Bữa ăn nhiều màu sắc làm tinh thần lạc quan
Sự đa dạng về màu sắc của các loại thực phẩm có trong bữa ăn của bạn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Các chuyên gia dinh dưỡng đề nghị những khẩu phần ăn hằng ngày nên có nhiều rau củ quả. Tuy nhiên, màu sắc của rau củ quả cũng sẽ đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Rau củ quả có chứa khoảng 25.000 hóa chất thiên nhiên vốn được các nhà khoa học gọi là các chất dinh dưỡng thực vật (phytonutrients). Những hợp chất thiên nhiên này sẽ giúp cơ thể chúng ta chống lại bệnh tật, đồng thời chống chọi lại những “kẻ thù giấu mặt” như các bệnh tim mạch, ung thư và những căn bệnh thoái hóa do tuổi tác: Đục nhân mắt, mất trí, thoái hóa cơ… Mỗi loại rau quả có màu sắc khác nhau và mỗi màu lại có những đặc tính riêng có lợi cho sức khỏe của con người.
Rau củ quả có chứa khoảng 25.000 hóa chất thiên nhiên Ảnh: Hồng Thanh
Màu xanh
Rau quả màu xanh là người bạn thân chí cốt của sức khỏe. Những loại rau cải màu xanh đậm rất giàu folate. Chất này có vai trò quan trọng đối với những bệnh nhân bị các bệnh tim mạch, trầm cảm…
Những loại rau cải bà con họ hàng với bắp cải như broccoli (bắp cải xanh) chứa những hợp chất sulfur có tác dụng giúp cơ thể tránh khỏi các bệnh ung thư. Các hợp chất sulphur cũng đóng vai trò trong việc chuyển hóa oestrogen, giúp chống lại những kiểu ung thư vốn có sự “nhúng tay” của oestrogen.
Rau quả màu xanh cũng chứa nhiều lutein. Chất này được xem là một “mắt kiếng” giúp mắt lọc bớt những tia gây hại. Lutein còn giúp cơ thể chống lại sự thoái hóa của cơ mắt cũng như giải tỏa “ùn tắc giao thông” của những mạch máu nhỏ li ti dẫn đến mắt.
Để hấp thu các chất quan trọng có trong rau củ quả màu xanh một cách hiệu quả, các nhà dinh dưỡng đề nghị chúng ta nên chế biến chúng với một ít chất béo.
Màu đỏ
Điển hình trong nhóm này là cà chua. Một thành phần thiết yếu có trong cà chua là lycopene. Chất này có khả năng giảm thiểu những rủi ro ung thư tiền liệt tuyến.
Ớt tây (capsicum) cũng là một nguồn thực phẩm quan trọng cung cấp carotenoids, beta carotene và vitamin C. Vitamin C giúp tăng cường các chức năng miễn dịch và là “người hùng” của những bệnh nhân tim mạch, giúp cân bằng cholesterol, hấp thu sắt tốt hơn. Vitamin C cũng hỗ trợ chức năng của tuyến thượng thận. Sự hỗ trợ này sẽ rất có lợi cho bệnh nhân nào đang đương đầu với stress (tuyến thượng thận đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng stress).
Rau củ quả màu đỏ như cà chua đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư tinh hoàn, cổ tử cung, tuyến thượng thận…
Màu cam, vàng
Những loại rau củ quả có màu cam hoặc màu vàng như cà rốt, bí đỏ, khoai lang, xoài, mơ… rất giàu alpha carotene - có khả năng ngăn ngừa một số dạng ung thư.
Những loại rau quả màu vàng cũng chứa nhiều beta carotene. Đây được xem là một chất kháng ôxy hóa “thượng thừa”, giúp ngăn ngừa ung thư, giảm nguy cơ các bệnh tim mạch. Beta carotene khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành vitamin A. Không những quan trọng cho thị giác, vitamin A còn có tác dụng bảo vệ màng nhầy ở hệ tiêu hóa.
Điển hình cho nhóm rau củ quả màu vàng là nghệ. Đây là một ứng cử viên sáng giá trong việc điều trị các bệnh về khớp, viêm nhiễm… Người Việt có lẽ không ai lạ bài thuốc mật ong - nghệ có tác dụng chữa trị các chứng viêm loét bao tử.
Màu tím
Những loại rau củ quả màu tím là “kho vũ khí” chống ôxy hóa, tập hợp những “chiến sĩ” cùng bứng gốc tự do. Trong đời sống văn minh hiện nay, ô nhiễm môi trường, thức ăn bị nhiễm độc, thức ăn nhanh, dầu mỡ… vốn là những thủ phạm gây ra những gốc tự do.
Những loại rau củ quả màu tím có chứa nhiều proanthocyanidins vốn có thể ngăn chặn sự tăng trưởng của bướu. Những loại màu tím quen thuộc là bắp cải tím, khoai lang tím, rau dền, củ dền… vốn rất rẻ tiền và nhiều ở nước ta.
Màu trắng
Điển hình nhất là hành, tỏi. Hành chứa nhiều allicin có đặc tính kìm hãm sự tăng trưởng bướu.
Hành và tỏi cũng chứa một lượng lớn các hợp chất sulphur rất có lợi trong những trường hợp cholesterol cao.
Khoai tây khi được chế biến nguyên vỏ cũng sẽ cung cấp rất nhiều vitamin C...
Một bữa ăn nhiều màu sắc sẽ làm tinh thần lạc quan, thể chất dồi dào, nhờ vậy mà cuộc sống của bạn cũng sẽ đầy màu sắc hơn.