“Chạy” hộ khẩu để con học trường điểm

Trường tiểu học Trần Hưng Đạo và Nguyễn Nghiêm lâu nay được xem là trường điểm của tỉnh Quảng Ngãi. Để cho con được vào học các trường này, ngay sau khi sinh con, nhiều bậc phụ huynh đã tìm mọi cách lo “chạy” hộ khẩu về địa bàn hai phường nói trên.

Có mặt tại phòng tiếp dân của Công an TP. Quảng Ngãi vào những sáng thứ 2, 4, 6, không khó để nhận ra những bậc phụ huynh đang chờ để nhập hộ khẩu cho con về hai phường Trần Hưng Đạo và Nguyễn Nghiêm.

Trong vai người cần chạy hộ khẩu cho con vào phường Trần Hưng Đạo, chúng tôi tiếp xúc được với chị T.T. H và được biết, chị có một con gái sinh năm 2012 (rồng vàng) hiện đang được 5 tháng tuổi. Hai vợ chồng đã có nhà riêng và hộ khẩu tại phường Trần Phú, nhưng không ưng ý con học trường này nên chị nhờ hộ khẩu người quen để lo cho con.

Chị H. bộc bạch: “Những năm gần đây, khi có quy định học đúng tuyến thì việc gửi cho con học trái tuyến rất khó khăn nếu mình không quen thân. Chỉ cần nhập hộ khẩu về địa phương thì đương nhiên con mình sẽ có một suất vào trường này mà không cần phải chạy vạy ai”.

Để con có một suất vào trường điểm, nhiều bậc phụ huynh đã lo chạy hộ khẩu khi còn vừa mới chào đời

Nhiều ông bố, bà mẹ tiết lộ, thông thường các trường điểm ưu tiên cho những học sinh có hộ khẩu từ 3 năm trở lên nên vừa sinh con ra nhiều bậc cha mẹ đã sốt sắng chạy hộ khẩu cho con. Năm nay là năm Rồng Vàng, nếu không lo từ bây giờ thì 6 năm sau khi mà lứa Rồng Vàng này vào lớp 1 sẽ khó mà cạnh tranh.

Theo Đội Cảnh sát Hành chính về trật tự xã hội (Công an TP. Quảng Ngãi), những năm gần đây, khi có quy định về học theo tuyến thì số lượng hộ khẩu nhập về phường Trần Hưng Đạo và Nguyễn Nghiêm luôn dẫn đầu trong danh sách. Ngày cao điểm có tới hơn 10 hộ khẩu được nhập về 2 phường này, trong đó tỷ lệ nhập hộ khẩu “không cùng huyết thống” với chủ hộ chiếm tỷ lệ khá cao. Nếu như những năm trước, tình trạng này chỉ xảy ra ở các phường thuộc TP. Quảng Ngãi, thì giờ đã lan rộng ra toàn tỉnh.

Về thủ tục nhập hộ khẩu, cán bộ Đội Cảnh sát hành chính về trật tự xã hội cho rằng: Theo Luật cư trú hiện hành, quy định việc nhập hộ khẩu quá “thoáng”. Trường hợp bố mẹ các cháu không có chỗ ở hợp pháp, không thường trú nhưng chỉ cần chủ hộ có văn bản chấp thuận thì phải làm thủ tục nhập hộ khẩu cho cháu. Cơ quan chức năng không có quyền gây cản trở vì vi phạm luật.

Loay hoay chuyện “giảm, tăng”

Hiện hai trường Nguyễn Nghiêm và Trần Hưng Đạo được xem là trường điểm của tỉnh vì chất lượng dạy và học tại hai ngôi trường này phải thừa nhận là rất tốt. Minh chứng là tỷ lệ học sinh giỏi các cấp và các hoạt động giáo dục luôn dẫn đầu ngành.

Hơn thế nữa, trường lại có bán trú nên các bậc phụ huynh không phải vất vả đưa đón. Vì những ưu việt đó mà hai ngôi trường này luôn là đích nhắm của các bậc phụ huynh mỗi khi đến mùa tuyển sinh đầu cấp. Và cũng chính sự quan tâm “đặc biệt” của các bậc phu huynh đã gây khó cho hai trường trong việc xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia.

Nhiều năm qua, trường Nguyễn Nghiêm và Trần Hưng Đạo luôn là đích nhắm của các bậc phụ huynh mỗi khi đến mùa tuyển sinh đầu cấp. Ảnh minh họa.

Năm học 2012-2013, theo chỉ tiêu được giao, Trường TH Trần Hưng Đạo được phép tuyển 360 học sinh vào lớp 1, nhưng thực tế có tới 388 học sinh. Trường TH Nguyễn Nghiêm cũng trong tình trạng tương tự, vượt chỉ tiêu 27 em.

Theo đề án của UBND TP. Quảng Ngãi để trường Trần  Hưng Đạo và Nguyễn Nghiêm đạt chuẩn vào năm 2015 thì năm học 2013-2014, hai nhà trường phải đồng loạt giảm 30 học sinh so với năm học trước. Đồng nghĩa với chỉ tiêu vào trường là 330 học sinh, nhưng thực tế hiện phường Trần Hưng Đạo đã có tới 400 cháu trong diện có hộ khẩu.  Phường Nguyễn Nghiêm cũng đang rơi vào tình cảnh tương tự.

