Tư vấn dinh dưỡng cho trẻ thừa cân – béo phì

Thừa cân, béo phì ở trẻ em gây nhiều hậu quả xấu tới sức khỏe. Trẻ thừa cân, béo phì cần có một chế độ dinh dưỡng cân đối, hợp lý, đa dạng. Dưới đây là chia sẻ BSCK1. NGUYỄN THỊ NGỌC HƯƠNG,Nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng Lâm sàng Trung tâm dinh dưỡng TPHCM về tình trạng béo phì ở trẻ.

Câu hỏi:

Chào bác sĩ, Bé gái nhà tôi sinh ngày 25/12/2012, hiện tại có cân nặng 30kg, chiều cao 108cm, tôi đang cho bé uống sữa phát triển chiều cao, hỏi uống bao lâu bé cao, có cách nào giảm cân nặng mà tăng chiều cao không?

Trả lời:

Chào chị,

Tính đến thời điểm hiện tại, bé đã được 5 tuối 5 tháng, dựa vào cân nặng và chiều cao của bé có thể kết luận bé đang trong tình trạng dư cân (dư 8kg) – thiếu chiều cao (thiếu 6,5cm so với chuẩn trung bình). Để bé không tăng cân nhiều, chị cần thực hiện những nội dung sau cho bé:

Kiểm soát năng lượng bữa ăn:

- Lượng thực phẩm trong một bữa ăn chính của bé gái nặng 30kg, chiều cao 108cm, là:

• Cơm:  ¾ chén.

• Thịt hoặc cá, tép, lươn….: từ 60g đến 70g, ưu tiên chọn loại nạc ít mỡ.

• Rau, bí, bầu….: 100g – 150g.

• Chất béo dùng đế chế biến thức ăn: 10g, ưu tiên chọn dầu thực vật, hạn chế mỡ động vật.

- Xen kẻ món chiên xào với các món kho, hấp, luộc trong 3 bữa ăn chính.

- Nên cho bé ăn canh rau nhiều hơn canh khoai, củ, vì canh rau ít năng lượng hơn.

- Chọn các loại trái cây có nhiều nước, ngọt thanh (thanh long, dưa hấu, đu đủ, lê, táo…) cho bé ăn tráng miệng sau bữa ăn và ăn khi bé có cảm giác đói giữa các bữa.

- Giảm sử dụng các thực phẩm sau đây:

• Các món lăn bột chiên hoặc chiên ngập dầu.

• Các món ăn có đường (bánh, kẹo, sô cô la, nước ngọt, trà sữa, nước trái cây có đường, sinh tố xay với sữa đặc có đường…).

• Các loại trái cây giàu năng lượng (trái bơ, chuối, xoài, mít, sầu riêng, nho Mỹ, tất cả các loại trái cây khô).

• Các hạt béo (hạt điều, óc chó, hạnh nhân, đậu phộng…).

• Thức ăn nhanh (gà rán, pizza,…).

• Hạn chế đi ăn tiệc.

Vận động để tiêu hao năng lượng giúp giảm lượng mỡ thừa trong cơ thể:

• Bé gái 5 - 6 tuổi thích hợp với các hình thức vận động sau đây: nhảy nhịp điệu, bơi lội, đi xe đạp.

• Thời gian luyện tập tăng dần từ 30 đến 60 phút mỗi ngày.

• Buổi chiều ở trường trẻ về, khuyến khích bé ra sân chạy nhảy cùng các bạn hàng xóm, hạn chế xem tivi, chơi các trò chơi ở trạng thái tĩnh tại, như: chơi búp bê, xem truyện tranh, vẽ…

Thúc đẩy tăng trưởng chiều cao:

Bé gái 5 tuổi 5 tháng, cao 108cm là rất thấp so với chiều cao trung bình là 114,5cm (theo chuẩn của WHO 2007). Mặc dù phải kiểm soát cân nặng để bé không tiếp tục tăng cân nhanh, nhưng vẫn phải thúc đẩy để bé tăng chiều cao càng nhanh càng tốt, các việc cần làm là:

- Giảm ăn mặn, vì khẩu phần ăn nhiều muối sẽ làm cơ thể tăng thải can xi qua nước tiểu.

- Ăn vừa đủ lượng thực phẩm giàu đạm như đã tư vấn ở trên.

- Chơi thể thao 60 phút mỗi ngày.

- Sắp xếp thời gian để bé được ngủ trước 22 giờ và ngủ đủ 8 giờ mỗi ngày.

- Duy trì cho bé uống từ 400 đến 600ml sữa mỗi ngày, nguyên tắc chọn sữa cho bé thừa cân – béo phì là:

• Năng lượng thấp hơn sữa dành cho trẻ bình thường.

• Ít béo.

• Bảo đảm cung cấp đầy đủ các dưỡng chất hỗ trợ tăng chiều cao: chất đạm, vitamin D, vitamin A, can xi, kẽm. ma nhê và I ốt.

• Chị cũng nên theo dõi tăng trưởng của bé hàng tháng, nếu mỗi tháng bé đứng cân hoặc tăng cân từ 100 – 200g và tăng chiều cao > 0,5cm là tốt. Nếu bé tăng cân nhiều và tăng chiều cao ≤ 0,5 cm, thì chị nên đưa bé đi khám tư vấn dinh dưỡng nhé. Chúc chị thành công.