Cần sửa nhanh Luật Doanh nghiệp

Hệ thống đăng ký kinh doanh chỉ nắm được số liệu doanh nghiệp đăng ký, còn hoạt động ra sao, có bao nhiêu doanh nghiệp “ma”… đều không có đầu mối nắm bắt.

Luật Doanh nghiệp (DN) đang bộc lộ nhiều bất cập, buộc phải sửa đổi để đáp ứng yêu cầu phát triển mới.

Lơ mơ số liệu

Một trong những bất cập khi thực hiện Luật DN 2005 là khó quản lý được số liệu DN. Hệ thống đăng ký kinh doanh chỉ nắm được số liệu DN đăng ký, còn hoạt động ra sao, có bao nhiêu DN “ma”… đều không có đầu mối nắm bắt.

Tại hội thảo lấy ý kiến sửa đổi Luật DN 2005 vừa diễn ra tại Hà Nội, ông Phạm Quang Huy, Phó trưởng Phòng Thông tin và Cơ sở dữ liệu Cục Quản lý Đăng ký kinh doanh - Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cho biết các cơ quan đang thiếu số liệu chính xác về DN. Cụ thể, số liệu của cơ quan này cho thấy năm 2012 cả nước có hơn 545.000 DN, không bao gồm DN đã giải thể. Nhưng cũng vào thời điểm này, Tổng cục Thống kê thực hiện điều tra về DN lại chỉ gửi 360.000 phiếu câu hỏi. Như vậy, chỉ có khoảng 360.000 DN đang hoạt động thực sự, số còn lại là 185.000 DN (chiếm đến 34%) chưa có thông tin chính xác và có thể nói là “đang nằm trong bóng tối”. Còn tính đến đầu năm nay, theo số liệu của Cục Quản lý Đăng ký kinh doanh, cả nước có 650.000 DN đăng ký thành lập còn hoạt động nhưng trong đó có khoảng 310.000 DN có sai số, chưa cập nhật đủ thông tin, gồm: khoảng 79.000 DN có thông tin sai về tình hình hoạt động, 82.000 DN thiếu thông tin, 149.000 DN chưa cập nhật hoặc cập nhật sai về thông tin. Theo ông Huy, những số liệu nói trên cho thấy cơ quan quản lý thiếu thông tin chính xác về từng DN để phục vụ công tác giám sát. Các thông tin này không chỉ thiếu do hệ thống cơ sở dữ liệu mà còn do thiếu sự giám sát của cộng đồng thông qua hiệp hội ngành nghề, bạn hàng, đối thủ cạnh tranh…

Luật Doanh nghiệp còn nhiều kẽ hở, cần sớm được sửa đổi. (Ảnh chỉ có tính minh họa). Ảnh: Hồng Thúy

Bịt kẽ hở pháp luật

Để khắc phục những bất cập, tồn tại của Luật DN, các chuyên gia đề xuất nhiều giải pháp bịt kẽ hở, trong đó nhấn mạnh yếu tố quy định chặt chẽ, chi tiết đối với các trường hợp nợ thuế, chưa tuyên bố phá sản thì không được thành lập DN mới để làm “sạch” hồ sơ. Theo đó, điều 13 Luật DN đề xuất quy định không cho phép thành lập DN hoặc góp vốn mua cổ phần đối với các tổ chức, cá nhân bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký DN nhưng không thực hiện thủ tục giải thể, phá sản trong thời gian quy định.

Cùng với sửa đổi điều khoản này, các chuyên gia cũng đề xuất phải song song sửa đổi các quy định về Luật Phá sản vì tốc độ phá sản DN hiện nay rất chậm do vướng quy định của pháp luật. Cả nước có 141.000 DN ngừng hoạt động nhưng mới có 500 DN làm thủ tục phá sản, đa số còn lại (chiếm 99,6%) không đăng ký, không thông báo với cơ quan thẩm quyền.

Ngoài ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đề xuất sửa đổi điều 165 về xử lý vi phạm, trong đó bổ sung quy định DN bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh theo yêu cầu của cơ quan thuế, cơ quan đăng ký kinh doanh, tòa án. Đáng lưu ý là trường hợp không báo cáo về hoạt động kinh doanh của DN trong năm với cơ quan quản lý đăng ký kinh doanh trong thời hạn quy định cũng bị thu hồi giấy phép. Đồng thời các thông tin về tình hình hoạt động cũng như vi phạm của DN sẽ được công bố công khai trên cổng thông tin đăng ký DN quốc gia.