Mánh khóe “ăn gian” của xe xi-tec

Từ vụ việc vi phạm cơi nới bồn chứa, chở quá tải trọng cho phép đối với ô-tô tải xi-tec của một đơn vị kinh doanh xăng dầu, Sở GTVT Đà Nẵng đã vào cuộc để siết chặt hoạt động vận chuyển loại hàng hóa đặc biệt, dễ gây cháy nổ này trên địa bàn. Trong quá trình xác minh câu chuyện này, chúng tôi được biết, đa phần xe chở xăng dầu đều vượt quá tải trọng cho phép.

Chở đúng cũng đã quá tải

Ngày 22/8, lãnh đạo Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới Đà Nẵng cho hay, hầu hết các ô-tô xi-tec khi chở đúng dung tích cũng đã quá tải, mặt khác nhiều loại xe khi nhập vào Việt Nam cũng đã quá khổ rồi, huống chi các bồn chứa được cơi nới, thêm ngăn và nhiều thủ thuật khác.

Một hiện tượng hiếm gặp mà Sở GTVT TP Đà Nẵng đang chứng kiến: cơ quan này đã liên tục nhận được đơn, thư phản ánh của các tài xế về việc các chủ DN kinh doanh xăng dầu đã thay đổi kích thước thùng xi-tec, đồng thời ép lái xe chở quá trọng tải thiết kế. Cụ thể, Sở này nhận được đơn phản ánh các ô-tô xi-tec của Cty CP Thương mại và Vận tải Petrolimex Đà Nẵng vi phạm các quy định về ATGT, cơi nới thùng xi-tec để chở quá tải trọng cho phép. Mặc dù vậy, về thẩm quyền và chuyên môn, Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới thuộc Sở GTVT không thể kiểm tra thể tích xi-tec và giấy chứng nhận kiểm định xi-tec lắp trên ô-tô. Đại diện Thanh tra Sở cho biết: “Giấy chứng nhận chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu do Cục Đăng kiểm Việt Nam cấp không thể hiện kích thước xi-tec. Do vậy không có cơ sở để so sánh với kích thước xi-tec lắp trên ô-tô Cty CP thương mại và vận tải Petrolimex Đà Nẵng”. Tuy vậy, cơ quan này trước đó cũng đã tiến hành kiểm tra 4 ô-tô xi-tec của Cty nói trên và phát hiện phát hiện 2 xe trong số này chở vượt quá tải trọng cho phép gần 30%.

Mánh khóe “ăn gian” của xe xi-tec - 1

Theo cơ quan chuyên môn, có khoảng 60% xe xi-tec chở xăng dầu vi phạm tải trọng cho phép, nhưng việc kiểm định, đo lường còn “hở” và chồng chéo

Cũng trong ngày 22/8, trao đổi với chúng tôi về vụ việc, ông Lê Quang Đài - Giám đốc Cty CP thương mại và vận tải Petrolimex Đà Nẵng cho biết, hiện Cty có 50 chiếc ô-tô xi-tec chuyên vận chuyển xăng dầu. Trong số này có gần 10 chiếc hiệu Dongfeng (Trung Quốc) nếu chở đầy bồn là sẽ vượt quá tải trọng theo quy định. Tuy nhiên, điều này là do bản chất của xe khi nhập khẩu chứ không phải là do DN cơi nới.

Kiểm định và đo lường: Mỗi bên làm một nẻo

Theo lãnh đạo Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới Đà Nẵng, phải có đến khoảng 60% trong tổng số gần 500 xe chở xăng dầu tại địa bàn thành phố vi phạm tải trọng nếu chở đầy bồn, nhưng việc cơi nới, thêm ngăn trong bồn của xe xi-tec là rất khó phát hiện vì khó vào trong mà kiểm tra. Mặt khác, việc này không thuộc thẩm quyền của cơ quan đăng kiểm mà liên quan đến Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng. Mà hai cơ quan này hiện chưa có sự phối hợp đồng bộ. Trong khi đó, theo lãnh đạo Sở GTVT TP Đà Nẵng: “Cơ quan này (Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng TP Đà Nẵng - P.V) đã biết được tải trọng cho phép phương tiện tham gia giao thông mà không có biện pháp ngăn ngừa ngay từ lúc kiểm định để gắn xi-tec lên ô-tô”. Một cán bộ Trung tâm Đăng kiểm ví dụ từ một xe xi-tec hiệu Dongfeng (Trung Quốc) có kích thước bao là 4.330 x 2.110 x 1.330 cùng 3 khoang chứa với tải trọng xe là 6.800kg. Nếu chở đúng dung tích 14.680 lít xăng (tỷ trọng 0,73) thì trọng lượng sẽ lên đến 10.716kg, nếu chở dầu diesel cũng với dung tích này thì trọng lượng lên tới 11.744kg. Tức là so với tải trọng cho phép là 6.800kg, đã vượt gần gấp đôi.

Mánh khóe “ăn gian” của xe xi-tec - 2

Xe của Dongfeng (Trung Quốc) nếu chở đúng xi-tec cũng đã quá tải

Trước thực trạng này, Sở GTVT đã có Văn bản 1561/SGTVT-QLVT&PT hướng tới việc tăng cường kiểm tra ô-tô xi-tec tự ý thay đổi kích thước xi-tec. Theo đó, Sở yêu cầu cơ quan thanh tra tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý. Đối với Trung tâm Đăng kiểm, phải có biện pháp kiểm tra đối với ô-tô xi-tec khi đến kiểm định, đảm bảo đúng kích thước, thể tích, tải trọng theo quy định đồng thời kiên quyết từ chối kiểm định và có thông báo đến các Trung tâm khắp cả nước về các trường hợp xe vi phạm. Một thực tế đã xảy ra là ngay sau động thái quyết liệt này của Đà Nẵng, nhiều xe đã “tránh mặt”, đi đăng kiểm ở các địa phương khác.

Ông Nguyễn Xuân Ba - Phó Giám đốc Sở GTVT TP Đà Nẵng cho hay: “Để phân định rõ trách nhiệm của các bên liên quan, nhằm tránh chồng chéo và bất cập trong công tác kiểm định, đo lường, chúng tôi đã đề nghị Bộ GTVT làm việc với các bộ, ngành liên quan trong việc cấp giấy chứng nhận kiểm định ô-tô xi-tec, đồng thời có văn bản cụ thể để quản lý loại phương tiện này”.

Theo Công Khanh (Công an Đà Nẵng)