Lịch vạn niên
Mê mẩn với những nàng Đát Kỷ huyền thoại
Đã có không ít những phiên bản phim làm về nàng đại mỹ nhân trong huyền thoại Trung Hoa – Đát Kỷ, một con người từ ngây thơ thuần khiết trở thành một đại họa tai ương.
| Đề tài “Tình người duyên ma” trong điện ảnh Trung Quốc vốn không còn xa lạ gì với khán giả Việt Nam. Ngay từ những mẩu chuyện trong Tứ đại danh tác Liêu Trai Chí Dị của Bồ Tùng Linh, độc giả Việt đã trở nên quen thuộc với đề tài này, phổ biến nhất vẫn là chuyện tình của những nàng hồ ly tinh với vẻ đẹp mê hồn và vướng phải tình trần dương thế. Điện ảnh Hoa ngữ cũng đã khai thác hàng loạt về hình ảnh nhân vật hồ ly tinh như Nhiếp Tiểu Thiến trong Thiến Nữ u hồn, hồ ly Tiểu Duy, hồ ly Tiểu Ngọc, hồ ly Bạch Mai Anh,… Tuyến bài này xin điểm lại một cách khái quát về hình tượng các nàng tiểu hồ ly tinh - những mỹ nhân ma mỵ, kiều diễm, tuyệt sắc vô song luôn làm ám ảnh người xem - cũng như gợi lại cho bạn đọc hình ảnh những nữ diễn viên từng thành công với vai diễn này. |
Những truyền thuyết về Đát Kỷ
Tô Đát Kỷ là một ái phi được vua Ân Trụ Vương cuối đời nhà Thương (TK 17 tr.CN – TK 11 tr.CN) hết mức sủng ái, nàng còn được người đời tôn gọi là Nhất đại yêu cơ. Có giả thuyết cho rằng Tô là họ của cha nàng Ký châu hầu Tô Hộ của bộ lạc Tô – một trong những chư hầu của nhà Thương, nay là Võ Trắc Đông, tỉnh Hà Nam.
Trong Phong Thần Diễn Nghĩa thời nhà Minh còn ghi lại, Đát Kỷ là một người đẹp quốc sắc thiên hương, đàn ca khiêu vũ hết mực giỏi giang. 16 tuổi, diện mạo tựa bông hoa rực rỡ đẹp tuyệt trần, mắt nàng long lanh như sương mai, da mịn màng tựa như lụa, nước da hồng hào, mũi cao thẳng, miệng hoa nhỏ, môi đỏ thắm, dáng đi uyển chuyển, giọng nói trong trẻo.
Hình tượng Tô Đát Kỷ trong truyền thuyết.
Trong Phong Thần Diễn Nghĩa, Đát Kỷ chỉ là một người thường, trên đường dâng nạp cho Trụ Vương đã bị Hồ ly tinh nhập xác để thực hiện nhiệm vụ của Thạch Cơ giao cho là mê hoặc Trụ Vương khiến nhà Thương sụp đổ, tạo điều kiện cho nhà Chu thu phục thiên hạ. Tuy nhiên, do Đát Kỷ thực hiện nhiệm vụ quá tàn ác và làm chết quá nhiều người, vì vậy đã bị Khương Tử Nha chém chết. Trong một truyền thuyết dân gian của Trung Quốc cho rằng, Đát Kỷ vốn là một trong ba cung nữ của Nữ Oa, được bà phái xuống dụ dỗ mê hoặc Trụ Vương nhằm lật đổ nhà Thương. Đó cũng là trừng phạt của Nữ Oa dành cho Trụ Vương khi từng xúc xiểm về vẻ đẹp của bà trong lần Trụ Vương ghé thăm đền của Nữ Oa.
