Đường dây nóng gỡ vốn cho doanh nghiệp

Vừa qua, đại diện các ngân hàng (NH) quốc doanh tại Đà Nẵng đã họp với lãnh đạo UBND thành phố và lãnh đạo Hiệp hội DN Vừa và nhỏ (DNVVN) để bày tỏ thiện chí và quyết tâm thực hiện tốt tinh thần của Nghị quyết 13/NQ-CP khai thông lộ trình DN tiếp cận vốn vay trong SXKD.

Theo ông Văn Hữu Thiết - Phó Chủ tịch Hiệp hội DNVVN TP Đà Nẵng, tình hình hoạt động của DNVVN trên địa bàn hiện rất khó khăn. Khảo sát cho thấy hiện có đến 82% DNVVN không tiếp cận được nguồn vốn. Số DN do khủng hoảng về thanh khoản đã sử dụng tín dụng đen ước tính 5-6%. Do khó khăn về vốn, biến động phức tạp của suy thoái và lạm phát đã làm cho hơn 60% DN đang kiệt sức, có hơn 50% DNVVN phải thu hẹp SXKD, 20% hoạt động cầm chừng, 27% đang đình trệ sản xuất và phá sản.

Ông Đoàn Phúc - Phó Giám đốc Chi nhánh Agribank Đà Nẵng cho biết, Chi nhánh đã dành 4.100 tỷ đồng trong tổng số 4.900 tỷ đồng dư nợ mấy tháng đầu năm cho mục tiêu thanh, giãn nợ. NH sẽ xem xét ngay từng DA và khách hàng để thực hiện cho vay lãi suất 11-14%, thậm chí có thể  xem xét vay tín chấp. Đại diện NH BIDV cũng khẳng định đã công khai mức lãi suất cho vay từ 11,5-14% ưu tiên đối với lĩnh vực xuất khẩu, DNVVN, hoặc DN có nhiều lao động.

Tuy nhiên, với kinh nghiệm thường xuyên vấp váp khi giao dịch vay vốn, hầu hết các DN có mặt đều bày tỏ sự hoài nghi khi cho rằng các NH dù quốc doanh hay NHTMCP đều lập nên những “tuyến phòng thủ quá dày” và thật khó để vay vốn dù đã có những chỉ đạo gắt gao từ Chính phủ và NHNN. Ông Đỗ Anh Tuấn - Tổng Giám đốc Cty CP Thương mại-Xuất nhập khẩu Phước Tiến cho biết, dù công bố tỷ lệ vay vốn thấp, nhưng các yêu cầu của NH đưa ra: DN chứng minh 3 năm liền làm ăn có lãi, minh bạch tài chính và có kiểm toán, rồi kèm theo là có tài sản thế chấp đảm bảo, DA khả thi, là đòi hỏi rất khó với hầu hết DNVVN Đà Nẵng đang gặp khó khăn trong kinh doanh. Các DN không vướng cái này cũng vấp cái khác trước sự “kén cá chọn canh”. Chính vì vậy mới đây có DN hội viên của Hiệp hội phản ánh đã phải tiếp tục vay NHTM mức lãi suất 24% để giải quyết khó khăn về vốn, nhưng rõ ràng với mức này là quá “khủng”, việc tiếp tục kinh doanh có lãi là điều không tưởng.

Các DN thủy sản xuất khẩu đang rất cần vốn, nhưng không dễ tiếp cận vì những quy định cứng nhắc của NH

Một khó khăn nữa từ quy định của các NH quốc doanh là “không để DN cầm tiền mặt”. Theo quy định này, nếu DN vay vốn để thực hiện một DA sẽ phải chứng minh các hợp đồng cụ thể, sau khi xét duyệt, các NH này sẽ chuyển thẳng tiền thanh toán cho đối tác của DN trong hợp đồng để tránh độ rủi ro từ các DA “ma”. Tuy nhiên, với các DN nhỏ, thường giao dịch với từng đại lý, từng người thu mua nguyên liệu nhỏ lẻ thì việc DN không thể trực tiếp cầm tiền mặt thanh toán đã gây rất nhiều bất tiện và nhiều trường hợp là không khả thi trong kinh doanh.

Ông Đỗ Anh Tuấn cho biết, bản thân ông mới đây cũng gặp bế tắc khi cần vốn cho lô hàng xuất khẩu của Cty. Một cán bộ tín dụng của NH nọ hướng dẫn ông làm thủ tục vay với ưu đãi lãi suất sau khi đã mở L/C cho hợp đồng xuất khẩu hải sản. Nhưng hàng loạt khó khăn chờ ông khi NH này phát hiện Cty đang có khoản vay lớn bên Agribank, cho rằng khoản vay này lớn hơn tổng tài sản Cty, lập tức Cty Phước Tiến bị đánh rớt “hạng” khách hàng, xếp vào nhóm 2 không thể cho vay. Khi ông Đỗ Anh Tuấn chứng minh rằng, tổng tài sản cá nhân của ông còn lớn hơn nhiều và có thể thế chấp đảm bảo, các thủ tục hành chính tiếp theo vẫn tiếp tục kéo dài, loanh quanh vòng vo như vậy, thời hạn về xuất khẩu hàng đến gần khiến Cty gặp khó khăn vì không thể có vốn giải ngân kịp thời, lại phải chạy tìm ngân hàng khác. Với ví dụ cụ thể này, ông Đỗ Anh Tuấn nhận định, quản lý thủ tục hành chính rườm rà, thiếu minh bạch ở khâu này khâu nọ của NH cũng gây bế tắc cho DN.

Với những khúc mắc giữa NH và DN, ông Võ Duy Khương - Phó Chủ tịch UBND thành phố cho biết, lãnh đạo thành phố sẽ “xắn tay áo” tìm vốn cho DN, khởi đầu là lập ngay đường dây nóng 3 bên: lãnh đạo UBND thành phố - NH và DN. DN nào gặp khó khăn vướng mắc không hợp lý trong quá trình vay vốn kinh doanh, vi phạm các quy định mới về hỗ trợ DN của Chính phủ có thể nhờ đến UBND thành phố góp sức tháo gỡ với NH. UBND thành phố cũng yêu cầu các NH quốc doanh thanh tra, giám sát các khoản vay, không để cấp dưới sai sót làm khó DN, linh hoạt xem xét, nới bớt điều kiện vay “cứng” quá mức như yêu cầu 3 năm làm ăn có lãi vì DN rất khó đáp ứng. Đồng thời yêu cầu các NH công khai các ưu đãi lãi suất tại các phòng giao dịch.

Hy vọng, “Đường dây nóng” được thành lập, các DN, nhất là DNVVN Đà Nẵng sẽ tháo gỡ được những khó khăn trong tiếp cận vốn vay ưu đãi để khôi phục, mở rộng SXKD.