Kỳ tích làm hầm vượt sông lớn nhất Đông Nam Á

Bốn đốt hầm, mỗi đốt nặng 27.000 tấn, tương đương tòa nhà 25 tầng được lai dắt từ Nhơn Trạch về để làm hầm Thủ Thiêm là cả một kỳ tích.

Hầm Thủ Thiêm - hầm vượt sông lớn nhất Đông Nam Á được coi là biểu tượng mới của TP.HCM khi hoàn thành.

Hầm sông Sài Gòn nối quận 1 và khu đô thị Thủ Thiêm

Giấc mơ nối kết đôi bờ thành hiện thực

Một ngày trung tuần tháng 8, chúng tôi có dịp qua hầm Thủ Thiêm (hầm vượt sông Sài Gòn) từ quận 1 sang TP Thủ Đức, TP.HCM.

Ghi nhận của PV, tình hình giao thông tại đường hầm sông Sài Gòn không còn tình trạng ùn ứ, kẹt xe kéo dài như trước đây. Gần đây, các phương tiện ô tô lẫn xe máy di chuyển qua đường hầm mà không gặp bất cứ sự cố giao thông nào.

Ông Đoàn Văn Tấn, Giám đốc Trung tâm quản lý điều hành giao thông đô thị TP.HCM cho biết, lưu lượng xe qua hầm tại thời điểm hiện nay có giảm so với thời điểm trước khi dịch bệnh Covid-19. Hiện mỗi ngày có 50.838 xe lượt ô tô (giảm 10%) và khoảng 280.000 lượt xe máy qua hầm.

“Một phần là từ khi có cầu Thủ Thiêm 2 và đường song hành Võ Văn Kiệt đưa vào khai thác, các phương tiện có nhiều lựa chọn hơn khi lưu thông từ trung tâm qua TP Thủ Đức”, ông Tấn lý giải.

Để duy trì chất lượng công trình, đảm bảo ATGT, công tác “trực chiến” được thực hiện 24/24h với 140 người, chia làm 3 ca.

Hằng ngày các nhóm công nhân tất bật quét dọn, lau bụi đinh phản quang để tăng khả năng bắt ánh sáng, đảm bảo an toàn cho các xe đi lại. Đồng thời kiểm tra, sửa chữa những thanh chắn barie hư hỏng ngăn giữa làn ô tô và xe máy…

Bên trong hầm có 54 camera, như những “mắt thần” giám sát thường xuyên mọi hoạt động, chuyển tải lên trung tâm ở phía trên, luôn có người túc trực theo dõi. Chỉ cần có một sự cố nhỏ, đội phản ứng nhanh của hầm sẽ được kích hoạt, xử lý các tình huống nhanh nhất để hạn chế xảy ra tình trạng tắc hầm.

Trung tâm này còn có nhiệm vụ giám sát 775 camera trên toàn thành phố, giám sát 22 tuyến đường cấm dừng đỗ; điều khiển 188 đèn tín hiệu giao thông và 22 chốt đèn tín hiệu trên đường Võ Văn Kiệt - Mai Chí Thọ.

Ký ức ngày lai dắt đốt hầm

Bên trong đường hầm sông Sài Gòn

Lùi lại thời gian những ngày triển khai dự án, có rất nhiều dấu ấn về một công trình lớn nhất Đông Nam Á của những người tham gia quản lý điều hành dự án này.

Ông Lương Minh Phúc, Giám đốc Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình giao thông đô thị TP.HCM (trước đây là Ban Quản lý dự án Đại lộ Đông Tây và môi trường nước TP.HCM) vẫn tràn ngập cảm xúc khi kể về ngày lai dắt các đốt hầm từ Nhơn Trạch về Thủ Thiêm.

“Khi tàu bắt đầu khởi động, hàng ngàn người dân kéo nhau đứng dọc theo hai bên bờ sông Sài Gòn theo dõi lộ trình di chuyển của đốt hầm. Các đốt hầm với chiều dài 93m, nặng 27.000 tấn, tương đương tòa nhà 25 tầng và nổi trên mặt nước, khiến ai cũng ngạc nhiên”, ông Phúc bồi hồi nhớ lại.

Theo ông Phúc, để duy trì độ nổi của đốt hầm đi dọc 22km đường sông với độ sâu 9m bằng 4 tời kéo như 4 xe tứ mã là không hề đơn giản.

“Đây là cái mới và khó mà ta chưa làm bao giờ. Lúc này Việt Nam chưa có công nghệ mà phải thuê đội tàu lai dắt của Thái Lan, tàu chạy được 2 đầu, có thể tiến và lùi cả 2 chiều”, ông Phúc kể.

Một khó khăn khác nữa là khi lai dắt đốt hầm với chiều cao 9m, ngang 33m đi dọc sông Sài Gòn, gặp đoạn lòng sông nhỏ rất nguy hiểm, đốt hầm có thể sẽ bị trượt dưới đáy sông.

Những yếu tố này đều phải có phương án dự phòng trước, tính toán chuyện xử lý như thế nào nếu sự cố xảy ra. Do vậy, những đoạn sông này đều bố trí người nhái, khảo sát rất chi tiết trước khi lai dắt.

Để làm được điều này, cả đội ngũ phải tính toán, khảo sát hàng năm trời tốc độ dòng chảy, thủy văn. Đặc biệt là trong 1 tháng chỉ chọn được 2 ngày trong các tháng 3, 4, 5 và 6.

