Lịch vạn niên
Vì sao Doraemon thành công, Maika thất thu dù được khen hết lời?
Một bộ phim được khen ngợi lại bại ngay trên sân nhà, nguyên nhân nằm ở khán giả hay nhà làm phim?
Maika - Cô bé đến từ hành tinh khác đang là bộ phim Việt nhận được nhiều lời khen ngợi nhất năm 2022. Bộ phim được đánh giá phù hợp với cả người lớn lẫn khán giả nhỏ tuổi trong dịp hè. Không chỉ mới lạ về cốt truyện và kỹ xảo so với các phim Việt khác, diễn xuất tự nhiên cuốn hút của dàn diễn viên nhí cùng thông điệp ý nghĩa về gia đình cũng là điểm cộng lớn của phim. Maika nhận được khen ngợi của khán giả, các nhà chuyên môn cả ở Việt Nam và trên thế giới. Vậy nhưng doanh thu của bộ phim đang ở mức báo động, chỉ thu về 5,2 tỉ đồng sau nửa tháng ra mắt (theo boxofficevietnam), bằng 1/6 chi phí làm phim 30 tỉ đồng.
Trong khi đó, một phim dành cho trẻ em khác là Doraemon: Nobita và Cuộc chiến vũ trụ tí hon 2021 có doanh thu lên đến 35 tỉ, đứng đầu những phim điện ảnh Nhật Bản từng được trình chiếu tại Việt Nam.
Khán giả Việt không thích phim thiếu nhi? Chắc chắn không. Do khán giả chê phim nội? Đã có những phim Việt thành công, doanh thu vượt trăm tỉ thời gian gần đây. Vậy vì sao một phim dành cho trẻ em mà chất lượng được đánh giá cao như Maika lại thua ngay trên sân nhà vào tháng phim thiếu nhi?
Poster quảng bá ở Việt Nam của "Maika" và "Doraemon"
Slogan sai định hướng khán giả
Slogan của Maika trên poster phim là "Ai cũng từng có một Maika như thế". Maika là nhân vật chính trong bộ phim truyền hình bằng tiếng Slovak ra mắt năm 1976, được yêu thích ở Tiệp Khắc và nhiều nước trên thế giới. Tại Việt Nam, bộ phim lên sóng truyền hình năm 1981 với tên gọi Maika - Cô bé từ trên trời rơi xuống. Vào thời điểm đó, đối tượng khán giả say mê cô bé Maika sẽ là thế hệ 7x, 6x. Cái tên Maika không thể chạm vào ký ức của các khán giả cuối 8x trở về sau, trong khi đây lại là lực lượng khách hàng đông đảo cho thị trường phim ảnh.
Một cảnh trong phim truyền hình "Maika - Cô bé từ trên trời rơi xuống"
Doraemon được xuất bản lần đầu tại Việt Nam vào năm 1992 (không có bản quyền) năm 1998 (có bản quyền do Nhà xuất bản Kim Đồng giữ). Từ đó đến nay, không có khi nào các ấn bản của chú mèo máy xanh vắng bóng ở hiệu sách, dù là hiệu sách mới, hiệu sách cũ hay thư viện. Phim hoạt hình cùng tên cũng được chiếu thời gian dài trên truyền hình. Hiện nay kênh youtube nội dung cho trẻ em POPS Kids đã mua lại bản quyền loạt phim hoạt hình Doraemon, khán giả Việt có thể xem miễn phí mọi lúc mọi nơi. Nhiều tập phim có tới hàng chục triệu view.
Mỗi năm vào dịp hè, đều có một phim điện ảnh Doraemon ra rạp. Vì vậy, chú mèo máy thần kỳ không chỉ dừng chân trong trái tim của những đứa trẻ thập niên 90 thế kỉ trước mà còn của tất cả trẻ em. Tại Việt Nam, "Doraemon" là cái tên có sức ảnh hưởng rộng rãi và mạnh mẽ có thể sánh ngang với bất kỳ thương hiệu bom tấn nào.
