Đừng lãng quên giới tính thứ ba

Xã hội chưa quan tâm đến việc giáo dục giới tính cho les, gay, bi và chuyển giới

Là một bộ phận không nhỏ tồn tại thật trong xã hội, cộng đồng LGBT (lesbian - đồng tính nữ, gay - đồng tính nam, bisexual - lưỡng tính, transfer - chuyển giới) dường như chỉ được xã hội nhắc đến trong những chương trình giải trí hay những xìcăngđan gây sốc. Thực tế, họ cũng như tất cả mọi người, cũng cần được tôn trọng, được lắng nghe, được chia sẻ, đặc biệt là được hướng dẫn về lối sống và giới tính.

Đừng nên chờ đợi

Những tài liệu hiện nay chỉ đề cập giới tính thứ ba dưới góc độ giải thích đồng tính là gì. Tuy nhiên, hướng dẫn họ những biện pháp tình dục an toàn, hướng dẫn họ trong tiến trình phát triển tâm sinh lý, định hướng lối sống lành mạnh, hướng dẫn cách cư xử trong mối quan hệ khác giới, đồng giới... là một mảng hoàn toàn bỏ trống.

Thực tế, cộng đồng LGBT cũng có những vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần; họ cũng có bạn bè, tình yêu và những vấn đề tình dục. Trừ việc mang thai, họ cũng có thể mắc tất cả các bệnh lây lan qua đường tình dục, có thể trải nghiệm tất cả các đau đớn trong tình yêu, chịu đựng những nỗi đau tinh thần như bao người khác; thậm chí những căn bệnh đó, những nỗi đau đó có khi còn mãnh liệt và giằng xé hơn gấp nhiều lần. Thế nhưng, họ đã bị bỏ rơi với giới tính của mình. Hiện tại, xã hội chúng ta chưa có cái nhìn hoàn toàn cởi mở về giới tính này, chưa xem đó là một xu hướng tình dục tự nhiên. Khi cái nhìn xã hội chưa được mở thì làm sao việc giáo dục giới tính cho cộng đồng LGBT một cách chính quy có thể được cởi trói?

Tuy nhiên, chúng ta đừng nên chờ đợi. Trước khi xã hội cởi mở hơn, trước khi được pháp luật công nhận, những nhà giáo, những bác sĩ, những người có chuyên môn cần phổ biến các hiểu biết về chăm sóc sức khỏe giới tính cho họ. Song song đó, chính gia đình và các tổ chức xã hội phải quan tâm chăm sóc đến cộng đồng này vì đó cũng là con em, bè bạn của tất cả chúng ta, cũng là một thành viên tích cực của gia đình mình, của xã hội mình. Quan tâm đến họ là quan tâm đến đồng loại, một hành vi nhân văn.

Câu hỏi về giới tính thứ ba là một trong những câu hỏi nhạy cảm nhất và được quan tâm nhất. Bởi hiểu biết của giới trẻ và tất cả chúng ta về cộng đồng này vẫn còn rất mù mờ. Trong quá trình tư vấn tâm lý cho tuổi học đường, dưới đây là những câu hỏi thường xuyên nhất mà tôi hay được hỏi.

Làm sao biết mình là gay hay les?

Một người được khẳng định là đồng tính phải hội đủ hai điều kiện:

Thứ nhất, bản thân chúng ta có cảm giác bị thu hút về mặt cảm xúc đối với một người cùng phái nào đó (họ khiến ta yêu thương, nhung nhớ, đam mê).

Thứ hai, bản thân chúng ta cảm thấy người cùng phái ấy có sức hấp dẫn tình dục khi tiếp xúc với họ (ta thích đụng chạm họ, ôm hôn...).

Mà điều thứ hai này thì chỉ có chính bản thân người đồng tính mới cảm nhận được. Thế nên chúng ta không nên kết luận vội ai đó là đồng tính khi thấy một cậu con trai ăn mặc chải chuốt, nói năng nhẹ nhàng, thích vào bếp hay một cô con gái tóc ngắn tomboy, tính cách mạnh mẽ.

Câu hỏi về giới tính thứ ba là một trong những câu hỏi nhạy cảm nhất và được quan tâm nhất (Ảnh minh họa)

Câu hỏi dễ nhầm lẫn nhất: Đồng tính giả là gì?

Với câu hỏi này, tôi thường nói với các em rằng không có đồng tính thật 30%, 50% hay 80%. Chỉ có những dạng sau đây:

Một số bạn là dị tính, “cặp” với người cùng giới để thử cho biết, thử cho vui rồi hoàn toàn thôi thì không gọi là đồng tính được.

Những bạn ban đầu có vẻ như là dị tính, sau một số lần trải nghiệm cảm xúc với người cùng giới và khám phá ra xu hướng giới tính “ẩn” bấy lâu nay của mình thì đó là đồng tính thật.

Những bạn vừa có cảm xúc với cả nam lẫn nữ thì là “bi” (lưỡng tính - yêu được cả hai phái).

Câu hỏi lo lắng nhất: Đó có phải bệnh không? Có lây không? Chữa được không?

Đồng tính không phải là bệnh, có giới tính thứ nhất, có giới tính thứ hai thì cũng có giới tính thứ ba. Đó là một hiện tượng bình thường tồn tại khá phổ biến trong giới tự nhiên (ở các loài động vật bậc cao, hiện tượng này rất phổ biến). Là con trai, con gái hay LGBT thì cũng là con người và là người bình thường.

Đó không phải là bệnh nên không lây. Có vài giả thuyết đặt ra về hiện tượng tập nhiễm: người dị tính quan hệ với người đồng tính vài lần thì có thể trở thành đồng tính. Tuy nhiên, giả thuyết này cũng không có cơ sở và chưa ai chứng minh được.

