Vì sao ông Trump "thất thế"?

Khi Trump thất cử năm 2020, ông vẫn còn sức ảnh hưởng rất lớn trong đảng Cộng hòa, số người trung thành với ông vẫn rất đông, và người ta tin rằng khó ai có thể thay thế ông trong cuộc đua với đảng Dân chủ nhằm giành ghế tổng thống Mỹ năm 2024. Nhưng những gì đang diễn ra cho thấy dường như ông mất ảnh hưởng nhanh hơn dự đoán.

Tầm ảnh hưởng của ông Trump đang đi xuống, thể hiện rõ trong cuộc bầu cử năm nay, theo chuyên gia (ảnh: AP)

“Chúng tôi sẽ chiến thắng rất nhiều. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi vì những chiến thắng của chúng tôi, bạn sẽ nói: ‘Thưa ngài Tổng thống, tôi bị đau đầu. Làm ơn, đừng thắng nhiều như vậy’. Nhưng tôi sẽ trả lời: ‘Không, chúng ta phải làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại’. Bạn sẽ nói: ‘Không, đừng, làm ơn’. Tôi sẽ trả lời: ‘Không. Chúng tôi sẽ thắng tiếp”, ông Trump phát biểu trong một cuộc vận động tranh cử vào năm 2016.

Tác giả Chris Cillizza nhận xét trên CNN rằng, tính cách của ông Trump thể hiện trong bài phát biểu này là "chỉ có thắng và thắng".

“Trong suy nghĩ của mình, ông Trump luôn chiến thắng. Ông ấy thành công. Ông ấy giàu có. Ông ấy nổi tiếng. Và những người không thừa nhận điều đó bị xem là những kẻ thất bại và ganh ghét”, Chris Cillizza viết.

Nhưng riêng trong lĩnh vực chính trị, kể từ sau chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016, ông Trump có lẽ thua nhiều hơn là được.

Tờ Wall Street Journal điểm lại những "cú thua" của ông Trump như sau:

- Đảng Cộng hòa mất quyền kiểm soát Hạ viện vào năm 2018.

- Ông Trump mất Nhà Trắng năm 2020.

- Đảng Cộng hòa mất quyền kiểm soát Thượng viện vào năm 2021.

- Được kỳ vọng cao trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022, nhưng Đảng Cộng hòa thu được kết quả kém đáng kể: Không lấy lại được Thượng viện và chỉ giành được Hạ viện với khoảng cách hẹp.

“Ông Trump đã thất bại trong cuộc bầu cử năm 2022 và điều đó trao cho đảng Dân chủ cơ hội kiểm soát Thượng viện trong ít nhất 2 năm nữa. Ông ấy đang khiến đảng Cộng hòa đi từ thất bại này đến thất bại khác”, tờ Wall Street Journal bình luận.

Đảng Cộng hòa sẽ không thắng lớn như ông Trump hứa hẹn, theo truyền thông Mỹ (ảnh: CNN)

Tính đến ngày 13/11, ở Hạ viện, đảng Cộng hòa đang dẫn trước với 211 ghế, đảng Dân chủ giành được 203 ghế. Tổng số ghế ở Hạ viện là 435. Theo ABC News, đảng Cộng hòa có thể kiểm soát Hạ viện, nhưng chỉ nhỉnh hơn đảng Dân chủ 4 ghế. Kết quả này không phải thất bại nhưng lại quá thấp so với dự kiến của họ.

Ở Thượng viện, sau chiến thắng ở bang Nevada, đảng Dân chủ đã có 50/100 ghế và giành quyền kiểm soát, nhờ vào lá phiếu quyết định của Chủ tịch Thượng viện là Phó tổng thống Kamala Harris, bất chấp Đảng Cộng hòa (hiện có 49 ghế) có thắng ở bang cuối cùng là Georgia hay không.

Rõ ràng là không có “làn sóng đỏ” nào như ông Trump hứa hẹn.

Tệ hơn nữa là ít nhất 14 ứng viên đảng Cộng hòa được ông Trump ủng hộ đã thất bại trong cuộc đua vào Quốc hội. Điều này đặt dấu hỏi lớn về tầm ảnh hưởng của ông Trump sau gần 2 năm rời Nhà Trắng. Một số người cho rằng đã đến lúc Đảng Cộng hòa thay thế vị tổng thống cũ.

