Nga ngừng cung cấp khí đốt cho Ukraine

Hôm nay (16/6), Ukraine cho biết Nga đã chính thức cắt toàn bộ nguồn cung cấp khí đốt cho Kiev sau khi không giải quyết được căng thẳng đang leo thang giữa hai quốc gia.

Bộ trưởng Bộ Năng lượng Ukraine Yuri Prodan cho hay: “Nguồn cung cấp khí đốt cho Ukraine đã giảm xuống bằng không”.

Tập đoàn dầu khí Gazpromcủa Nga tuyên bố Ukraine phải thanh toán trước mọi chi phí khí đốt từ Moscow, sau khi Kiev không trả được món nợ khổng lồ. Tập đoàn Gazprom cho biết họ phải làm như vậy do Kiev “không trả tiền trong thời gian dài”.

Trước đó, Tập đoàn Gazprom đã từng cảnh báo có thể cắt nguồn cung cấp khí đốt nếu Ukraine không trả được 1,95 tỉ đôla Mỹ trước 6 giờ (GMT) hôm nay. Bên cạnh đó, Gazprom khẳng định sẽ vẫn tiếp tục cung cấp khí đốt cho châu Âu.

Mối quan hệ giữa Nga và Ukraine trở nên căng thẳng kể từ khi Moscow sáp nhập bán đảo Crimea thuộc Kiev hồi tháng hai vừa qua. Ukraine luôn cáo buộc Nga ủng hộ lực lượng ly khai ở miền đông nước này, tuy nhiên Moscow luôn phủ nhận lời buộc tội.

Trong một thông báo chính thức ra ngày 16/6, Tập đoàn dầu khí Gazprom tuyên bố: “Hôm nay, kể từ lúc 10 giờ, theo giờ Nga, Tập đoàn Gazprom sẽ theo hợp đồng hiện có, chuyển Công ty Naftogaz sang chế độ thanh toán trước khi mua khí đốt… Từ hôm nay, các công ty Ukraine sẽ chỉ nhận được khí đốt từ Nga bằng đúng với số tiền đã chi trả trước”.

Sau cuộc đối thoại khủng hoảng ở Ukraine vào cuối tuần qua, phát ngôn viên của Gazprom, ông Sergei Kuprianov nói: “Chúng tôi không đạt được thỏa thuận. Khả năng chúng tôi sẽ gặp lại nhau là rất nhỏ”.

Tuy nhiên, đại diện của Ủy ban Năng lượng Liên minh châu Âu (EU), ông Guenter Oettinger, cũng tham gia cuộc đối thoại, cho biết ông “không bi quan” trước việc đạt được thỏa thuận.

Ông Guenter đã đưa ra đề nghị rằng phía Kiev sẽ trả 1 tỉ đô la Mỹ vào thứ Hai (16/6), và trả góp phần còn lại, nhưng bị Tập đoàn Gazprom từ chối.

Hồi tháng 4 vừa qua, Moscow đã cáo buộc Kiev không thanh toán được các hóa đơn khí đốt và quyết định cắt bỏ giá viện trợ cho Ukraine.

Theo phóng viên BBC,  EU có thể cũng bị ảnh hưởng khi Gazprom ngừng cung cấp khí đốt cho Kiev.

Đầu tháng 6, Gazprom đã gia hạn cho Ukraine thêm thời gian để thanh toán hóa đơn khí đốt của nước này sau khi được trả một phần nợ khoảng 786 triệu đôla Mỹ. Tuy nhiên Ukraine cho hay sẽ không trả hết nợ nhằm phản đối việc gần đây Gazprom tăng 80% giá bán.

Nga cắt toàn bộ nguồn cung cấp khí đốt cho Ukraine vào hôm nay (16/6)

Gazprom đã chấm dứt thỏa thuận giảm giá cho Ukraine (thỏa thuận  đạt được sau cuộc đàm phán với Cựu Tổng thống Viktor Yanukovych vào cuối tháng 12) vào tháng Tư. Trước khi thỏa thuận trên bị hủy, số tiền Ukraine phải thanh toán cho khí đốt khá thấp bởi Nga đã  giảm giá xuống thành 268 đôla cho một nghìn mét khối. Tới nay, khi thỏa thuận bị phá vỡ, giá thành tăng lên 485 đô la một nghìn mét khối, giá cao nhất ở châu Âu.

Khoảng 15% khí đốt Nga cung cấp cho EU được thông qua đường ống ở Ukraine. Đó là lý do vì sao các thành viên EU đang dành mối quan tâm đặc biệt tới việc Nga ngưng cung cấp khí đốt cho Kiev.

Cuộc đàm phán do các đại diện của EU làm trung gian đã kết thúc vào hôm thứ Hai. Trước khi đàm phán chính thức bắt đầu, Kiev nói sẵn sàng thanh toán 1,95 tỉ đôla Mỹ nếu Nga giảm giá xuống còn 326 đô la cho mỗi 1000 mét khối. Nhưng Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định 385 đôla/1.000 mét khối là giá cuối cùng.

Khả năng đạt được bước đột phá trong cuộc thảo luận đã suy giảm sau khi căng thẳng giữa hai quốc gia ngày gia tăng do các cuộc nổi dậy của lực lượng ly khai thân Nga ở miền đông Kiev.

Moscow phản ứng giận dữ trước các cuộc biểu tình bạo lực bên ngoài sứ quán nước này tại Kiev hôm thứ Bảy (14/6), sau khi phe ly khai bắn hạ máy bay quân sự của Ukraine khiến toàn bộ 49 người trên máy bay thiệt mạng.

Trong khi đó, Ukraine cũng cáo buộc Nga gửi xe tăng vào miền Đông nhằm hỗ trợ các chiến binh thân Nga.