Có rất nhiều trường hợp đã bắt ép con em của mình quan hệ với người khác phái để “chạy chữa căn bệnh” của họ, đó là một việc làm hoàn toàn vô ích và sai trái. Đồng tính không “chữa” được và cũng không cần “chữa”. Quan trọng là họ chọn lối sống thế nào, lành mạnh hay không lành mạnh. Nếu muốn giúp, hãy giúp họ bằng cách thể hiện sự đồng cảm và đóng góp xây dựng để họ có một cuộc sống đẹp được tất cả mọi người chấp nhận. Đừng cố gắng gán ép giới tính mà làm khổ con em mình.

Trăn trở lớn nhất: Là người đồng tính, làm sao để sống mà không bị kỳ thị?

Giới tính không có tội. Cái xấu không nằm ở giới tính mà nằm ở cách sống. Là nam hay nữ mà sống xấu thì cũng là người xấu, là LGBT mà sống đẹp thì cũng là người tốt.

Người đồng tính hoàn toàn có quyền sống đúng với giới tính của mình, có quyền được thích, được yêu và bày tỏ tình cảm. Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là chúng ta cứ cư xử với mọi người như “người cùng tần số” mà không nghĩ đến cảm nhận của họ. Để có thể trở thành một G-Boy (đồng tính nam) hay L-Girl (đồng tính nữ) luôn được mọi người yêu mến, họ phải chú ý vài điều:

Thứ nhất là lịch sự trong hình thức bên ngoài. Các bạn đồng tính nam vẫn có thể dễ thương vô cùng với bộ quần áo dù “nổi” hơn bình thường mà vẫn không “lụa” quá. Còn các bạn đồng tính nữ vẫn có thể thể hiện cá tính với những bộ quần áo phong cách “cứng cỏi” mà không nên quá hở hay thô thiển.

Thứ hai là phong thái vẫn thanh lịch. Ai bảo gay thì phải uốn éo mới đẹp? Và ai bảo les thì phải thô lỗ mới là chất?

Thứ ba là lời nói đường hoàng. Các bạn gay đừng gọi nhau là chị, các bạn les cũng đừng gọi nhau là anh này anh kia. Người đồng tính cũng là người bình thường, chúng ta chỉ trở nên khác thường nếu như buông ra những lời “khó đỡ”.

Cuối cùng, quan trọng nhất là cách ứng xử và thể hiện tình cảm của chúng ta. Nếu muốn “bắn tín hiệu” tình cảm thì phải rà đài xem người ta có phải “cùng tần số” với mình không đã, kẻo lời tỏ tình đặt nhầm hộ khẩu thì khiến người ta hốt hoảng rồi rạn nứt tình bạn... Cố gắng kiềm chế cảm xúc để không có những hành vi manh động, ta sẽ giữ được danh dự của bản thân mình và được người khác tin tưởng thay vì ánh mắt ghê sợ hay e dè.

Cuối cùng, điều tôi luôn nhắc các bạn là làm sao sống đúng với chính mình mà vẫn làm cho người ta yêu mến và tôn trọng mới là một người đồng tính bản lĩnh!

Nghiên cứu được thực hiện bằng cách đăng tải bộ câu hỏi trả lời trực tuyến và đã có 3.231 người tham gia đáp ứng các điều kiện là nam giới, sống tại Việt Nam, trên 18 tuổi và có quan hệ tình dục với nam giới trong vòng 12 tháng đã tham gia nghiên cứu. Cũng thời gian này, Trung tâm phòng chống STDs/HIV/AIDS, thành viên của mạng GENCOMNET, đã tiến hành nghiên cứu “Tình dục đồng giới tại Việt Nam - sự kỳ thị và hệ quả xã hội” qua phỏng vấn bằng bảng câu hỏi với 813 người có quan hệ tình dục đồng giới nam.

Dư luận xã hội dường như dần cởi mở hơn với người đồng giới. Hiện nay, chúng ta chưa có con số thống kê chính thức về người đồng tính ở Việt Nam. Có hai nguyên nhân chính: một là từ trước đến nay những người đồng giới/giới thứ ba vốn được xem là “bất thường” và chịu sự kỳ thị của xã hội; hai là trong lĩnh vực thống kê không chú ý đến vấn đề này, và những người hoạch định chính sách cũng chưa nhận thấy sự cần thiết tính tới các chính sách đối với người đồng giới. Mặc dù vậy, từ thông tin của những nguồn khác nhau, có thể ước tính ở nước ta có đến hàng chục vạn người đồng giới.

Theo một nghiên cứu của cố bác sĩ Trần Bồng Sơn, số đồng tính nam ước tính khoảng 70.000 người (chiếm 0,09% dân số). Theo một nghiên cứu khác do Tổ chức CARE quốc tế thực hiện tại Việt Nam, con số này khoảng 50.000-125.000 người (chiếm 0,06-0,15% dân số). Nếu theo tỉ lệ này, với dân số nước ta gần 90 triệu, sẽ có khoảng 135.000 người đồng giới nam. Đó là chưa kể những người đồng giới nữ và tình dục hai giới. Tỉ lệ này thấp hơn nhiều so với các nước phát triển, ví dụ ở Mỹ theo nghiên cứu của Viện Williams thuộc Trường Luật (Đại học California, Los Angeles UCLA), tỉ lệ đồng giới nam/nữ là 1,7% và tình dục hai phía là 1,8% trong tổng dân số.

PGS.TS Hoàng Bá Thịnh (Hà Nội)