Một truyền thuyết khác cho hay, Đát Kỷ là hồ ly tinh hóa thành và rất nhiều lông chân. Tất cả đều mô tả bà có nhan sắc yêu kiều làm mê đắm lòng người, thuộc hàng đại mỹ nhân của Trung Hoa. Tuy nhiên, do là một yêu tinh và có nhiều hành vi trực tiếp hoặc gián tiếp làm chết quá nhiều người, nên dân gian thường gọi bà là yêu cơ. Do vậy, xét về vẻ đẹp, Đát Kỷ cũng thuộc hàng đại mỹ nhân Trung Hoa nhưng không được coi trọng và kính nể như Tứ Đại Mỹ Nhân.
Nhiều truyền thuyết cho rằng Đát Kỷ do hồ ly tinh nhập hồn hóa thành.
Những trò vui của Đát Kỷ và Trụ Vương
Thấy vẻ đẹp của Đát Kỷ, Trụ Vương vốn đam mê tửu sắc nên đã cho rước nàng về cung, tôn làm quý phi. Trên đường tiến cung bị hồ ly sát hại và nhập hồn nên hóa thành một mỹ nhân lòng dạ rắn rết, độc ác xảo quyệt bậc nhất trong lịch sử. Trong cung cấm, Trụ Vương và Đát Kỷ ngày đêm hoang dâm vô độ, đắm chìm trong tửu sắc nhục dục. Trụ Vương còn vì quá sủng ái Đát Kỷ mà gây nên bao tai họa, mê muội nghe theo kế của ả khi tạo ra không biết bao nhiêu hình thức tra tấn cực hình dã man.
Biết Đát Kỷ sau mê ca vũ, Trụ Vương sai nhạc sư lừng danh thời Xuân Thu là Sư Quyên người nước Tề (có tài liệu ghi nước Vệ) sáng tác nên những khúc nhạc lả lướt hạ đẳng, ngày đêm mê mải hát ca. Đát Kỷ dựa theo điệu nhạc lả lướt của Sư Quyên mà múa những điệu nhảy đầy huyền diệu yêu ma, mê hoặc Trụ Vương khiến hắn chỉ biết vùi đầu trong tửu nhục mà quên chuyện triều chính, quốc sách. Trong Sử Ký còn ghi, Trụ Vương ngoài ra còn cho đào hồ rượu (Tửu trì) để cùng Đát Kỷ và các mỹ nhân xuống tắm, treo thịt xiên thú rừng thành những cây lớn khiến ánh mặt trời không chiếu qua được gọi là rừng thịt (Nhục lâm) ở Vệ Châu (nay là huyện Kỳ tỉnh Hà Nam).
Hình vẽ Đát Kỷ - Trụ Vương trong Phong Thần Diễn Nghĩa.
Mỗi lần tổ chức yến tiệc đều cho vời đến gần 3 ngàn người, ra lệnh cho thái giám và các cung nữ cởi chuồng thi đấu với nhau, ai thắng được ban rượu thịt ở Tửu trì – Nhục lân, kẻ thua sẽ bị ném xuống Sái Bồn – nơi nuôi rắn độc cho cắn đến chết. Ngoài ra, một hành động dã man của Trụ Vương khi nghe lời Đát Kỷ là vụ giết hại một cung phi khác trong triều. Cung phi này vốn là mỹ nhân của thái ấp Cửu Hầu (nay là Lâm Chương, tỉnh Hà Bắc) tiến cung cho Trụ Vương. Vì cung phi này tỏ ra khó chịu với những trò dâm loạn của Đát Kỷ gây ra mà bị sai giết, sau đó những người ở ấp Cửu Hầu còn bị chịu Hải hình, nhục hình băm nhỏ người như thịt viên rồi nấu thành nước súp và mang chia cho những chư hầu của nhà Thương ăn.
