Du học hè - “Cưỡi ngựa xem hoa”

Mấy năm gần đây, cứ vào dịp hè, nhiều đơn vị đua nhau tung ra những chương trình du học hè dành cho các em học sinh. Hiệu quả của các khóa học ngắn hạn này chưa thấy đâu song việc nó chưa được quản lý, kiểm soát về chất lượng đã tiềm ẩn nhiều rủi ro cho đối tượng tham gia.

Trào lưu không dành cho người nghèo

Du học hè ngắn hạn là một chương trình đào tạo thực tế trong khoảng 2 - 3 tháng. Khi tham gia, các em sẽ được học tiếng Anh, tham quan các danh lam thắng cảnh, thực hành một số kỹ năng sống, giao lưu với học sinh, sinh viên… Với nhiều bạn học sinh, đây như bước tập dượt cho kế hoạch du học dài hạn. Những chương trình này được thực hiện chủ yếu dựa vào hợp tác giữa các đơn vị có mối quan hệ với các trường nước ngoài. Du học hè ngắn hạn thực chất là học kết hợp với du lịch.

Cho con ra nước ngoài du học những ngày hè hiện trở thành trào lưu của không ít gia đình có điều kiện. Không chỉ quảng cáo trên mạng, đến thời điểm hiện tại, nhiều đơn vị còn tổ chức rải tờ rơi ở các trường học nhằm thu hút sự chú ý của các em học sinh và tung ra các chiêu khuyến mãi, giảm giá hấp dẫn như “tặng ngay 4 triệu đồng cho 10 trường hợp đăng ký đầu tiên đến Mỹ”. Hiện có rất nhiều trung tâm tư vấn du học tổ chức chương trình du học, điểm đến được giới thiệu khá đa dạng như Úc, Mỹ, Canada, Singapore...

Theo các tờ rơi này, học sinh phổ thông từ 11-17 tuổi đều có thể tham gia chương trình mà vốn tiếng Anh… không phải là yếu tố quan trọng để xem xét. Trước những lời quảng cáo quá đà, với kỳ vọng con cái được cải thiện vốn ngoại ngữ sẵn có, nhiều gia đình đã sẵn sàng bỏ ra hàng chục triệu đồng cho con được… mở rộng tầm mắt. Được biết, giá một chuyến du học hè trong vòng từ 2 đến 6 tuần đến Mỹ, Anh, Australia dao động từ 4.000 đến 7.000 USD. Singapore hiện được phụ huynh chọn lựa nhiều nhất với mức giá: một tuần: 30 triệu đồng, hai tuần: 50 triệu đồng, ba tuần: 64 triệu đồng, bốn tuần: 77 triệu đồng.

Phụ huynh, học sinh cần tham khảo, cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định du học hè. Ảnh minh họa

Vô số bất cập

Hiện các chương trình du học hè chưa được quản lý, hầu hết chỉ dựa trên sự thỏa thuận giữa các công ty, trung tâm với phụ huynh học sinh. Vũ Thanh Thảo - học sinh lớp 11 cho biết: “Những khóa học ngắn hạn kiểu này chỉ thực sự bổ ích nếu mỗi cá nhân tự tin, chịu khó học hỏi và hòa nhập tốt. Còn nếu đi du học ngắn hạn chỉ để chứng tỏ mình có điều kiện hay để trốn khỏi sự quản lý của gia đình thì chẳng khác nào đi du lịch giá cao”.

Điều đáng nói là khi tổ chức các khóa du học hè, nhiều đơn vị tổ chức cũng như chính các bậc cha mẹ đã không lường hết những rủi ro, mất an toàn cho con em mình qua chuyến đi này. Khi cho con tham gia, điều các phụ huynh quan tâm chính là các con học được cái gì, sinh hoạt cộng đồng ra sao… nhưng thực tế phần lớn thời gian trong chương trình là các em đi chơi, tham quan. Chị Lê Trang Nhung - nhân viên ngân hàng ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội chia sẻ: “Khi đăng ký tham gia du học hè cho con, đơn vị tổ chức hứa hẹn với chúng tôi rất nhiều như “sẽ mang đến chương trình học tiếng Anh rất bổ ích. Các em sẽ được hòa nhập trong môi trường học tập hoàn toàn bằng tiếng Anh, được sống tại các khu resort đầy đủ tiện nghi”. Nhưng sau 3 tháng du học, vốn ngoại ngữ của con tôi dường như không được cải thiện chút nào. Hơn nữa, vấn đề đáng lo ngại nhất chính là sự an toàn cho trẻ trong những chuyến du học hè này lại chưa được quan tâm đúng mức. Trẻ được bố trí 4-5 trẻ/phòng, lứa tuổi tham gia chênh lệch, cách biệt về môi trường học tập, giáo dục nên dễ xảy ra mâu thuẫn, có những cháu chỉ vì không muốn ngủ chung giường đã đánh nhau, song đơn vị tổ chức cũng chẳng có ý kiến gì”…

Có một thực tế là các công ty tổ chức du học ngắn hạn thường trong tình trạng thiếu khách nên hầu như không có sự chọn lựa. Do vậy, đối tượng tham gia không được sàng lọc, có nhiều em hư hỏng, thiếu sự giáo dục của gia đình khi được xếp cùng nhóm với những em ngoan ngoãn, ít va chạm làm tăng nguy cơ xảy ra mâu thuẫn. Ông Nguyễn Tuấn Vinh - chuyên viên của một trung tâm ngoại ngữ ở quận Đống Đa - đơn vị đã tổ chức du học hè nhiều năm chia sẻ: “Nếu con em dưới 12 tuổi, phụ huynh cần cân nhắc trước khi cho các em tham dự trại hè bởi chuyến du học hè chỉ thật sự bổ ích đối với những em có trình độ nhận thức nhất định. Trước khi cho con tham gia, phụ huynh cần xác định mục tiêu là muốn con học hay để con được vui chơi sau một năm học vất vả? Du học hè cũng là một “phép thử” cho những em có ý định du học sau này, nó thể hiện khả năng chịu đựng và sự thích ứng với nền văn hóa mới của mỗi học sinh. Đáng buồn là có nhiều em không biết tận dụng thời gian để học tập, chỉ thích tụ tập buôn chuyện bằng tiếng Việt, thích đi mua sắm, chơi game tại phòng… Với những trường hợp này, sự kỳ vọng của cha mẹ về con mình chỉ thu lại kết quả là con số không.