Có hay không việc trục lợi “đất âm phủ” được cấp?

Dư luận đang rất xôn xao về chuyện có hay không việc Hội đồng hương Nam Định bán đất do TP Đà Nẵng cấp làm nghĩa trang đặc thù cho chính người dân Đà Nẵng? Bức xúc càng lớn hơn khi áp lực về quỹ đất an táng sau di dời giải tỏa của Đà Nẵng ngày càng nóng.

Lấy đất Đà Nẵng bán cho người Đà Nẵng?

Tháng 6-2010, UBND TP Đà Nẵng có Quyết định số 4505/QĐ-UBND về việc phê duyệt sơ đồ ranh giới sử dụng đất điều chỉnh dự án nghĩa trang đặc thù cho Hội đồng hương Nam Định với diện tích được sử dụng là 2ha nằm trong Nghĩa trang Hòa Sơn, thuộc xã Hòa Sơn (H. Hòa Vang, TP Đà Nẵng). Việc làm này không ngoài mục đích tăng cường mối giao hảo tốt đẹp giữa hai địa phương, giúp người Nam Định đang sinh sống và làm việc tại Đà Nẵng sau khi qua đời nếu có nguyện vọng sẽ được yên nghỉ ở ngay thành phố biển.

Để cụ thể hóa việc này, UBND TP có Quyết định số 2202/QĐ-UBND vào tháng 3-2011 về việc thu hồi đất, giao cho Hội đồng hương Nam Định sử dụng để đầu tư xây dựng Khu nghĩa trang đặc thù cho mình. Trong Quyết định số 2202 có ghi rõ: “Thu hồi đất có diện tích 20.000m2 tại xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang giao cho Hội đồng hương Nam Định sử dụng đầu tư xây dựng khu nghĩa trang đặc thù và Hội này có trách nhiệm phối hợp kiểm định, bồi thường thiệt hại về đất, nhà cửa, vật kiến trúc, cây cối, hoa màu... (nếu có) trên khu đất được giao cho chủ sử dụng đất hợp pháp theo đúng quy định. Đồng thời Hội đồng hương Nam Định phải chịu kinh phí giải tỏa đền bù, tái định cư, kinh phí xây dựng công trình và thi công theo đúng quy hoạch sử dụng đất của thành phố tại nghĩa trang Hòa Sơn đồng thời phải sử dụng đất đúng vị trí, mục đích được giao”.

Nhiều bia mộ người quá cố ghi quê quán Đà Nẵng nằm trên đất 2ha của Hội đồng hương Nam Định

Tuy nhiên, mới đây, khi chúng tôi có mặt tại khu đất diện tích 2ha (có thể chôn được khoảng 4.000 ngôi mộ, nếu tính bình quân 5m2/mộ) mà thành phố cấp cho Hội đồng hương Nam Định thì chỉ có vài ba mộ là mộ phần của người Nam Định (căn cứ trên bia có ghi quê quán ở Nam Định) còn 8 bia mộ còn lại thì lại ghi... quê quán Đà Nẵng như: P.S.H (P. Hòa Hiệp Nam, Q. Liên Chiểu), V.T.P (P. An Khê), V.V.V (P. An Khê, Thanh Khê), N.N.G. (P. Thạc Gián, Hải Châu), N.V.H. (Mân Quang, Sơn Trà)... Như vậy, bỗng chốc, đất được cấp cho Hội đồng hương Nam Định lại được “sang tay” cho người Đà Nẵng một cách khó hiểu?

 Qua “cò” đất tên Sơn ở địa phương, chúng tôi được “tiếp thị” mua 2 lô trong 2ha của Hội đồng hương Nam Định. Cò Sơn mời chào: “Anh có 2 lô mua lại của Hội đồng hương Nam Định, em mua không anh bán lại cho, nhanh kẻo hết. Đất của Hội này đã bán có chủ hết rồi đó nhưng họ chưa xây mộ mà mua để dành. Ở đây họ chủ yếu bán theo lô chứ không bán lẻ”. Dò theo danh sách các chủ đất đã có bia mộ nêu trên thì tổng diện tích đã được “sang tay” cho những người Đà Nẵng là 700m2, trong đó có người sở hữu 300m2 đất.

Cò đất ở nghĩa trang

Cơ quan chức năng cần vào cuộc

Việc 2ha đất mà TP Đà Nẵng cấp cho Hội đồng hương Nam Định bị “sang tay” trong khuôn viên nghĩa trang Hòa Sơn, vậy Ban quản lý nghĩa trang Hòa Sơn có biết? Đại diện Ban Nghĩa trang Hòa Sơn cho rằng: “Việc mua bán đất như trên là trái phép. Tuy nhiên, khi các chủ đất là người Đà Nẵng đến làm thủ tục để chôn thì chúng tôi không thể từ chối khi họ có giấy giới thiệu của Hội đồng hương Nam Định và giấy báo tử”. Cũng theo cán bộ này, đất tại các nghĩa trang do nhà nước quản lý ở Đà Nẵng hiện nay được cấp cho người dân để an táng nên người Đà Nẵng không phải trả tiền khi muốn có đất chôn người từ trần tại nghĩa trang. Do vậy, việc chia lô, bán nền để xây mộ ngay trong khuôn viên nghĩa trang là bất hợp lý.

Điều đáng nói hơn, hiện quỹ đất nghĩa trang trên địa bàn Đà Nẵng đang thiếu trầm trọng dưới áp lực di dời giải tỏa. Theo báo cáo từ các quận, huyện trên toàn thành phố, trong năm 2012 các mộ nằm trong vùng di dời giải tỏa từ các dự án trọng điểm khoảng trên 37 ngàn mộ. Bởi vậy, TP đang xúc tiến giai đoạn 3 nghĩa trang xã Hòa Ninh với khoảng trên 100 ha để giải tỏa áp lực này. Bởi vậy, dư luận hoài nghi một diện tích đất nghĩa trang khá lớn lại được “sang tay” sai mục đích? Vào tháng 10-2011, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Văn Hữu Chiến cũng đã có ý kiến bằng văn bản với nội dung: “Hiện nay, quỹ đất tại Nghĩa trang Hòa Sơn phục vụ công tác di dời mộ thuộc diện giải tỏa các dự án trên địa bàn thành phố còn thiếu nên tạm dừng việc triển khai dự án Nghĩa trang đặc thù cho Hội đồng hương Nam Định”. Tuy nhiên, sau đó, vào tháng 12-2011, UBND TP đã lại có quyết định đồng ý phê duyệt phương án bồi thường thiệt hại và giải phóng mặt bằng dự án này.

Với những gì đang diễn ra tại nghĩa trang Hòa Sơn (cụ thể là tại 2 ha đất mà TP Đà Nẵng cấp cho Hội đồng hương Nam Định), thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần vào cuộc để làm rõ việc có hay không tình trạng bán đất nghĩa địa được cấp để trục lợi?