Đát Kỷ vốn bị hồ ly nhập xác nên hành động ngông cuồng, hiểm ác, ả thích trò Bào Lạc hình, một công cụ chuyên hành hình các quan thần, đó là một ống đồng thật to rỗng ruột, bên dưới là miệng lò dùng để chụm than củi vào, hành hình bằng cách chất củi nung cho cột đồng nóng đỏ rồi đưa nạn nhân đến dí nguyên người nạn nhân vào ống đồng cho thịt da cháy khét, nạn nhân giãy chết rất thê lương. Tiếng kêu than thảm thiết này khiến Đát Kỷ như nghe thấy tiếng nhạc vô cùng kích thích làm ả sung sướng cười hả hê.
Về sau Trụ Vương đã bị Chu Võ Vương (tên thật Cơ Phát, con của Tây Bá Cơ Xương) chiêu mộ dân chúng chư hầu căm phẫn nổi dậy ở Mục Dã (nay thuộc phía nam huyện Kỳ, tỉnh Hà Bắc) chống lại nhà Thương, đốt sạch cung điện, đền đài. Trụ Vương chạy đến Lộc đài và tự thiêu, đồng thời kết thúc triều đại nhà Thương trị vì thiên hạ trong hơn 6 thế kỷ, mở ra triều đại nhà Tây Chu do Chu Võ Vương là người khai quốc.
Đát Kỷ mê hoặc Trụ Vương, nói gì nghe nấy và làm sụp đổ nhà Thương.
Những nàng Đát Kỷ trên màn ảnh
Nhân vật Đát Kỷ xuất hiện trong loạt phim truyền hình Bảng Phong Thần và trở nên quen thuộc với khán giả. Trong phim, nhân vật Đát Kỷ được miêu tả là một mỹ nhân có diện mạo diễm lệ vô song, sau khi tiến cung và bị hồ ly nhập xác đã trở nên hung tàn khi mê hoặc Trụ vương gây bao điều ác. Cho đến nay, ngoài các truyền thuyết dân gian, các nghiên cứu khoa học, các phát hiện từ di chỉ khảo cổ chưa tìm thấy những dấu tích về sự tồn tại của nhân vật Đát Kỷ. Hầu hết các nhà nghiên cứu lịch sử văn hóa đều thống nhất phán đoán cơ bản Đát Kỷ chỉ là một nhân vật hư cấu được xây dựng trong dân gian và chịu ảnh hưởng của văn hóa Nho giáo, nhằm mục đích giảm nhẹ vai trò của Trụ Vương trong sự sụp đổ của nhà Thương và làm tiến trình thay thế của nhà Chu danh chính ngôn thuận.
Lâm Đại trong tạo hình Đát Kỷ trong bộ phim điện ảnh đầu tiên năm 1964.
Trước khi điện ảnh phát triển, hình tượng nhân vật Đát Kỷ thường xuất hiện nhiều trong nghệ thuật múa rối bóng hoặc trên các sân khấu kịch truyền thống của Trung Quốc. Thế kỷ XX khi nghệ thuật điện ảnh nở rộ, các đài truyền hình, công ty điện ảnh liên tục sản xuất những bộ phim có xuất hiện nhân vật Đát Kỷ, đều do những nữ diễn viên sở hữu vẻ đẹp nổi tiếng thủ vai. Bộ phim đầu tiên có thể nhắc đến là bộ phim điện ảnh Đát Kỷ sản xuất năm 1939 do Công ty Điện ảnh Tân đại lục phát hành, vai Tô Đát Kỷ khi này được giao cho nữ diễn viên Lâm Muội Muội. Năm 1955, Công ty Chế tác Điện ảnh Nghệ Liên sản xuất bộ phim Đát Kỷ với vai Tô Đát Kỷ do nữ diễn viên Tạ Gia Hoa thủ vai.
Năm 1964, công ty TNHH Huynh Đệ Thiệu Thị đầu tư phát hành. Nhân vật Tô Đát Kỷ do Ảnh hậu LHP Châu Á Thái Bình Dương lần 4 là Lâm Đại thủ vai, một tạo hình Đát Kỷ cũng có thể gọi là để lại ấn tượng khó quên nhất đối với khán giả Trung Quốc.
Đát Kỷ của hoài niệm và khó quên của Lâm Đại.