Quy trình đưa đốt hầm xuống đáy sông và áp sát dính vào nhau có 21 công đoạn. Từng công đoạn được thực hiện tỉ mỉ, như vừa đưa xuống, vừa tịnh tiến… để tịnh tiến đốt hầm theo phương ngang gắn vào mặt cắt (dùng công nghệ gọi là phao và tời).

“Khó nhất ở giai đoạn cuối khi áp đốt bê tông vào nhau và cân chỉnh, sai số cuối cùng chỉ được tính bằng milimet. Lúc này, 20 thợ lặn phải lặn xuống, sẵn sàng hỗ trợ bằng tay nếu quá trình này gặp vấn đề. Những thợ lặn này có thể bị kẹt lại trong quá trình lai dắt nếu không phối hợp nhịp nhàng”, ông Phúc kể.

Nói về kỷ niệm đáng nhớ nhất khi lai dắt đốt 1, ông Phúc kể: Hôm đó ngày 7/3, ông đi từ 3h sáng và chỉ kịp phát cho anh em công nhân mỗi người 1 gói xôi và 1 chai nước, thế nhưng tinh thần anh em rất máu lửa.

Kế hoạch lúc đầu dìm theo quy trình đến 6h tối là xong, nhưng về đến hầm còn 3 công đoạn cuối là cân chỉnh khoảng 10m cho khớp thì không thể nào làm được và bị kéo dài đến 12h đêm. Lúc này, công nhân phải nằm nghỉ dưới đáy sông, người ướt đầm mô hôi dù rất lạnh.

“Cứ nghĩ đến 6h tối là xong, tôi đã nhờ anh em mua bó hoa để về tặng vợ ngày Quốc tế phụ nữ 8/3, thế nhưng sau trục trặc công đoạn cân chỉnh đốt hầm nên về đến nhà gần 4h sáng, bó hoa cũng khô luôn!”, ông Phúc cười nhớ lại.

Dìm đốt cuối cùng, “uống trà và đợi”!

Kỹ sư Đặng Quang Chương, 9 năm làm việc trong hầm cho biết, ở buồng lọc bụi tĩnh điện, vệ sinh rất vất vả, bụi đen kịt, phải đeo mặt nạ chống độc

Theo ông Phúc, đốt cuối cùng diễn ra ngày 5/6/2010 vào đúng ngày Kỷ niệm 99 năm Bác Hồ tìm đường cứu nước nên kế hoạch dìm đốt 4 trong áp lực tâm lý rất lớn khi mệnh lệnh là “không được phép thất bại”.

Ở đốt 4 này, khó nhất là công đoạn cuối để ghép cho hoàn tất, nhà thầu Nhật Bản chọn công nghệ táo bạo giống như máng trượt bằng gỗ để dắt đốt hầm và trượt thẳng xuống theo máy dắt.

“Hồi hộp nhất là đến bước 19 đốt hầm bị cấn trong khe, trong khi lưu tốc dòng chảy mạnh, gần như không chuyển động được. Tôi toát cả mồ hôi, hỏi Giáo sư Osamu Kiyomiya của Đại học Waseda Nhật Bản: Giờ phải làm sao? “Cứ bình tĩnh, giờ cậu với tôi đun nước pha trà uống và đợi thôi. Tin tôi đi, chút nữa sẽ nghe một tiếng rầm trong lòng nước dội lên”, Giáo sư nói”, ông Phúc nhớ lại.

Bất ngờ là khoảng một tiếng sau, kỹ sư điện đàm báo lưu tốc dòng chảy ổn định và đốt hầm bắt đầu chuyển động tiếp. Đây cũng là bài học mà ông Phúc học được từ sự điềm tĩnh khi đối diện với khó khăn của người Nhật. Đốt thứ 4 cực kỳ thành công, chỉ bằng 2/3 thời gian các đốt khác.

Nhớ lại hình ảnh những công nhân ở dưới lòng sông khi đã dìm xong đốt hầm, ánh mắt đỏ hoe, ông Phúc xúc động: “Khi trèo xuống cột ống từ trên tháp xuống để kiểm tra, tôi thấy anh em tụm lại ngồi đợi, đi khoảng 10 phút, quay lại giật mình thấy anh em dựa lưng vô tường, ngủ say…”.

Mỗi ngày 2 lần qua lại hầm vượt sông Sài Gòn, ông Phúc cảm thấy tự hào khi mình đã góp phần nhỏ bé vào một công trình vĩ đại của thành phố.

Bất chợt ông bật ra những câu thơ: “Hầm vượt sông Sài Gòn/cong như cánh võng/nâng giấc mơ nối kết đôi bờ/căng như cánh cung/mang sức bật đưa thành phố tiến về phía trước… Vượt qua một ngàn đêm trắng/ta thấy bình minh rạng ngời/Vượt qua một ngàn bốn trăm chín mươi mét đường hầm/ta gặp mùa Xuân đến sớm trong nụ cười em!…”.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]

Những cây cầu vượt sông Sài Gòn làm TP.HCM thay đổi từng ngày

Sau 47 năm thống nhất đất nước, có thêm nhiều cây cầu bắc qua sông Sài Gòn với quy mô lớn hơn, hiện đại hơn, đẹp hơn.

Bấm xem >>