Ngân hàng trong “cơn lốc” đua …số hóa

Với chi phí thấp hơn và phạm vi bao phủ rộng, công nghệ số đang dần khiến các ngân hàng thay đổi mô hình kinh doanh truyền thống. Trong bối cảnh cách mạng khoa học công nghệ lần thứ 4 bùng nổ, giới nhà băng đang “chạy đua” thay đổi công nghệ để tăng chất lượng dịch vụ, giảm chi phí cho khách hàng…

Đó là nhận định được các chuyên gia đưa ra tại Hội thảo thường niên quốc tế ngành Ngân hàng và Tài chính lần thứ 7, Viện Chiến lược Ngân hàng - Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức với chủ đề “Số hóa ngân hàng - Cơ hội đột phá”.

Livebank - một sản phẩm công nghệ số của Ngân hàng Tiên Phong

Ngân hàng số là chiến lược hàng đầu

Nắm bắt được cơ hội phát triển trên nền tảng công nghệ thời gian qua, nhiều ngân hàng thương mại đã chủ động nghiên cứu, đầu tư mạnh mẽ và ứng dụng một số công nghệ, giải pháp mới như phân tích dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, xác thực sinh trắc học... để tạo ra một số dịch vụ thanh toán số, ngân hàng số; đánh giá hành vi khách hàng, dự đoán doanh thu, nhu cầu thị trường, cảnh báo rủi ro.

Những ngân hàng bước đầu đã chuyển đổi mô hình hoạt động, kinh doanh và sản phẩm, dịch vụ theo hướng số hóa thực thụ, điển hình có TPBank có LiveBank, VPBank có Timo; OCB có chiến lược chuyển đổi ngân hàng số OMNI, một số ngân hàng có trợ lý ảo ChatBot, Napas với dịch vụ số hóa thẻ nội địa...

Theo Phó thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh, trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 và sự tác động mạnh mẽ của công nghệ số hóa, NHNN đã chủ động  trong việc tăng cường tiếp cận và đổi mới công nghệ cho ngành ngân hàng. “NHNN sẽ đẩy nhanh việc hoàn thiện cơ sở pháp lý, xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, định hướng chính sách nhằm tăng cường phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, an toàn, an ninh bảo mật cho ngành ngân hang”, ông nói.

Ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng vụ Thanh toán (NHNN) thì cho biết: thống kê của một tổ chức tư vấn có tới 42% tổ chức tín dụng xem ngân hàng số là một chiến lược kinh doanh, hơn 30%  đặt ngân hàng số đó là cốt lõi và chỉ có hơn 10% xem là một dự án công nghệ. Trước thực trạng trên, các ngân hàng trong nước cần phải thay đổi lại chiến lược kinh doanh để bắt kịp với xu thế và thị trường. Theo đó, công nghệ số đang dần thay đổi cơ bản hình thức cung ứng các dịch vụ tài chính - ngân hàng. Một nhân tố nữa góp phần tạo nên cách mạng trong ngành tài chính số, đó chính là sự tham gia sâu rộng của các công ty công nghệ trong lĩnh vực tài chính (Fintech).

“Sự phát triển của internet banking, mobile banking, các giải pháp thanh toán sử dụng QR code hay các tiến bộ trong công nghệ sinh trắc học sử dụng vân tay và mống mắt… đều có khả năng mang lại những sản phẩm, dịch vụ ngân hàng mới, tiện lợi và hiệu quả. Từ đó gia tăng đáng kể doanh thu và lợi nhuận, giảm dần sự tập trung vào nguồn thu nhập truyền thống từ hoạt động tín dụng, góp phần quan trọng cho sự phát triển bền vững trong dài hạn”, Ông Dũng nói.

Vẫn lo pháp lý và bảo mật

Sự phát triển của dịch vụ ngân hàng trên nền tảng công nghệ số giúp các ngân hàng đổi mới toàn diện từ quy trình cung cấp sản phẩm dịch vụ, hệ thống kênh phân phối, danh mục sản phẩm cho phạm vi khách hàng rộng lớn hơn với chi phí thấp hơn. Công nghệ số cũng là cơ hội để các quốc gia thúc đẩy Tài chính toàn diện (Financial inclusion). Tuy nhiên, khi áp dụng ngân hàng số, vấn đề “cốt tử “ đó là cần chú trọng an toàn, bảo mật.

Ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng vụ Thanh toán cho biết có khá nhiều thách thức lớn khi tiến hành số hóa của các ngân hàng  và tổ chức tín dụng. Theo đó, việc chưa đủ khuôn khổ pháp lý hiện đang là khó khăn lớn nhất. Bên cạnh, là các rủi ro về bảo mật thông tin trong môi trường không gian mạng phức tạp, chi phí cho đầu tư, sự cạnh tranh của các công ty tài chính công nghệ (Fintech).

Cũng vì thế, Phó thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh nhấn mạnh: phải nâng cao hơn nữa năng lực tiếp cận và bảo đảm an ninh bảo mật ngân hàng trong thời kỳ số hóa. Thông qua việc thúc đẩy thúc đẩy việc kết nối liên thông và tiêu chuẩn hóa trong lĩnh vực thanh toán; áp dụng các thông lệ và tiêu chuẩn quốc tế tốt nhất cho một số phương tiện và hệ thống thanh toán; nghiên cứu, ứng dụng các giải pháp đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật thanh toán mới, hiện đại như triển khai tiêu chuẩn quốc tế về an toàn dữ liệu thẻ PCI/DSS, công nghệ mã hóa số thẻ (tokenization)…

Lãnh đạo NHNN khẳng định, sẽ chú trọng việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm, định hướng chính sách nhằm tăng cường phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, an toàn, an ninh bảo mật cho ngành ngân hàng. Tích cực hỗ trợ thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp, hỗ trợ phát triển các công ty công nghệ tài chính.