Cũng bởi Đát Kỷ của Lâm Đại là phiên bản đầu tiên và cũng vì sắc đẹp của bà khiến nhiều người phải mê mẩn, đi vào lòng người một cách sâu sắc. Khi đó, Đát Kỷ của Lâm Đại ai ai cũng biết đến, tiếng tăm nổi như cồn. Với vẻ đẹp liễu yếu đào tơ, gương mặt tựa hoa nở, dáng điệu yêu kiều thướt tha khiến Đát Kỷ của Đại Lâm hiện lên hết sức sinh động, tự nhiên, tinh tế và biểu cảm được thần thái của nhân vật, để lại dư vị sâu xa trong lòng khán giả suốt nhiều năm qua. Phiên bản của Lâm Đại vẫn được gọi là Đát Kỷ của hoài niệm, để lại ấn tượng sâu sắc và khó quên nhất.
Bộ phim truyền hình Bảng Phong Thần sản xuất năm 1989, vai Đát Kỷ do nữ diễn viên Lương Lệ đóng. Phim ban đầu có 45 tập, tuy nhiên chỉ chiếu đến tập 5 đã phải ngừng chiếu và mất hút không còn sủi tăm và cũng ít được nhắc đến. Mặc dù vậy, tạo hình của Lương Lệ vẫn được nhắc đến với nàng Đat Kỷ với sức mê hoặc không thể chối cãi, đồng thời để lại ấn tượng khó phai trong lòng khán giả.
Lương Lệ gây ấn tượng sâu sắc dù tuổi đời phim do cô thể hiện khá ngắn ngủi.
Bảng Phong Thần sản xuất năm 1990 do nữ diễn viên Phó Nghệ Vỹ thủ vai Tô Đát Kỷ. Phó Nghệ Vỹ từng “chuyên trị” thể hiện đóng những vai đại mỹ nhân hay tuyệt sắc đại mỹ nhân. Vai Đát Kỷ của Nghệ Vỹ từng khiến say đắm không biết bao nhiêu khán giả, người hâm mộ bởi sắc đẹp và kỹ năng diễn xuất của cô. Trước khi nhập cung, Phó Nghệ Vỹ thể hiện là một nàng Đát Kỷ ngây thơ, kiều diễm, khiến người đời mê mẩn, không ngoại trừ cả Trụ Vương.
Đát Kỷ kinh điển của Phó Nghệ Vỹ.
Khi bị hồ ly nhập, Đát Kỷ của Phó Nghệ Vỹ trở thành một người đẹp yêu ma, quỷ quyệt, lúc cau mặt tươi cười khi trau mày, hai con mắt đảo sắc lẹm hiện rõ âm mưu ác độc trong đầu. Ngay đến Phó Nghệ Vỹ từng nói: “Đát Kỷ đã khiến tôi trở nên đẹp hơn”. Tạo hình vai diễn này của Phó Nghệ Vỹ đến nhiều năm sau vẫn làm khán giả nhớ đến một Đát Kỷ vừa xinh đẹp tuyệt săc vừa ma mỵ, gian xảo. Phiên bản Đát Kỷ của Phó Vỹ Nghệ được coi là phiên bản kinh điển, một Đát Kỷ kiều diễm, ma mỵ nhất.
Hình ảnh Đát Kỷ vừa yêu ma, quỷ quyệt, lúc cau mặt tươi cười khi chau mày
Một phiên bản khác về Đát Kỷ là của nữ diễn viên La Hải Quỳnh trong bộ phim Liên hoa đồng tử Na Tra (1998) lại là một sự thất bại cũng như khiến nhiều người thấy sốc, vẻ đẹp và sự ma mỵ, mưu mô của một Đát Kỷ hồ ly mà mọi người vốn biết đến đã sụp đổ hoàn toàn qua sự thể hiện của La Hải Quỳnh. Một Đát Kỷ thuần khiết và ngây thơ có thừa, không đủ độ “yêu ma” và diêm dúa của Đát Kỷ.