Một số chiến lược gia của đảng Cộng hòa đang “ấm ức” vì cho rằng những ứng viên được ông Trump ủng hộ đang đánh mất cơ hội để đảng này kiểm soát cả Hạ viện lẫn Thượng viện Mỹ, theo ABC News.

Theo AP, ông Trump ủng hộ 330 ứng viên đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm nay và nhiều người trong số đó thiếu kinh nghiệm chính trị hoặc có quan điểm cực đoan theo "chủ nghĩa Trump" (Trumpism). Một phần trong số ứng viên này đã chiến thắng nhờ những người ủng hộ trung thành với ông Trump. Nhưng cũng chính vì đường lối có phần cực đoan, nhiều ứng viên được ông Trump ủng hộ lại bị những cử tri độc lập quay lưng. Trong cuộc đua với đảng Dân chủ, sẽ khó có thể chiến thắng nếu thiếu lá phiếu của những cử tri độc lập.

Trong một cuộc khảo sát mới đây do công ty Edison Research thực hiện, có 2/3 số cử tri độc lập và 9/10 cử tri ủng hộ đảng Dân chủ nói rằng họ không thích ông Trump.

Nhiều đảng viên Cộng hòa đã không ngần ngại nhận xét rằng, chính ông Trump là nguyên nhân khiến đảng Cộng hòa mất nhiều ghế trong cuộc bầu cử giữa kỳ lần này.

Scott Reed, một chiến lược gia kỳ cựu của Đảng Cộng hòa, nói: "Ông Trump đã khiến đảng Cộng hòa thất bại trong 3 cuộc bầu cử liên tiếp".

Ông Ron DeSantis và vợ trong đêm ăn mừng thắng cử hôm 8/11 (ảnh: Reuters)

“2 năm sau khi ông Trump thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống, các ứng viên ông ấy ủng hộ tiếp tục thất bại trong cuộc bầu cử Quốc hội. Đảng Cộng hòa nhận ra rằng ông Trump không hẳn là lợi thế của họ”, Steven Ekovich – giáo sư chính trị tại Đại học Paris (Mỹ) – nhận xét.

Đảng Cộng có vẻ đang ở vào thế kẹt. Nếu họ muốn đi theo đường lối của ông Trump để có ứng viên đắc cử tổng thống, họ phải liệu xem có thể chống lại chủ nghĩa Trump hay không, theo ông Ekovich.

“Sự nổi tiếng của ông Trump đang trên đà đi xuống. Và liệu nó còn tiếp tục đi xuống không là điều đảng Cộng hòa cần trả lời”, giáo sư Ekovich nhận định.

Chiến thắng vang dội của Thống đốc bang Florida, ông Ron DeSantis, là đòn giáng tiếp theo vào thất bại của ông Trump – người được cho là có thể tuyên bố tái tranh cử tổng thống vào ngày 15/11.

Trong đảng Cộng hòa, nhiều người cho rằng ông Ron DeSantis có thể cạnh tranh sòng phẳng với ông Trump nếu có ý định tranh cử tổng thống.

“Thật khó nói trước việc ông DeSantis có thể là mối đe dọa với ông Trump hay không. Ông ấy vừa thắng lớn và tiếp tục ngồi ghế Thống đốc Florida. Trước đó một số người dự đoán ông ấy sẽ không thắng được. Nếu DeSantis tiếp tục gia tăng ảnh hưởng, ông ấy có thể trở thành ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa”, Emma Long, phó giáo sư nghiên cứu lịch sử và chính trị Mỹ tại Đại học East Anglia (Anh), nhận xét.

“DeSantis đang làm tốt. Đối với ông Trump, ông ấy là đối thủ duy nhất”, bà Long nói.

Hôm 10/11, ông Trump đã gửi email cho những người ủng hộ, trong đó có những lời lẽ chê bai ông DeSantis – “ngôi sao đang lên” của đảng Cộng hòa. Trump cho rằng, nếu không nhờ ông, ông DeSantis đã không thể có được thành công như hiện tại.

Nhưng những thông tin xuất hiện sau khi kết thúc bầu cử giữa nhiệm kỳ lại cho thấy, nhiều đảng viên Cộng hòa cho rằng ông Ron DeSantis xứng đáng hơn trong vai trò ứng viên tổng thống của đảng này.

Thượng nghị sĩ Kevin Cramer ở bang Bắc Dakota nói rằng, những phát ngôn của ông Trump về ông Ron DeSantis cho thấy "lỗ hổng lớn trong khả năng đoàn kết đảng, cũng như đoàn kết đất nước" của vị cựu Tổng thống.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]