Xúc động kỷ niệm về nhạc sỹ Hoàng Hà

"Trong ngày cưới, nhạc sỹ đã ôm đứa em duy nhất của mình vào lòng và khóc nức nở. Ông nghĩ rằng, khi có gia đình riêng sẽ không thể chăm sóc mẹ và em nhiều như trước đây" - Vợ ông - bà Minh Phúc kể lại.

Ngày 4/9, tác giả của khúc khải hoàn tháng 4 - Đất nước trọn niềm vui đã qua đời tại thành phố Vũng Tàu vì tuổi cao sức yếu. Đây là một sự mất mát lớn đối với nền âm nhạc cách mạng Việt Nam

Vị nhạc sỹ của Trường Sơn

Nhạc sỹ Hoàng Hà tên thật là Hoàng Phi Hồng. Ngoài Hoàng Hà, ông còn lấy bút danh Cẩm La. Đó là một sự tri ân của nhạc sỹ đối với những người dân đã cứu ông thoát chét trong một trận càn của Pháp khi xưa.

Nhạc sỹ Hoàng Hà tên thật là Hoàng Phi Hồng. Ông là người con của Hà Nội

Hoàng Hà sinh năm 1929 tại vùng hoa ven Tây Hồ, Hà Nội. Ông thuộc thế hệ nhạc sỹ đầu tiên của nền âm nhạc Việt Nam sau cách mạng tháng 8. Các sáng tác nổi tiếng của ông gồm: Ánh đèn trên cầu Việt Trì, Vĩnh Phúc quê tôi, Chào Nha Trang giải phóng, Gặp nhau trên đỉnh Trường Sơn, Cùng hành quân giữa mùa xuân và đặc biệt là ca khúc Đất nước trọn niềm vui...

Trong các sáng tác của Hoàng Hà, những người lính Trường Sơn luôn có một vị trí đặc biệt. Đã có ý kiến cho rằng, "Thơ Trường Sơn chỉ có Phạm Tiến Duật, nhạc Trường Sơn chỉ có Hoàng Hà".

Hoàng Hà được coi là vị nhạc sỹ của Trường Sơn

Gần đây, khi tuổi đã cao, nhạc sỹ Hoàng Hà vẫn say sưa sáng tác. Ông đã hoàn thành bản giao hưởng hợp xướng gồm 4 chương mang tên "Côn Đảo" viết cùng với con trai là nhạc sỹ Hoàng Lương. 

Với âm nhạc, Hoàng Hà luôn có một thái độ hết sức trân trọng. Ông đã từng bộc bạch: “Với tôi, âm nhạc là một cái gì đó thiêng liêng, nó như là máu thịt của tôi vậy. Thế nên tôi không có quyền cho mình cẩu thả với nghệ thuật, mỗi tác phẩm phải được nắn nót từng câu chữ sao cho thật đẹp, thật sáng".

Với nhạc sỹ Hoàng Hà, âm nhạc là một cái gì đó thiêng liêng tựa như máu thịt của ông

Bên cạnh việc sáng tác nhạc, nhạc sỹ Hoàng Hà còn nghiên cứu Kinh dịch, Phật giáo...và xem đó như thú vui tuổi già. 

Tuy nổi tiếng với những ca khúc nhạc cách mạng nhưng Hoàng Hà không có duyên với các giải thưởng. Trong năm 2011, việc ông không có tên trong danh sách đề cử Giải thưởng Nhà nước đã khiến nhiều đồng nghiệp và người hâm mộ cảm thấy khó hiểu. Nghệ sỹ nhân dân Trung Kiên cho rằng, đó là "một thiếu sót lớn" còn nhạc sỹ Phan Long thì tuyên bố "không hiểu nổi". 

Video ca khúc Đất nước trọn niềm vui của Hoàng Hà qua giọng hát của NSND Trung Kiên

Con người của gia đình

Bên cạnh sự nghiệp sáng tác, Hoàng Hà còn nổi tiếng trong giới nghệ sỹ bởi sự hiếu thuận đối với mẹ. Đối với ông, mẹ là một vị thánh.

Nhạc sỹ từng tâm sự, cha ông là một thầy ký (thày đồ) còn mẹ ông là một thợ may và là con gái của một người lĩnh viễn chinh Tuynidi gốc Pháp. Bà đã trải qua 12 lần sinh nở nhưng chỉ giữ được hai người con là Hoàng Hà và em trai Hoàng Phi Hùng. 

Nhạc sỹ Hoàng Hà và mẹ. Trước đây, khi sáng tác được tác phẩm nào, ông đều đưa cho mẹ xem đầu tiên

Khi cha mất, nhạc sỹ Hoàng Hà mới lên 9 tuổi. Vì thương mẹ, thương em nên ông đã đi làm trong một nhà máy in từ lúc 13 tuổi. Vợ ông - bà Minh Phúc kể lại, ngay trong ngày cưới của ông bà, nhạc sỹ đã ôm đứa em duy nhất của mình vào lòng và khóc nức nở. Ông nghĩ rằng, khi có gia đình riêng sẽ không thể chăm sóc mẹ và em nhiều như trước đây.

Còn con gái ông - chị Hoàng Yến - một thẩm phán đang làm việc tại tòa án nhân dân Hà Nội thì kể: "Mỗi lần bà nội tôi ốm, cha tôi luôn túc trực bên cạnh lo lắng từng miếng ăn giấc ngủ của bà. Nhất là thời gian bà bị ngã gẫy chân, cha tôi thường hay ngồi kể chuyện cho bà nghe, chỉ để mong bà cười".

Vợ chồng nhạc sỹ Hoàng Hà và mẹ

Vào năm 1985, nhạc sỹ Hoàng Hà quyết định dẫn con trai Hoàng Lương vào Bà Rịa - Vũng Tàu lập nghiệp với mục đích duy nhất là đưa mẹ vào trong đó, mong khí hậu sẽ giúp sức khỏe của bà được tốt hơn. Hết lòng với mẹ như thế nên tới bây giờ, sự ân hận và day dứt lớn nhất của nhạc sỹ Hoàng Hà là không được nhìn thấy mẹ lần cuối. Trong một lần ông và con trai ôm đàn guitar đi du ca các tình miền Nam thì mẹ ông đã qua đời.

Cho tới tận bây giờ, nhạc sỹ của "Đất nước trọn niềm vui" vẫn giữ gìn rất cẩn thận đôi giày - món quà mà mẹ tặng ông trước khi vào miền Nam lập nghiệp.

Nhạc sỹ Hoàng Hà và vợ trong ngày cưới

Ngoài mẹ, người phụ nữ được nhạc sỹ Hoàng Hà nhiều lần nhắc đến với sự trân trọng và biết ơn là vợ. Ông đã từng chia sẻ: "Hạnh phúc của tôi là cưới được vợ tôi. Nếu như không có bà ấy có lẽ tôi không được như bây giờ”.

Vieo ca khúc Gặp nhau trên đỉnh Trường Sơn

Video ca khúc Cùng hành quân giữa mùa xuân