Đát Kỷ gây tranh cãi nhất của La Hải Quỳnh.
Chính vì vậy mà Đát Kỷ của Hải Quỳnh khi đó đã gây tranh cãi rầm rộ trong dư luận. Ngoài đặc điểm về sắc đẹp cũng như thân hình, ngoài ra ở La Hải Quỳnh không có điều gì hấp dẫn người xem. Kỹ năng diễn xuất cũng nhạt, không đủ thuần thục, sự chín chắn và mưu mô cần có thì ở La Hải Quỳnh lại hiện lên là một Đát Kỷ ngây thơ quá đỗi. Phiên bản của La Hải Quỳnh được coi là phiên bản gây tranh cãi nhất, một Đát Kỷ quá ngây thơ, non nớt.
Trong phiên bản Bảng Phong Thần của đài TVB sản xuất năm 2001, khá nhiều tình tiết và kịch bản đã được thay đổi. Nhân vật Đát Kỷ với Bá Ấp Khảo là một cặp tình nhân, tình yêu trong sáng của hai người khiến người đời chỉ biết đó là một cặp trời sinh. Sau này Đát Kỷ bị ép tiến cung cho Trụ Vương. Bá Ấp Khảo đã cùng các quần thần đứng dậy phản kháng chống lại Trụ Vương, đồng thời từ bỏ tình cảm bấy lâu nay với Đát Kỷ khiến nàng ôm hận và dẫn đến thù ghét Ấp Khảo.
Phiên bản Đát Kỷ gợi cảm nhất của Ôn Bích Hà.
Phiên bản Đát Kỷ của Ôn Bích Hà trước khi tiến cung là một cô nương ngây thơ, trong sáng và thiện lương với sắc đẹp làm động lòng người. Sau khi vào cung thì hóa thành lòng lang dạ sói, thủ đoạn mưu ma chước quỷ, không từ bất kỳ thủ đoạn nào để sát hại những bậc chung thần, nghĩa sĩ. Hình tượng Đát Kỷ của Ôn Bích Hà là một người đẹp của sự kết hợp sự ngây thơ thuần khiết và diêm dúa lẳng lơ, gợi cảm và gợi dục. Nhiều người còn đánh giá, Đát Kỷ của Ôn Bích Hà là phiên bản sexy nhất trên màn ảnh, phiên bản khiến nhiều người mê mẩn và hấp dẫn nhất.
Đát Kỷ của Ôn Bích Hà
Trong phiên bản Tân Bảng Phong Thần (2007), tạo hình Tô Đát Kỷ do “nữ hoàng scandal” Phạm Băng Băng thể hiện lại là một Đát Kỷ mới mẻ hơn cả, một Đát Kỷ hai trong một. Đát Kỷ của Phạm Băng Băng không những là một người đẹp tai họa, thâm độc mà còn là một mỹ nhân với nhiều tầng lớp tâm lý khác nhau. Có thể nói, phiên bản Đát Kỷ do Phạm Băng Băng thể hiện là nhân vật quy tụ tất cả những ý nghĩa mang tính đột phá và lật đổ tất cả những khái niệm trước đây về con người Đát Kỷ; Một Đát Kỷ hai mặt không giống với bất kỳ phiên bản Đát Kỷ nào từ trước đến nay.
Phiên bản của Phạm Băng Băng, hồ ly Đát Kỷ bị nhân tính hóa, tức là khi cái ác và tính thiện trong con người Đát Kỷ song song tồn tại. Khi đối diện với tình yêu, tình thân, con người “Tô Đát Kỷ” bên trong đã chọn hy sinh vì nghĩa, lúc đối mặt với quyền lợi và dục vọng, “Đát Kỷ hồ ly” lại biến thành một kẻ hại nước bạo tàn. Phiên bản Đát Kỷ của Phạm Băng Băng được gọi là phiên bản mới hoàn toàn.
