Vùng lãnh thổ Nga "kẹt" giữa các nước EU: Tầm quan trọng chiến lược

Căng thẳng giữa Nga và châu Âu đang leo thang ở Kaliningrad, vùng lãnh thổ nằm ở cực tây của Nga, bị bao quanh bởi các nước châu Âu có quan điểm phản đối chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine.

Tàu chiến nga neo ở Kaliningrad.

Tàu chiến nga neo ở Kaliningrad.

Căng thẳng leo thang

Hồi đầu tuần, Nga đã phản ứng dữ dội sau khi Litva (còn gọi là Lithuania) thông báo chặn một số hàng hóa vận chuyển từ Nga, qua lãnh thổ nước này tới Kaliningrad.

Litva nói nước nước này thực hiện các biện pháp trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU), có hiệu lực từ ngày 18.6.

Kaliningrad là vùng lãnh thổ nằm ở cực tây của Nga. Vùng lãnh thổ này có một mặt giáp biển Baltic, một mặt giáp Ba Lan và mặt còn lại giáp Litva.

Nga cung cấp hàng hóa thường xuyên cho vùng Kaliningrad bằng đường sắt thông qua Belarus và Litva. Các hàng hóa nằm trong lệnh trừng phạt gồm máy móc xây dựng, máy công cụ và thiết bị công nghiệp khác, theo TASS.

Theo giới chức vùng Kaliningrad của Nga, hàng hóa từ Nga bị cấm vận chuyển qua đường sắt và đường bộ, chỉ có thể sử dụng tuyến đường biển tiêu tốn nhiều thời gian hơn.

EU và Litva khẳng định không phong tỏa hoàn toàn vùng lãnh thổ Kaliningrad của Nga, nhưng ước tính hoạt động vận chuyển hàng hóa từ Nga sang vùng lãnh thổ này sẽ bị giảm 50%.

Chính phủ Nga đã chỉ trích dữ dội Litva, coi châu Âu đang “phong tỏa kinh tế” nhằm vào vùng lãnh thổ Nga. Hôm 20.6, phát ngôn viên Điện Kremlin, Dmitry Peskov gọi quyết định của Litva là “chưa từng có tiền lệ và vi phạm tất cả các quy định hiện hành”.

Nga đã triệu đại biện Litva ở Moscow, cảnh báo nếu hoạt động vận chuyển hàng hóa tới Kaliningrad không được khôi phục vì Nga sẽ có hành động đáp trả thích đáng nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia.

Trả lời trên Reuters, Dmitry Lyskov, đại diện chính quyền vùng Kaliningrad hối thúc người dân không nên hoảng hốt và đổ xô đi mua sắm. Ước tính có khoảng 1 triệu người Nga đang sinh sống ở Kaliningrad.

Vùng lãnh thổ chiến lược

Kaliningrad là vùng lãnh thổ mang ý nghĩa chiến lược với Nga.

Kaliningrad là vùng lãnh thổ mang ý nghĩa chiến lược với Nga.

Kaliningrad là vùng lãnh thổ bị kẹp giữa Ba Lan và Litva. Quân đội Liên Xô kiểm soát vùng lãnh thổ này từ tay Đức vào tháng 4.1945. Vùng lãnh thổ ban đầu được gọi là Konigsberg.

Theo thỏa thuận trong hội nghị Potsdam, Konigsberg trở thành vùng lãnh thổ Liên Xô và được đổi tên thành Kaliningrad vào năm 1946.

Trong nhiều thập kỷ, Kaliningrad được gọi là pháo đài theo đúng nghĩa đen vì Liên Xô tập trung một lượng lớn binh lực. Người nước ngoài bị cấm đặt chân tới Kaliningrad.

Trong những năm gần đây, Kaliningrad trở thành địa điểm du lịch mới nổi, từng tổ chức một số trận đấu trong kỳ World Cup 2018.

