Chi tiền triệu để thủy táng cho thú cưng

Hà Nội - Chiều 30/8, Tú Anh, 19 tuổi, Hà Nội ngồi bần thần trước bàn lễ, nhìn tro cốt của chú mèo Gừng sau nghi lễ thủy táng.

Với cô gái trẻ, việc bỏ hơn hai triệu đồng để thú cưng được "ra đi" trang trọng là một cách tiễn biệt người bạn thân thiết đồng hành suốt 8 năm. "Tôi xem Gừng như người thân trong gia đình nên muốn lo chu toàn hậu sự để em ra đi thanh thản", Tú Anh nói.

Trong buổi lễ, nhân viên cơ sở thủy táng thắp hương, đặt mèo lên bàn có hoa và nến, đọc lời cầu nguyện. Tú Anh mang theo vòng tay, vòng cổ của Gừng đặt bên cạnh trong lúc làm lễ, còn viết một bức thư để lại bên "em". Khoảnh khắc này được ghi hình để lưu giữ kỷ niệm. Khoảng hai tiếng sau, quá trình thủy phân hoàn tất, tro cốt của Gừng được đặt trong hũ gốm tráng men và bàn giao cho Tú Anh.

Ngọc Nhung, 24 tuổi, cũng từng trải qua nỗi mất mát tương tự khi chú chó tên Kem, người bạn suốt 10 năm, mất vì tuổi già. Thay vì chôn cất tạm ở bãi đất trống như cách nhiều người quen làm, Nhung chọn thủy táng. "Kem là món quà sinh nhật mẹ tặng năm mình 14 tuổi. Khi bé ra đi, mình như mất đi một phần tuổi thơ", Nhung nói.

Ngọc Nhung cho biết, ban đầu gia đình không hiểu tại sao lại "lãng phí" tiền cho việc này. Nhưng cô thấy chú chó Kem xứng đáng được đối xử như một thành viên gia đình thực thụ. "Dù tốn gần 5 triệu đồng, mình thấy nhẹ lòng hơn khi biết bé đã được an nghỉ đúng nghĩa", cô nói.

Tú Anh trong buổi lễ đưa tiễn mèo Gừng. Ảnh: HM Pet

Theo Hội Bảo vệ động vật Việt Nam, năm 2023 cả nước có hơn 12 triệu thú cưng, trong đó khoảng 6,48 triệu con chó và 5,58 triệu con mèo. Con số này dự kiến tăng 5% mỗi năm và có thể đạt 16 triệu vào 2027. Với tốc độ tăng trưởng đó, nhu cầu các dịch vụ hậu sự cho vật nuôi cũng theo đà mở rộng.

Dịch vụ tang lễ cho thú cưng xuất hiện từ trước năm 2020 nhưng bắt đầu nở rộ và được nhiều người biết đến từ 2023, chủ yếu là các cơ sở hỏa táng hoặc chôn cất thông thường. Dịch vụ thủy táng vẫn còn khá mới mẻ với nhiều người. Hiện nay, ở Việt Nam chỉ có chưa đến 5 cơ sở cung cấp dịch vụ thủy táng cho động vật.

Thành Vương, 47 tuổi, chủ cơ sở thủy táng thú cưng tại Quốc Oai, cho biết, thủy táng là sử dụng công nghệ vi sinh, sóng phân tử để phân hủy xác thú cưng bằng nước và giữ lại tro cốt. Quá trình thủy phân diễn ra khoảng 2 tiếng, chất thải được xử lý khép kín, lên men để tái sinh trong môi trường tự nhiên thay vì xả ra cống sinh hoạt.

"Cách này cũng bảo vệ môi trường hơn hỏa táng vì không thải ra quá nhiều khí CO từ chất đốt. Đây là cách để chia sẻ nỗi mất mát, động viên chủ nuôi và cũng là thông điệp sống nhân văn, cân bằng hơn với thiên nhiên", Vương nói.

Ý tưởng này bắt nguồn từ nỗi day dứt cá nhân của Vương. Năm 7 tuổi, anh từng mất chú chó Ticki và không ngờ nỗi buồn này kéo dài suốt nhiều năm. "Làm bất cứ việc gì tốt cho thú cưng chính là tâm huyết của tôi, là mong muốn dồn nén từ lâu", anh cho biết.

Thiết bị phục vụ dịch vụ thủy táng được nhập từ ngoài, sau đó tinh chỉnh cho phù hợp với xu hướng nuôi thú cưng tại Việt Nam. Ảnh: HM Pet

Cơ sở hiện phục vụ hơn 20 ca mỗi tháng. Mức giá dao động 850.000 - 10 triệu đồng, tùy cân nặng và gói dịch vụ. Gói cơ bản bao gồm thủy táng, hũ đựng tro cốt, túi gốm, hai đồng xu "lộ phí", lễ cầu siêu, lưu tro cốt miễn phí 10 ngày và cấp giấy chứng nhận. Với các gói cao cấp, quy trình cầu kỳ hơn từ vệ sinh, tắm thảo dược, chải lông, đến làm lễ tiễn biệt.

"Chúng tôi không giới hạn chó hay mèo, chỉ cần là thú cưng, có ý nghĩa quan trọng với chủ nuôi. Có trường hợp chúng tôi tiếp nhận cả hamster 500 gram hay thằn lằn Nam Mỹ", Thành Vương nói thêm.

Với Vương, thách thức lớn nhất là mỗi loài có khung xương khác nhau, đặc biệt với thú cưng còn non, cần sự cẩn thận tuyệt đối để không làm hỏng xương cốt.

Thú cưng dược vệ sinh, tắm thảo dược, chải lông sạch sẽ trước khi thủy táng. Ảnh: HM Pet

Trên thế giới, dịch vụ tang lễ cho thú cưng đã hình thành từ lâu. Ở Nhật Bản, riêng thủ đô Tokyo có hơn 120 nghĩa trang dành cho chó mèo, trong khi Hàn Quốc phát triển các trung tâm hỏa táng hiện đại với phòng tiễn biệt để gia đình tổ chức nghi lễ. Tại Mỹ, ngành công nghiệp tang lễ thú cưng được ước tính đạt hàng trăm triệu USD mỗi năm, với đa dạng dịch vụ từ hỏa táng, thủy táng đến tổ chức tang lễ trực tuyến.

So với các nước này, Việt Nam mới chỉ bắt đầu hình thành những cơ sở quy mô nhỏ, chủ yếu tại Hà Nội và TP HCM. Hiện tại, Thành Vương đang có kế hoạch mở rộng ra các tỉnh thành lân cận như TP HCM và Đà Nẵng vào năm 2026.