Phạm Băng Băng vào vai Đát Kỷ
Phiên bản Tô Đát Kỷ qua sự thể hiện của Lâm Tâm Như trong phiên bản mới Bảng Phong Thần (2008) lại có nét khác biệt khá xa so với truyền thuyết. Trong những phiên bản trước, sự sụp đổ, suy vong của nhà Thương là do mầm mống mỹ nhân của Đát Kỷ gây ra. Còn trong bản mới của Lâm Tâm Như, sự suy vong của nhà Thương lại do chính Trụ Vương tạo nên, vì vậy Tô Đát Kỷ và Đát Kỷ hồ ly đã được nhân tính hóa.
Một Tô Đát Kỷ nhân từ, thiện lương đã vì nghĩa lớn mà rời xa gia đình, từ bỏ tình yêu để tự hiến thân vào kinh đô Triều Dương. Khi là Đát Kỷ hồ ly thì cố gắng hoàn thành nghĩa vụ mà Nữ Oa nương nương giao phó, trợ giúp Trụ Vương “bá đạo” thiên hạ, sách nhiễu dân lành, lật đổ nhà Thương, cho dù nội tâm của nàng vẫn luôn là một người nhu mì, yếu đuối.
Mê mẩn và cũng rùng mình trước tạo hình Đát Kỷ của Lâm Tâm Như.
Ngoài ra còn có phiên bản Tô Đát Kỷ của nữ diễn viên đại lục Hoắc Tư Yến trong bộ phim Truyền thuyết Thiên sư chung đạo chi mỹ lệ (2010) của đạo diễn Phan Văn Kiệt, đóng cặp với nam tài tử Hồng Kông Âu Dương Chấn Hoa. Hoắc Tư Yến thể hiện một nhân vật với sự kết hợp của hồ tiên và hồ yêu, một Đát Kỷ với những nét đột phá khi vừa cho thấy sự lả lơi, ma mỵ và vẻ đẹp kiều diễm, ánh mắt hút hồn, nụ cười lẳng lơ, thân hình tròn đầy với khuôn ngực căng tràn… một phiên bản Đát Kỷ không kém phần khêu gợi và quyến rũ so với phiên bản của Ôn Bích Hà.
Tạo hình Tô Đát Kỷ của Hoắc Tư Yến.
Mới đây, bộ phim Bảng Phong Thần anh hùng (2013) dài 90 tập của đà CCTV sản xuât, đạo diễn Vương Vỹ Đình dàn dựng, với vai Tô Đát Kỷ do người đẹp “ngực khủng” Trương Hinh Dư thủ vai. Nội dung phim xoay quay nàng Đát Kỷ dung sắc đẹp của mình để mê hoặc Trụ Vương và Khương Tử Nha ra sức thu phục.
Tô Đát Kỷ lộng lẫy và gợi cảm của Trương Hinh Dư.
Ngoài ra là câu chuyện tình đẹp và không kém phần lãng mạng giữa Chàng trai Tử Nha và Mã Chiêu Đệ. Phiên bản Tô Đát Kỷ của Trương Hinh Dư khi bị ép công nạp vào cung, vì quá phẫn uất đã định tự sát, nào ngờ bị hồ ly tinh chiếm thân xác khiến cuộc đời Đát Kỷ trở thành một con người hoàn toàn mới. Đát Kỷ hợp sức với Cửu Đầu Trĩ Kê Tinh (Trịnh Diệc Đồng) và Tỳ Bà Tinh (Mạch Địch Na) nhiễu loạn dương gian, khiến Triều Ca sụp đổ. Khán giả đang mong đợi ngày nàng Đát Kỷ của Trương Hinh Dư lên sóng, mặc dù nhiều người không mấy tin tưởng vào khả năng diễn xuất của người đẹp.
Bài 2: Đắm say với nhan sắc mê hồn của hồ ly Nhiếp Tiểu Thiến.
Nguồn: [Link nguồn]