Đại đa số người dân Nga sống tập trung ở thủ phủ cùng tên của vùng Kaliningrad. Đây là một trong số những vùng lãnh thổ phát triển thịnh vượng của Nga, với ngành công nghiệp phát triển.

Cảng Baltiysk ở Kaliningrad là cảng xa nhất của Nga, không bị đóng băng quanh năm.

Ngày nay, du khách tới Kaliningrad có thể dễ dàng nhận ra lối kiến trúc truyền thống của Đức, kết hợp với những khu chung cư được xây dựng thời Liên Xô.

Ý nghĩa của Kaliningrad chủ yếu đến từ vị trí chiến lược trên bản đồ. Kaliningrad có một dải đất mỏng ở phía nam, bị Ba Lan và Litva chia cắt với Belarus. Đây được gọi là hành lang hoặc khe hở Suwalki – tuyến đường liên kết trên bộ duy nhất giữa các nước Baltic và phần còn lại của EU.

Trong trường hợp có xung đột nổ ra, lực lượng Nga ở Belarus có thể kiểm soát hành lang Suwalki, từ đó chia cắt tuyến đường trên bộ quan trọng trên.

Kaliningrad cũng là nơi đặt trụ sở của Hạm đội Biển Baltic Nga. Hôm 20.6, Nga đã có động thái phô trương sức mạnh khi huy động các tàu chiến của hạm đội tham gia tập trận bắn tên lửa và đạn pháo. 

Năm 2002, EU và Nga đạt thỏa thuận đi lại tự do giữa Nga và vùng Kaliningrad, trước khi Ba Lan và Litva gia nhập EU vào năm 2004.

Kể từ đó, Kaliningrad bị "bao vây" bởi các quốc gia EU. Nga cho rằng, thỏa thuận năm 2002 nay đã bị Litva vi phạm.

Nga có thể đưa vũ khí hạt nhân tới Kaliningrad?

Giới chức Nga ở Kaliningrad kêu gọi người dân không nên quá lo lắng.

Giới chức Nga ở Kaliningrad kêu gọi người dân không nên quá lo lắng.

Kaliningrad càng trở nên quan trọng với Nga sau khi Phần Lan và Thụy Điển nộp đơn xin gia nhập NATO. Hai quốc gia Bắc Âu bị ngăn cách với Kaliningrad bởi vùng biển Baltic.

Dmitry Medvedev, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga, từng nêu khả năng Moscow đưa vũ khí hạt nhân tới Kaliningrad.

Nga chưa từng thừa nhận về sự hiện diện của vũ khí hạt nhân ở Kaliningrad. Năm 2018, Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ kết luận rằng Nga đã nâng cấp đáng kể một hầm chứa vũ khí hạt nhân ở Kaliningrad, dựa trên đánh giá từ ảnh chụp vệ tinh.

Đáp trả các mối đe dọa quân sự từ NATO, Nga đã đưa các hệ thống tên lửa đạn đạo Iskander có thể gắn đầu đạn hạt nhân tới Kaliningrad vào năm 2015.

Kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukarine, Litva đã kêu gọi NATO tăng quân tới quốc gia này, gia tăng lực lượng phòng thủ hành lang Suwalki đề phòng “tình huống xấu”.

Nguồn: [Link nguồn]

Bênh Lithuania chặn hàng hóa Nga, Mỹ nhắc đến Điều 5 NATO

Mỹ tuyên bố kiên quyết ủng hộ Lithuania trong bối cảnh quốc gia Bắc Âu nổ ra tranh cãi căng thẳng với Nga về vấn đề hàng hóa đến Kaliningrad (thuộc Nga) bị chặn.

Chia sẻ
Gửi góp ý
Theo Đăng Nguyễn - CNN ([Tên nguồn])
Xung đột Nga - Ukraine Xem thêm
Báo lỗi nội dung
GÓP Ý GIAO DIỆN