Khuyến khích dân giám sát người thực thi công vụ

"Nếu người dân biết được các quy định và giám sát ngược lại người thực thi công vụ thì hiệu quả rất tốt" - Ông Nguyễn Hoàng Hiệp - Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia nói.

Trong 6 tháng đầu năm, số vụ TNGT giảm nhưng số người chết vẫn tăng hơn 5%. Liệu mục tiêu kéo giảm 5 - 10% của cả năm có khả thi? PV Báo Giao thông đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hoàng Hiệp - Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia.

Thay đổi góc nhìn

Trong rất nhiều giải pháp vừa được đưa ra để hạn chế TNGT, ông đánh giá giải pháp nào có thể tạo đột biến hoặc có tác động sớm nếu được triển khai hiệu quả?

Trước đây, tai nạn tăng, chúng ta thường đổ lỗi cho người tham gia giao thông. Tuy nhiên, nhìn sâu hơn thì nguyên nhân xuất phát từ chính kẽ hở trong công tác QLNN như: Trong kinh doanh vận tải chưa xác định được trách nhiệm chủ doanh nghiệp (DN). Trong khi DN vận tải chỉ lấy lợi nhuận làm đầu, khoán trắng tạo áp lực cho lái xe. Lẽ ra lái xe chỉ cần biết lái thôi thì lại phải bị áp lực kinh doanh, dẫn đến tai nạn.

Bên cạnh đó, công tác tuần tra kiểm soát trong thời gian qua có thể nói là chưa nghiêm. Thực tế với lực lượng mỏng, CSGT không thể xử lý hết, nên người vi phạm vẫn coi thường. Chúng ta cần phải có các biện pháp công nghệ hỗ trợ như camera, hộp đen… để lái xe, chủ DN lúc nào cũng “được” giám sát, vi phạm được xử lý nghiêm. Như vậy, mới chuyển biến được nhận thức.

Rõ ràng, trách nhiệm quản lý, trách nhiệm của người thi hành công vụ cần phải xem xét.

Tôi cho rằng các giải pháp đã được đưa ra như: Bộ GTVT và Bộ Công an cấm cán bộ, nhân viên trong ngành can thiệp vào việc xử lý vi phạm giao thông, không được bao che, dung túng vi phạm; Siết chặt hoạt động kinh doanh vận tải; Nâng cao trách nhiệm trong đào tạo, sát hạch, cấp GPLX; Tăng cường lắp camera giám sát tại các trung tâm sát hạch, đăng kiểm; Chống tiêu cực của lực lượng tuần tra kiểm soát... là các giải pháp sẽ đem lại hiệu quả tốt.

Để dân giám sát

Vâng thưa ông, nhưng để giám sát người thực thi công vụ không dễ?

Ở đây, công tác giám sát và hậu kiểm rất quan trọng. Sắp tới, Bộ GTVT sẽ ban hành thông tư quy định trách nhiệm người đứng đầu và thông tư quy định về xử lý các vi phạm trong lĩnh vực bảo đảm ATGT.

Trong thời gian tới, chúng tôi cũng tăng cường tuyên truyền để người dân nhận thức rõ vai trò, quyền hạn của người thực thi công vụ để chính người dân, người tham gia giao thông cùng giám sát. Ví dụ như có quy định thanh tra giao thông không được dừng xe trên đường nhưng không phải người dân nào cũng biết quy định này. Vì vậy, nếu người dân biết được các quy định và giám sát ngược lại người thực thi công vụ thì hiệu quả rất tốt.

Kéo giảm 5 - 10% TNGT là khả thi

Nửa năm vừa qua, số người chết vẫn tăng khoảng 5%, ông có cho rằng mục tiêu kéo giảm các tiêu chí TNGT từ 5 - 10% của cả năm là khó khả thi?

Trong 6 tháng đầu năm, số vụ TNGT giảm nhưng số người chết lại tăng. Lý do vì số vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng tăng rất cao. Muốn giảm người chết thì phải giảm số vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng. Trong đó, cái gốc của TNGT nghiêm trọng lại xuất phát từ hoạt động kinh doanh vận tải. Nếu chúng ta làm mạnh, siết chặt quản lý kinh doanh vận tải như kế hoạch vừa được ban hành thì sẽ giảm được số người chết trong 6 tháng cuối năm. Tôi nghĩ, mức 5% là khả thi.

Để giảm tai nạn nghiêm trọng, chúng ta đang tập trung quản lý xe khách, xe container, giám sát bằng hộp đen. Nhưng ngay trong tuần đầu ra quân xử phạt, nhiều chủ xe cho rằng nhà cung cấp thiết bị không bảo đảm dịch vụ, lực lượng kiểm tra không trích xuất được dữ liệu nên lái xe bị phạt oan. Ông nghĩ sao?

Thực tế ngay từ 1/7, các lực lượng chức năng đã phát hiện hàng loạt sai phạm. Trong ngày đầu, đã phát hiện 70% xe không đạt tiêu chuẩn, trong đó lỗi chủ yếu là không cung cấp đủ 6 thông tin đầu ra, không có bộ phận kết nối để trích xuất thông tin. Lỗi thứ hai là nhiều thiết bị không hoạt động.

Tôi cho rằng không có chuyện phạt oan. Chúng ta đã cho hoãn hẳn một năm để các DN vận tải, nhà xe lắp đặt, khắc phục lỗi thiết bị. Thời gian qua, Thanh tra Bộ GTVT đã thanh tra các DN sản xuất hộp đen, đã xử lý nghiêm và yêu cầu khắc phục các lỗi đối với thiết bị đã lắp trên xe. Vì vậy, việc xử phạt là hoàn toàn thỏa đáng.

Lái xe là đại diện của DN. Việc kiểm tra và xử phạt phương tiện là đối với DN vận tải chứ không phải xử phạt lái xe. Lái xe khi bị phạt phải về làm việc với DN. Chủ doanh nghiệp không quan tâm đến thiết bị an toàn, không xứng đáng để tiếp tục kinh doanh vận tải hành khách.