Không chối bỏ học sinh cá biệt

Nhiều nhà trường vì bệnh thành tích, vì sợ ảnh hưởng đến học sinh của mình đã phũ phàng từ chối đơn xin học của một số học sinh được gọi là “cá biệt”. Tuy nhiên, cũng có những người thầy, những mái trường sẵn sàng dang tay đón nhận và trao cho các em cơ hội phát triển.

Không chối bỏ học sinh cá biệt

Sau “mô hình” Trường THPT Đinh Tiên Hoàng ở Hà Nội, PV xin giới thiệu 2 ngôi trường có những người thầy nhân văn như thế.

Sẵn sàng đón nhận

Đang loay hoay tìm chỗ học cho cậu con trai thứ hai - vừa hiếu động lại mải chơi, học hành sa sút và nhận thấy những điều “bất ổn” nếu không tách con khỏi đám bạn bè..., chị Dương Thị Tươi - số nhà 16, tổ 32, phường Hoàng Văn Thụ, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) - mừng như vớ được của khi cậu con trai cả đưa cho mẹ xem bức thư ngỏ gửi PHHS của GS-TS Dương Nghiệp Chí - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển võ VN và thể thao (NCPTVVN-TT) - Trường phổ thông Olympic (nằm trong Trường ĐHTDTT Từ Sơn – Bắc Ninh) và sau dăm ba lần “lặn lội” lên trường tìm hiểu, gia đình chị Tươi đã yên tâm gửi con vào học. Một tháng nội trú trong trường, chị Tươi cho hay: Khi hỏi con về nơi học mới, cháu chỉ trả lời ngắn gọn hai từ “thích lắm”.

Ông Phạm Quang Long - Chủ tịch Hội đồng Viện NCPTVVN-TT - cho hay: Những em HS được liệt vào hai từ “cá biệt” chính là những HS có kỹ năng vận động tốt, có ý chí, bản lĩnh... những yếu tố cơ bản đó lại rất phù hợp với thể thao. Và điều đặc biệt, khi “đặt” các em đúng sở trường, ví dụ như các em nghịch, hiếu động phù hợp môn võ, nghiện games thì “chơi” cờ vua, cờ tướng thì các em lại vượt hẳn với những HS được tuyển chọn hội đủ chỉ số về thể thao.

Em Hồ Thị Diễm Phúc đang ôn luyện và làm quen với mái trường mới sau nhiều năm bỏ học, không nơi thu nhận

Khi được hỏi, điều gì khiến viện có quyết định đón nhận HS cá biệt vào học, ông Long nói: "Phải hiểu được tâm lý lứa tuổi. Khi vào trường các em phải thực hiện nội quy, nhưng không phải em nào cũng thực hiện ngay khuôn khổ như ta mong muốn. Ví dụ như việc gấp chăn màn, nhiều em làm để đối phó như vơ gọn vứt vào một đống coi như xong, chính các thầy cô lại lặng lẽ thu dọn hộ các em, khi học xong, cac em trở về phòng thấy mọi thứ đã gọn gàng... Chính những việc làm đơn giản nhưng đầy kiên nhẫn của các thầy cô đã dần hình thành ý thức tự giác trong các em. Các thầy cô quản sinh ăn ở, trò chuyện và trở thành bạn của các em, dạy các em kỹ năng tối thiểu nhất là giao tiếp, nhiều em không biết thể hiện ý muốn, chúng tôi dạy các em cách thuyết phục người khác thể hiện qua ngôn ngữ, biểu cảm, cử chỉ... Với chúng tôi không có HS cá biệt. Môi trường thể thao “động”, chúng tôi tạo cho các em niềm tin vào bản thân để thay đổi chính mình".

Và... không vì bệnh thành tích

Một ngôi trường ở đất miền Trung cũng đang gây sự chú ý của dư luận khi BGH nhà trường quyết định đón nhận những HS mà các trường khác không chịu nhận vì học lực yếu, HS cá biệt. Đó là Trường THPT Lê Hồng Phong, huyện Duy Xuyên (Quảng Nam). Dưới bóng cây xà cừ rợp bóng, cô học trò Hồ Thị Diễm Phúc đang thẩn thơ làm quen với trường lớp mới. Phúc kể, gia đình em ở TPHCM, em vừa học xong lớp 9 thì bố mẹ em ly hôn. Năm 2010, mẹ đưa em về quê ngoại ở xã Duy Châu tìm kế sinh nhai, tìm trường mới cho con theo học. Nhưng 2 mẹ con ôm hồ sơ, gõ cửa nhiều trường suốt 2 năm mà chẳng trường nào chịu nhận, vì em không có hộ khẩu ở địa phương. Với hy vọng cuối cùng, 2 mẹ con và cả ông bà ngoại nộp đơn vào Trường THPT Lê Hồng Phong và được trường đón nhận. Thầy Trần Cang - Hiệu trưởng trường - cho biết: “Trường hợp em Phúc khá đặc biệt. Tuy không đảm bảo theo quy chế, nhưng xét hoàn cảnh của gia đình em, cộng với quyết tâm theo học của em, nếu nhà trường từ chối thì thật không đúng với tinh thần nhân văn của giáo dục, và tương lai em chắc chắn sẽ khó khăn”.

Luyện tập tại Viện Nghiên cứu phát triển võ Việt Nam và thể thao. Ảnh: Linh Trần

Tân sinh viên Trường ĐH Kinh tế – Luật thuộc Đại học Quốc gia TPHCM Trịnh Thị Nhị Hiền quyết tâm giành bằng được tấm bằng ĐH vì không nỡ phụ lòng và tình cảm mà thầy cô đã “dang tay” cứu Hiền. Vốn là một HS thuộc loại cá biệt bị nhà trường kỷ luật nhiều lần và cho thôi học. Cha con Hiền đi gõ cửa nhiều trường mà vẫn không được, những tưởng cánh cửa học hành đã khép lại với Hiền, nhưng cha con Hiền cầu may gõ cửa Trường Lê Hồng Phong thì Hiền đã được nhận ngay vào học. Và kết quả, kỳ thi ĐH năm nay chính là sự đền ơn đáp nghĩa của em với thầy cô.

Thầy Trần Cang - kể: “Vẫn còn nhiều trường hợp các em HS cá biệt, sa ngã, ăn chơi, thậm chí hút sách, cờ bạc, trộm cắp, bỏ bê việc học hành - đó là một thực tế tồn tại của xã hội. Nhưng nhà trường thì không thể bỏ rơi vì nếu bị bỏ rơi, các em sẽ mất lòng tin vào người lớn, vào xã hội thì càng lún sâu vào lỗi lầm”.

Thực tế, những trường hợp cá biệt mà trường thu nhận hầu hết là những em từng lầm lỡ, thậm chí từng ra tòa vì tội trộm cắp, và với sự giáo dục hết mình của nhà trường, các em đều đã lấy lại nghị lực, học tập, tất cả đều tốt nghiệp THPT và thi đậu vào các trường trung học, cao đẳng, đại học. Như em Nguyễn Thi Lê Phi, khi mới học lớp 10 ở một trường khác thì lỡ bước, mang thai, có con, phải nghỉ học. 2 năm sau, sau khi thất bại trong việc xin tiếp tục theo học ở nhiều trường khác, em đã được nhà trường đón nhận và hiện đang theo học Trường Cao đẳng Y tế Đà Nẵng, gia đình hạnh phúc.

Số lượng học sinh năm 2012-2013