Vì sao Mỹ không lùng diệt tên trùm phiến quân IS?

Cho tới nay, quân đội Mỹ vẫn chưa thực hiện cuộc tấn công nào nhằm chặt đứt đầu con rắn IS hung hãn.

Cho tới nay, Mỹ và đồng minh đã thực hiện gần 800 vụ không kích chống lại phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Iraq và Syria, đánh trúng nhiều sở chỉ huy, trại huấn luyện, xe thiết giáp, nhà máy lọc dầu, pháo và công sự. Tuy nhiên danh sách mục tiêu bị đánh trúng này lại thiếu một mục quan trọng, đó là lãnh đạo cấp cao của IS.

Bom Mỹ dội xuống đầu phiến quân IS ở Syria

Từ khi chiến dịch không kích bắt đầu vào ngày 8/8, Mỹ chưa từng thực hiện cái gọi là “tấn công chặt đầu rắn”, thuật ngữ để chỉ vụ không kích nhằm loại bỏ những lãnh đạo, chỉ huy cấp cao nhất của phiến quân IS.

Trong chiến lược chống khủng bố của Mỹ trên khắp thế giới, việc săn lùng các mục tiêu có giá trị cao, đặc biệt là các chỉ huy khủng bố là chiến thuật được quân đội Mỹ thường xuyên áp dụng, thế nên việc Mỹ không vạch ra mục tiêu tiêu diệt lãnh đạo IS trong chiến dịch không kích này đã khiến nhiều người ngạc nhiên.

Trước đây, Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố chiến lược chống IS của Mỹ sẽ tương tự như những gì Mỹ đã thực hiện để chống khủng bố ở Yemen và Somalia, nơi Mỹ đã loại bỏ “những tên khủng bố đe dọa nước Mỹ”.

Tuy nhiên các quan chức Lầu Năm Góc lại khẳng định, cho đến nay họ chưa thực hiện bất cứ cuộc tấn công nào “nhằm chặt đầu con rắn”.

Một vụ không kích hồi tháng Chín ở Mosul được cho là đã tiêu diệt một trợ lý cấp cao của tên Abu Bakr al-Baghdadi, kẻ đứng đầu Nhà nước Hồi giáo tự xưng, tuy nhiên quân đội Mỹ vẫn chưa xác nhận về cái chết của tên Abu Hajar al-Sufi.

Tên Baghdadi, kẻ đứng đầu phiến quân IS

Hàng trăm chiến binh IS đã thiệt mạng trong các cuộc ném bom của Mỹ trong thời gian qua, thế nhưng trong số này  không hề có tên nào là lãnh đạo hay chỉ huy của IS, và quân đội Mỹ cũng không đưa chúng vào tầm ngắm trong thời gian tới.

Lý do khiến Mỹ không thực hiện các vụ tấn công “chặt đầu rắn” đối với thủ lĩnh IS liên quan đến vấn đề nguồn lực. Việc theo đuổi một mục tiêu giá trị cao cụ thể rất tốn thời gian và nhân lực, và phải huy động một lượng lớn máy bay do thám và trinh sát, trong bối cảnh Mỹ không có nhiều quân trú đóng ở Iraq và Syra giống như ở Afghanistan.

Để có thể thực hiện được các vụ tấn công “chặt đầu rắn”, trước hết Mỹ cần phải tìm ra nơi ẩn nấp của những con rắn này, và điều đó đòi hỏi nỗ lực tình báo rất lớn từ các nguồn trên mặt đất. Vai trò của thông tin chính xác là rất quan trọng, bởi IS thường xuyên hoạt động ở những khu vực đông dân cư. Chỉ cần một thông tin tình báo sai, hậu quả về nhân mạng của dân thường sẽ rất lớn.

Ông Thomas Sanderson, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho rằng Mỹ đang tìm cách xây dựng mạng lưới mối quan hệ để thu thập thông tin tình báo ở Iraq và Syria, nhưng đây là công việc không hề dễ dàng.

Quân đội Iraq huấn luyện chiến đấu dưới sự hướng dẫn của cố vấn Mỹ

Trước đây, quân đội Mỹ đã xây dựng được mối quan hệ khá tốt với người dân Iraq, tuy nhiên kể từ khi họ rút quân khỏi nước này vào năm 2011, mối quan hệ đó không còn được duy trì, trong khi mạng lưới tình báo của Mỹ cũng gần như rút hết khỏi nước này, khiến Iraq trở thành một “khoảng trống tình báo” đối với Mỹ.

Hiện lực lượng đặc nhiệm và tình báo Mỹ đang cố nối lại các mối quan hệ này, nhưng ở phạm vi nhỏ hơn và trong hoàn cảnh khó khăn hơn rất nhiều. Ở Iraq hiện nay, Mỹ chỉ có thể dựa vào các nguồn tin tình báo từ lực lượng an ninh Iraq, nhưng ở Syria, họ hầu như “mù tịt”.

Tại thị trấn chiến lược Kobani, Mỹ cũng đang phối hợp với các chiến binh người Kurd ở Syria để chỉ thị mục tiêu cho các cuộc không kích. Ông Sanderson nói: “Mỹ cần phải có hoạt động phối hợp tương tự trong cuộc săn lùng thủ lĩnh IS Baghdadi. Một khi tên cầm đầu bị giết, họ sẽ thấy rằng bất cứ ai cũng có thể trở thành mục tiêu của Mỹ”.