Bà Bùi Thị Xuân Ánh- Phó Chủ tịch UBND phường Nguyễn Nghiêm cho biết, so với các địa phương khác thì phường luôn có số lượng học sinh đông nhất. Năm nay, học sinh vào lớp 1 tăng vọt do hệ lụy của năm 2007 “heo vàng”.

Những hệ lụy không giản đơn

Với số lượng học sinh như trên thì hai trường trên bình quân có tới gần 49 học sinh/lớp và diện tích cũng giới hạn chỉ là 1m2/học sinh, thậm chí có lớp hơn 50 học sinh. Quá tải khiến học sinh ngồi chen chúc, nóng bức, còn giáo viên cũng "bở hơi tai" để giữ trật tự.

Một giáo viên ở trường Nguyễn Nghiêm tâm sự, với số lượng học sinh như thế, giáo viên có “ba đầu, sáu tay” cũng chẳng thể nào quan tâm đến từng học sinh.

Ông Đặng Ngọc Thành- Phó Chủ tịch UBND phường Trần Hưng Đạo cho biết, phường đã tổ chức điều tra lại dân số thì phát hiện có tới gần 3.000 công dân không thường trú tại địa phương và có 40 cháu có hộ khẩu, nhưng không thường trú tại phường.

Các chỉ tiêu kinh tế- xã hội được giao dựa trên cơ sở đầu người. Cũng chính vì lẽ đó, mà nhiều chỉ tiêu kinh tế- xã hội phường không đạt kế hoạch. Đơn cử như đợt tuyển quân vừa qua, phường có tới 116 thanh niên thuộc diện khám tuyển nghĩa vụ quân sự, nhưng vắng mặt tại địa phương trong thời gian khá lâu và địa phương cũng chẳng biết họ đang làm gì, ở đâu.

Có nhiều trường hợp, công dân cần xác minh, xác nhận hồ sơ, giấy tờ thì lại trở về phường, lúc này địa phương lại làm một động tác là bắt buộc họ phải quay ngược trở lại nơi đang thường trú để xác nhận rồi đem về địa phương mới có cơ sở giải quyết.

Nhiều trường hợp công dân vi phạm pháp luật, cơ quan công an yêu cầu xác nhận, phường cũng không biết danh tính của công dân

Điều đó có nghĩa rằng, trào lưu này đã tồn tại rất nhiều năm nay. Việc này không chỉ gây ra hệ hụy là trường quá tải mà còn nhiều hệ hụy khác liên quan đến an ninh, trật tự, an toàn, xã hội.

Trong khi các trường ven học sinh xếp thành hai hàng khi tan trường, còn tại trường Trần Hưng Đạo và Nguyễn Nghiêm luôn trong tình trạng mất an toàn giao thông vì số lượng học sinh quá đông.

Theo quy định của pháp luật, nếu chủ hộ khẩu có nhu cầu bán nhà hoặc chuyển nhượng cho người thân ruột thịt thì phải được sự đồng ý của tất cả mọi người có trong hộ khẩu nếu đã đủ tuổi công dân. Trong trường hợp này, nhiều chủ hộ phải chạy đôn chạy đáo để tìm đứa “cháu gửi” năm xưa nay không biết lưu lạc nơi đâu.

Quyết tâm giảm tải

Trao đổi với chúng tôi, thầy Võ Văn Mạnh- Hiệu trường Trường TH Nguyễn Nghiêm cho hay, vào mùa tuyển sinh, Hội đồng tuyển sinh luôn bị áp lực bởi chỉ tiêu. Nếu chỉ xét tuyển những học sinh đúng tuyến thì không có gì phải nói, đằng này có rất nhiều học sinh trái tuyến. Chúng tôi luôn ưu tiên xét tuyển những em có hộ khẩu theo bố mẹ, ông bà, còn các cháu theo diện “gửi” sẽ xem xét sau.

Để giải quyết tình trạng về sỉ số học sinh/lớp tiểu học tại các trường tiểu học ở trung tâm thành phố Quảng Ngãi giai đoạn 2013-2015, UBND TP. Quảng Ngãi đã lên kế hoạch để tập trung nâng cao chất lượng dạy và học, xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia.

Theo đó, định mức tối đa tuyển sinh đầu cấp lớp 1 năm học 2013-2014 đến năm học 2015-2016 của Nguyễn Nghiêm và Trần Hưng Đạo là 330 học sinh. Định mức tối đa sỉ số học sinh/lớp là 45 học sinh, năm học 2014-2015 là 40 học sinh, năm học 2015-2016 là 35 học sinh.

Ông Nguyễn Tiến Dũng- Phó Chủ tịch UBND TP.Quảng Ngãi khẳng định: TP. Quảng Ngãi sẽ thực hiện phương án điều chuyển giáo viên dạy giỏi, có kinh nghiệm hơn 10 năm giảng dạy trở lên tại các trường tiểu học Nguyễn Nghiêm, Trần Hưng Đạo và Trần Phú đến các trường tiểu học: Chánh Lộ, Nghĩa Lộ, Lê Hồng Phong và Nghĩa Chánh. Đồng thời 4 trường này sẽ tổ chức bán trú cho học sinh.