Bóng đá Đông Nam Á đang chứng kiến làn sóng "Tây hóa" mạnh mẽ, khi nhiều đội tuyển như Indonesia, Singapore, Philippines và Thái Lan tích cực sử dụng cầu thủ gốc nước ngoài nhằm nâng cao sức cạnh tranh. Đặc biệt, Thái Lan với những cái tên như Jonathan Khemdee hay Nicholas Mickelson đã không còn dựa hoàn toàn vào cầu thủ bản địa. Điều này đặt ra thách thức lớn cho tuyển Việt Nam nếu không muốn bị tụt lại phía sau.

Dưới thời HLV Park Hang-seo, Việt Nam từng tự hào với bản sắc nội địa, chỉ có một vài cầu thủ Việt kiều như Đặng Văn Lâm. Tuy nhiên, việc nhập tịch có chọn lọc, điển hình là Nguyễn Xuân Son, đã cho thấy hiệu quả rõ rệt tại AFF Cup 2024. HLV Kim Sang-sik và VFF đang đứng trước yêu cầu phải tái cấu trúc mạnh mẽ, linh hoạt tận dụng ba nguồn lực: lứa U23 đầy tiềm năng, làn sóng cầu thủ Việt kiều trở về, và các ngoại binh được bản địa hóa.

Những trận đấu sắp tới tại vòng loại Asian Cup 2027 sẽ là cơ hội để thử nghiệm, hướng tới một tuyển Việt Nam mạnh mẽ, hiện đại và giàu bản sắc hơn.

Trận chung kết King’s Cup 2025 đã khép lại với thất bại đầy cay đắng cho đội tuyển Thái Lan trước Iraq, dù họ có lợi thế sân nhà và chơi hơn tới hai người. Bàn thắng duy nhất của Mohanad Ali ở phút 75 đã khiến "Voi chiến" không thể lật ngược tình thế, bất chấp việc Iraq chỉ còn 9 người trên sân sau hai thẻ đỏ liên tiếp. Trong bối cảnh người hâm mộ thất vọng, nữ trưởng đoàn Madam Pang đã có phản ứng rất đáng chú ý.

Thay vì chỉ trích, Madam Pang chọn cách động viên các cầu thủ bằng một dòng trạng thái ngắn gọn trên trang cá nhân: "vỗ tay cho các em…". Hành động này không chỉ thể hiện sự cảm thông mà còn là lời bảo vệ các cầu thủ trước áp lực dư luận. Trước đó, bà cũng không giấu được sự lo lắng khi đội nhà bị dẫn trước, cho thấy sự gắn bó và trách nhiệm với đội bóng. Cách ứng xử của Madam Pang cho thấy vai trò quan trọng của lãnh đạo trong việc giữ vững tinh thần toàn đội sau thất bại.

Sau thất bại trước Iraq tại King’s Cup, huấn luyện viên trưởng Masatada Ishii của đội tuyển Thái Lan đã không ngần ngại bày tỏ quan điểm về những bất cập trong cấu trúc của Thai League. Ông cho rằng việc tăng số lượng ngoại binh đang trực tiếp cản trở sự phát triển của các cầu thủ nội, đặc biệt ở những vị trí then chốt như tiền đạo và trung vệ. “Hiện tại, Thai League đang có quá nhiều suất ngoại binh cho mỗi CLB. Điều này khiến các cầu thủ Thái Lan, đặc biệt là ở vị trí tiền đạo và trung vệ không đủ điều kiện để thi đấu,” ông Ishii nhấn mạnh.

Từ mùa giải 2025-2026, Thai League sẽ cho phép mỗi đội sử dụng tới 7 ngoại binh, đồng thời không giới hạn cầu thủ Đông Nam Á. Quy định này đã khiến các CLB ráo riết bổ sung lực lượng ngoại, điển hình như Buriram United với đội hình gần như toàn ngoại binh. Thực trạng này làm dấy lên lo ngại về sự mất cân bằng và nguy cơ thui chột tài năng nội địa, buộc Liên đoàn Bóng đá Thái Lan phải cân nhắc lại chiến lược phát triển bền vững cho bóng đá nước nhà.

Sau vòng loại U-23 châu Á, chỉ còn U-23 Việt Nam và Thái Lan đại diện cho Đông Nam Á đi tiếp, phản ánh rõ sự vượt trội về đào tạo trẻ của hai nền bóng đá này. Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế khi lần thứ 6 liên tiếp góp mặt ở vòng chung kết, với thành tích toàn thắng và không để lọt lưới bàn nào. HLV Kim Sang-sik cùng các học trò đã cho thấy sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đặc biệt là hàng thủ vững chắc và khả năng tận dụng cơ hội hiệu quả.

Thái Lan cũng duy trì truyền thống mạnh mẽ, dẫn đầu bảng F nhờ hệ thống đào tạo trẻ bài bản, dù không toàn thắng như Việt Nam. Trong khi đó, Indonesia và Malaysia gây thất vọng khi sớm dừng bước, cho thấy sự khác biệt về chiến lược phát triển. Indonesia dù nhập tịch nhiều cầu thủ nhưng vẫn thiếu gắn kết, còn Malaysia chưa tìm ra công thức ổn định.

Sự thành công của Việt Nam và Thái Lan là minh chứng cho tầm quan trọng của đầu tư dài hạn, thay vì các giải pháp ngắn hạn như nhập tịch cầu thủ, vốn chưa mang lại hiệu quả bền vững cho bóng đá trẻ khu vực.

Trận chung kết Kings Cup giữa Thái Lan và Iraq tối 7/9 đã diễn ra với kịch bản nghẹt thở, khi cả hai đội đều thể hiện quyết tâm cao độ. Iraq mở tỷ số ở phút 75 nhờ pha đánh đầu hiểm hóc của Mohanad Ali, sau đường tạt bóng chuẩn xác từ Ibrahim Bayesh. Bàn thắng này đã tạo ra bước ngoặt lớn, khiến Thái Lan buộc phải dâng cao tìm bàn gỡ.

Ngay sau đó, Iraq rơi vào thế bất lợi khi hậu vệ Frans Putros nhận thẻ đỏ gián tiếp, nhưng kịch tính thực sự bùng nổ ở phút bù giờ. Mohanad Ali bị truất quyền thi đấu sau pha phạm lỗi thô bạo với Chanathip Songkrasin, dẫn đến một cuộc ẩu đả hỗn loạn giữa cầu thủ hai đội. Dù chơi hơn hai người trong những phút cuối, Thái Lan vẫn không thể lật ngược tình thế và chấp nhận thất bại 0-1.

Đây là lần thứ hai liên tiếp Iraq vô địch Kings Cup, trong khi Mohanad Ali tiếp tục khẳng định đẳng cấp với ba bàn thắng tại giải. Sau trận, anh trở thành tâm điểm chỉ trích trên mạng xã hội, cho thấy sức nóng và tranh cãi chưa hạ nhiệt.