Trong các nhà sách Việt Nam, một phần lớn của khu sách thiếu nhi luôn là các ấn bản đa dạng của Doraemon.
Việc quảng bá một bộ phim cũng quan trọng không kém việc tạo ra nó. Trong thời đại mỗi ngày có hàng trăm, hàng ngàn tin tức mới, khán giả rất dễ bỏ qua một bộ phim mà họ không tìm được bất cứ kết nối nào từ poster, lời giới thiệu.
Tư duy khoa học viễn tưởng chưa đột phá
Tất cả những rắc rối trong cuộc sống của bạn đều có thể được giải quyết trong chớp mắt bằng một món bảo bối nào đó của chú mèo máy mê bánh rán. Thế giới của Doraemon rất thần kỳ, nhưng cũng rất hợp lý và khiến người đọc, người xem dễ dàng chấp nhận để hòa mình vào đó. Những vấn đề của Nobita vào năm 1970 vẫn là vấn đề của nhiều người lớn và trẻ em ở thời đại này. Các phim chiếu rạp thường được làm dựa theo nội dung của các tập truyện dài, hướng về những vùng đất mới, mở ra một chân trời cho trí tưởng tượng thỏa sức vẫy vùng.
Maika - Cô bé đến từ hành tinh khác được làm lại từ một bộ phim của thế kỉ trước. Điểm chính yếu khiến khán giả thời đó say mê là những khả năng kỳ lạ của Maika. Đã 46 năm kể từ khi bản gốc ra mắt, liệu điều đó có còn đủ hấp dẫn trong một thời đại mà công nghệ đã vẽ nên hàng ngàn chuyến phiêu lưu thần kỳ trên màn ảnh?
Sự lựa chọn an toàn
Với mục đích ra rạp để tìm một bộ phim giải trí cuối tuần cho cả nhà, Doraemon chắc chắn là một lựa chọn an toàn. Rất nhiều khán giả đã xem phim Maika đều tiếc nuối khi bộ phim không đạt được doanh thu xứng đáng, nhưng sự nuối tiếc đó có đủ để kéo họ ra rạp xem Maika lần nữa? Trong khi hàng loạt bom tấn mùa hè đang xếp hàng chờ ra mắt, và Doraemon vẫn đang vẫy gọi mọi đối tượng khán giả tại rạp?
Vậy phải làm sao để thu hút khán giả, để họ cảm thấy "an toàn", hoặc ít ra là "dám thử" với một bộ phim thiếu nhi khoa học viễn tưởng "cây nhà lá vườn" của Việt Nam?
Maika - Cô bé đến từ hành tinh khác là một bộ phim khá chỉn chu, mới mẻ trong thị trường phim nội địa, dễ thương và dễ xem. Nhưng chắn chắn phim chưa đủ sức tạo nên một hình tượng, một giấc mơ. Thất bại trong doanh thu của bộ phim được chấm 80% "cà chua tươi" trên rottentomatoes này là một kết quả đáng buồn đến từ nhiều nguyên nhân. Việc không có nhiều suất chiếu hay bị xếp vào khung giờ "xấu" thời gian đầu cũng là một lý do. Nhưng nguyên nhân lớn nhất chắc chắn vẫn đến từ người làm phim. Hãy cứ làm một bộ phim dễ thương như thế, kịch bản chặt chẽ và mới lạ hơn, hãy quảng bá nó mạnh mẽ và đúng hướng hơn chứ đừng trông chờ vào "lòng thương hại" của khán giả qua mác phim Việt. Khán giả sẽ mở lòng với một bộ phim hay, một bộ phim mang đến điều mà họ tìm kiếm khi ra rạp.
Nguồn: [Link nguồn]
Chẳng có công thức chung nào cho phim có doanh thu trên 100 tỉ đồng. Yếu tố ăn may của một vài phim chưa đủ làm người trong giới tự tin về chất lượng công chúng và tính ổn...
