Arsenal có thể sống thiếu Wenger không?

Arsenal vẫn đang xúc tiến đàm phán hợp đồng mới HLV Arsene Wenger, vào một thời điểm rất nhạy cảm, khi nguy cơ trắng tay năm thứ chín đang hiển hiện trước mắt. Nhưng đội bóng này có thể sống mà thiếu HLV người Pháp hay không?

Arsenal vẫn làm các CĐV cảm thấy bấp bênh: Họ bắt đầu hụt hơi ở Premier League, dù đã tiến vào bán kết FA Cup và có hy vọng rất lớn giải cơn khát danh hiệu.

Đối thủ của họ ở bán kết là Wigan, đến từ giải hạng Nhất Anh, nhưng đó là ĐKVĐ FA Cup và mới đây vừa hạ Man City ở tứ kết. Chưa có gì đảm bảo rằng đội bóng dễ tổn thương của ông Wenger có thể giải mã một thử thách khó chịu nhường này, nhất là khi họ đã có quá nhiều bài học từ quá khứ.

Arsenal đã gieo vào các CĐV những hy vọng lớn đầu mùa giải, nhưng tính đến thời điểm này, những hạt giống ấy đang thui chột, và một câu hỏi muôn thưở lại được đặt ra: Liệu đã đến lúc họ chia tay với HLV Wenger?

Arsenal đang nỗ lực trong việc gia hạn hợp đồng với HLV Wenger

Bài học của Man United

Hãy đi từ những gì đã xảy ra với Man United mùa giải này để tìm kiếm câu trả lời. Họ chia tay với HLV Alex Ferguson một cách bất đắc dĩ vào cuối mùa trước, và dường như đang ngày càng nhớ “ông già gân” người Scotland nhiều hơn.

Sir Alex tất nhiên là một HLV đã vượt xa ông Wenger về thành công, nhưng bài học mà Arsenal có thể rút ra ở đây là tính rủi ro của việc thay đổi một thứ đã bao trùm mọi ngõ ngách ở một CLB: Sir Alex, cũng như ông Wenger, là người định đoạt mọi thứ ở đội bóng của họ.

Nhà báo nổi tiếng của tờ Daily Mail, Martin Samuel, đã từng mô tả rằng “đó là một mô hình đã lỗi thời 20 năm”, khi một người xây dựng tất cả mọi thứ ở một CLB. Sir Alex không chỉ là người lên danh sách ra sân, đề ra đội hình chiến thuật, mà còn trực tiếp đi “xem giò” từng cầu thủ, đàm phán chuyển nhượng, đến nói chuyện với bố mẹ của các cầu thủ trẻ, nắm rõ ai đủ khả năng lên đội một, và tính cách của tất cả các thành viên trong đội để điều chỉnh tâm lý cho thích hợp.

Mô hình này đem lại chiến thắng cho Man United, nên chẳng ai thắc mắc gì về điều đó, nhưng khi Sir Alex rời đội, thì Quỷ đỏ lập tức sụp đổ. Họ không có một cơ chế quản lý đủ mạnh để thay thế ảnh hưởng của Sir Alex. Người kế nhiệm HLV Scotland phải là một siêu nhân và được trao đủ thời gian, những điều mà David Moyes không hề có, và có thể là ngay cả khi một HLV hàng đầu ngồi vào chiếc ghế này, ông ta có lẽ cũng sẽ phải loay hoay chán mới đưa đội bóng ra khỏi "vũng bùn".

Ảnh hưởng của Wenger còn hơn cả Ferguson

Ảnh hưởng của Ferguson đặc biệt hiệu quả và đem lại thành công, nhưng ảnh hưởng của Wenger ở Arsenal, dù không hiệu quả bằng, có lẽ còn sâu sắc hơn. Nó thấm sâu vào văn hóa bóng đá của đội bóng này, bóc tách những nền tảng cũ và thay vào đó những nền tảng mới. Nói cách khác, Arsenal hiện tại chính là Wenger.

Trước khi Wenger đến, Arsenal của HLV tiền nhiệm George Graham là một đội bóng chơi hiệu quả, nhưng không hấp dẫn, và thường xuyên khiến các khán giả phải chán ngán bỏ về sớm. Các cầu thủ sinh hoạt, ăn uống bừa bãi, còn đội trưởng Tony Adams thì mắc chứng nghiện rượu.

Wenger, có bộ dạng của “một ông giáo hơn là một HLV” theo lời Tony Adams, đã thay đổi hoàn toàn CLB này. Ông đưa ra một kế hoạch dinh dưỡng có nhiều cá và rau xanh, quản lý sinh hoạt của các cầu thủ, thuyết phục Tony Adams bỏ rượu, và thay đổi 180 độ cách chơi của đội bóng.

HLV Wenger có ảnh hưởng rất lớn tại Arsenal

Thay vì ở lại sân nhà phòng ngự và chờ đợi những đợt phản công, Wenger đã phát triển một triết lý bóng đá duy mỹ ở Arsenal mà qua đó, các cầu thủ tham gia vào cách chơi này một cách thích thú và tự đánh thức tốt nhất khả năng chơi bóng của họ. Wenger cũng là HLV đầu tiên đưa khoa học số liệu vào công tác huấn luyện. Một giai thoại kể rằng ông đã bán Gilberto Silva ngay khi cảm thấy rằng việc anh giữ bóng lâu quá mức cần thiết tái diễn nhiều lần.

Ferguson điều chỉnh Man United liên tục để có thể tìm kiếm chiến thắng ở những thời kỳ khác nhau, nhưng Wenger thì thậm chí đã biến việc chơi đẹp và phát triển bền vững trở thành một triết lý bất di bất dịch ở Arsenal. Ông không chỉ tạo ra cách chơi cho Arsenal, mà còn tạo ra văn hóa chơi bóng và cách hành xử của CLB này.

Sẽ thế nào nếu vắng Wenger?

Nhưng như đã nói, đó là một mô hình đã lỗi thời. Quản lý kiểu toàn trị không những khiến số phận của một đội bóng phụ thuộc quá lớn vào một cá nhân, mà còn khiến cá nhân đó trở nên độc đoán. Wenger có không ít sai lầm trong 8 năm trắng tay vừa qua, nhưng đôi khi ông trở nên bảo thủ và không chịu chia sẻ trách nhiệm. Mới đây, ông còn lấy việc được toàn quyền mua sắm ra như một điều kiện để tạo sức ép lên Arsenal khi đàm phán gia hạn hợp đồng.

Pháo thủ có lẽ sẽ chịu rủi ro tương tự, thậm chí còn lớn hơn những gì mà Man United phải chịu khi chia tay Ferguson. Nhưng đôi khi, thay đổi không đồng nghĩa với lụi tàn. Trước đây, ai cũng nghĩ là Man United của Matt Busby là không thể vượt qua, trước khi Ferguson đến. Herbert Chapman cũng đã từng tạo ra một Arsenal vĩ đại tưởng chừng không thể tốt hơn, trước khi Wenger đến.

Arsenal có quyền giữ Wenger lại và đặt trọn số phận CLB vào trong tay ông, vì chia tay HLV người Pháp là một việc đầy rủi ro. Nhưng cái việc an toàn ấy có thể khiến họ phải sống mãi mà không biết phía bên kia đỉnh dốc, nơi không có Wenger, có những gì.