tâm lý trị liệu

- Liệu pháp kích thích điện não (ECT): Liệu pháp kích thích não này truyền các dòng điện qua não để giúp dẫn truyền thần kinh tốt hơn.

- Kích thích từ xuyên sọ (TMS): Phương pháp điều trị này sử dụng một cuộn dây để gửi các xung từ trường qua não để giúp kích thích các tế bào thần kinh điều chỉnh tâm trạng.

Người có biểu hiện trầm cảm cần làm gì?

- Tăng cường các hoạt động giải trí ưa thích như xem phim, nghe nhạc, đọc sách, chơi thể thao, đi dã ngoại,…

- Chia sẻ cảm xúc của mình với bạn bè, người thân.

- Thực hiện ăn, ngủ điều độ.

- Không suy diễn theo hướng tiêu cực hoặc tìm đến các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,…

- Đi khám chuyên khoa tâm thần nếu sau 2 tuần các biểu hiện của trầm cảm không được cải thiện.

Khi có các dấu hiệu sau, bạn cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán, tư vấn và điều trị:

 + Khí sắc giảm, buồn rầu, chán nản

 + Mất hoặc giảm rõ rệt những sở thích của mình trước đây

 + Mệt mỏi nhiều, giảm hoạt động, không muốn làm việc

Truyền thông kiến thức chăm sóc sức khỏe tâm thần là nội dung trong chương trình Chăm sóc sức khỏe Việt, với mục tiêu hỗ trợ cộng đồng có các kiến thức hữu ích về sức khỏe tâm thần. Khi có bất cứ các dấu hiệu, triệu chứng về sức khỏe tâm thần, hãy đến ngay cơ sở gần nhất để được khám, chẩn đoán, tư vấn và điều trị sớm.

Chăm sóc sức khỏe Việt là chương trình phòng chống các bệnh không lây nhiễm, do Cục Y tế Dự phòng - Bộ Y Tế và công ty Davipharm phối hợp thực hiện, nhằm góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về dự phòng, phát hiện sớm nguy cơ mắc một số bệnh không lây nhiễm (BKLN) phổ biến cũng như chẩn đoán sớm và kiểm soát tốt BKLN. Phòng, chống BKLN hiệu quả sẽ hạn chế số người mắc bệnh, ngăn chặn tàn tật, tử vong sớm và giảm quá tải y tế, cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho người Việt Nam, đặc biệt trong đại dịch toàn cầu Covid-19. Đây là ý nghĩa nhân văn của chương trình.

Thông qua chương trình Chăm sóc sức khỏe Việt, Davipharm (thành viên của tập đoàn Adamed), là công ty trong nước tiên phong với cam kết đồng hành dài hạn cùng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, chung tay giảm gánh nặng các BKLN và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân Việt Nam. Kết nối với chương trình qua Fanpage để có những thông tin hữu ích, giúp bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.