Lãi suất không giảm nữa

Sự ổn định tiền tệ thông qua tỷ giá, lãi suất, giá vàng đã giúp hoạt động ngân hàng trên địa bàn ổn định. Tuy nhiên, nền kinh tế mới bước đầu hồi phục với tổng cầu còn thấp, nợ xấu còn cao, tăng trưởng tín dụng thấp đã phần nào che bớt ánh sáng của bức tranh tiền tệ.

Lo thoát đáy âm tín dụng

Trò chuyện với Tiền phong đợt mới đây, Tổng giám đốc một ngân hàng còn không giấu giếm thở phào cho hay tháng 5 vừa qua mới chính thức “thoát” đáy tăng trưởng âm ì ạch suốt cả năm để lên mức hơn 2%.

Ông kể: “Tăng trưởng tín dụng là một câu chuyện gian nan vô cùng. Cứ bảo doanh nghiệp không có vốn cho vay ra đi nhưng chính các doanh nghiệp cũng không mặn mà với chuyện vay. Chưa kể, để cho tín dụng ra bằng mọi giá, ngân hàng có thể phải ngơ đi một số điều kiện, thậm chí để cứu doanh nghiệp có khi phải cho vay dưới chuẩn”. Suốt mấy năm làm lãnh đạo, chưa bao giờ tôi thấy khó như bây giờ, gần như lục tung cả thị trường, đào xới tìm ra bất cứ sản phẩm, đối tượng vay nào chưa khai thác - Vị này than.

Vò đầu bứt tai không kém, trưởng bộ phận tín dụng một ngân hàng khác cho biết: Bây giờ, ngày nào, tuần nào các địa phương chi nhánh cũng phải cập nhật tình hình về hội sở. Câu chuyện đầu ra cho tín dụng cũng vô vàn phát sinh. Vẫn doanh nghiệp đó, hộ vay đó nhưng nợ khó, hàng tồn kho nhích lên đi kèm khả năng xử lý nhanh chậm lại.

“Khó nghĩ nhất là nhiều doanh nghiệp cứ vật nài xin tăng hạn mức vay và năn nỉ ngân hàng đừng làm mất cơ hội làm ăn của họ, thậm chí nhiều doanh nghiệp còn cậy nhờ qua người này người nọ để nói hộ trong khi đó, điều kiện cần và đủ là tài sản thế chấp không đạt, ở một số trường hợp chúng tôi buộc phải linh động cho vay”- Trưởng bộ phận này nói.

Từ những câu chuyện này nối với thông tin NHNN vừa cập nhật nhân tổng kết điều hành chính sách tiền tệ hôm qua 9/7, thấy rõ hơn vấn đề. Theo đó, tính đến cuối tháng 6/2014, tín dụng tăng 3,52% so với cuối năm 2013 – một mức tăng có thể nói là rất khiêm tốn, trong đó có sự đóng góp từ việc tăng trưởng tín dụng ngoại tệ cao (tín dụng ngoại tệ tăng 12,03%, tín dụng bằng VND tăng 2,17%).

Nguyên nhân tăng thấp được cơ quan quản lý lý giải: do tính quy luật tín dụng thường tăng thấp trong những tháng đầu năm, sức hấp thụ vốn của nền kinh tế vẫn còn yếu, tình trạng nợ đọng ngân sách, vướng mắc trong xử lý tài sản đảm bảo chưa được xử lý dứt điểm, cơ chế bảo lãnh cho doanh nghiệp vay vốn chưa được đẩy mạnh.

Ngân hàng chật vật tăng tín dụng. Ảnh: Như Ý

Lãi suất không giảm nữa

Vấn đề được đại diện các NHTM đặc biệt quan tâm thời điểm này chính là việc có hay không tín hiệu hạ tiếp lãi suất cho vay và huy động từ cơ quan quản lý.

Tại Hội nghị ngành ngày 9/7, ông Nghiêm Xuân Thành - Tổng giám đốc Vietcombank nhận xét: Thị trường tiền tệ, tính kỷ cương trong ngành ngân hàng ngày một tốt lên. Thị trường ngoại hối ổn định. Lãi suất cho vay tiếp tục giảm. VAMC đã bước đầu giải quyết nợ xấu.

Theo ông Thành nằm trong bối cảnh chung đó, 6 tháng đầu năm Vietcombank đã các chỉ tiêu: huy động vốn tăng trên 10%, tín dụng tăng 6,3% là tổ chức tăng khá trong hệ thống; tỷ lệ nợ xấu dao động ở mức 3% hay trên 3%. Tuy nhiên hiện dư địa hạ lãi suất gần như không còn nên cần phát huy vai trò của tài khóa, đẩy tổng cầu, tạo đà cho tổ chức tín dụng, ông Thành kiến nghị.

Ông Phạm Hồng Hải - Phó tổng HSBC Việt Nam thì lưu ý, kinh tế thế giới đầu năm Mỹ, châu Âu có phục hồi nhưng chưa chắc chắn, còn các thị trường Ấn Độ, Trung Quốc khó khăn trong kinh tế phát triển trở lại. và nhiều dự báo Fed sẽ tăng lãi suất nên các thị trường này sẽ không tận dụng được vốn giá rẻ. Ông Hải cũng đánh giá: Việt Nam có nhiều thành tựu trong quá trình cải cách.

Trong lịch sử 20 năm của ngành ngân hàng, tỷ giá điều chỉnh mà giá thị trường không tăng kịch trần. Lãi suất tiền đồng đã hỗ trợ DN có vốn giá rẻ. Chính vì vậy, ông Hải kiến nghị nên tập trung vào kích cầu nền kinh tế hơn là tập trung ép lãi suất giảm.

Kết luận tại Hội nghị đề cập đến kết quả 6 tháng tăng tín dụng tuy có thấp nhưng theo Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình có điểm mừng ở chỗ với nền kinh tế còn yếu như hiện nay, nếu đưa (cung) tiền ra dồi dào quá thì chất lượng tín dụng thế nào. Về vấn đề lãi suất, Thống đốc nhất trí việc kiến nghị dừng giảm lãi suất để ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định thị trường ngoại hối. “Đây cũng là quan điểm chỉ đạo điều hành của NHNN”- Ông Bình nói.

Theo ông, khi giảm lãi suất xuống 6% chưa biết diễn biến lạm phát thế nào. Nhưng đến mức đó đã bàn là dừng. Còn lại là do sự điều tiết thị trường. “ Về hành chính không tiến hành điều chỉnh nữa. Chúng tôi vẫn duy trì như lãi suất hiện nay”- Ông Bình nhấn mạnh.