EVN chịu trách nhiệm chính về TĐ Sông Tranh 2

Khó xử lý trách nhiệm các đơn vị có chức năng kiểm tra, quản lý chất lượng công trình xây dựng liên quan. Kịch bản di dời dân: Tiếp tục chờ.

“Vì sao Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) lại quyết định đầu tư dự án thủy điện Sông Tranh 2 tại vị trí tiềm ẩn quá nhiều rủi ro như huyện Bắc Trà My, Quảng Nam. Nếu có sự cố xảy ra, ai sẽ phải chịu trách nhiệm”. Đó là câu hỏi được rất nhiều người đặt ra sau khi khu vực thủy điện Sông Tranh 2 liên tiếp xảy ra động đất.

Đập Sông Tranh 2 chưa được nghiệm thu

Theo Nghị định 72/2007, an toàn đập là vấn đề được ưu tiên cao nhất trong quá trình xây dựng, quản lý, khai thác và bảo vệ hồ chứa. “Nay động đất liên tiếp xảy ra thì Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) phải có trách nhiệm đánh giá về chất lượng. Câu hỏi cần được trả lời là thủy điện Sông Tranh 2 sẽ tiếp tục tích nước hay cần có một cuộc tái kiểm tra, sửa chữa nghiêm túc hơn?” - TS Nguyễn Bách Phúc, Chủ tịch Hội tư vấn Khoa học Công nghệ và Quản lý TP.HCM, chỉ rõ.

Chiều 10/9, ông Lê Quang Hùng, Cục trưởng Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng), cho biết hiện đập thủy điện Sông Tranh 2 chưa được nghiệm thu. Kế hoạch nghiệm thu đập thủy điện này dự kiến được thực hiện vào tháng 5 vừa qua nhưng nay đã bị lùi lại.

“Việc nghiệm thu công trình chỉ được thực hiện sau khi đánh giá chất lượng tổng thể của đập. Trong đó, việc đánh giá sẽ thông qua xử lý các kết quả quan trắc đập, hồ sơ nghiệm thu đối chiếu với yêu cầu thiết kế. Nhưng trong mọi trường hợp, yêu cầu đầu tiên là đập phải đảm bảo khả năng chịu lực và phải đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hạ du” - ông Hùng khẳng định.

Nỗi bất an về động đất gần đây luôn thường trực trên từng nét mặt của người dân huyện Bắc Trà My, Quảng Nam

Có sự cố, chủ đầu tư “gánh” hết

Nghị định 72/2007 còn nêu đập thủy điện chỉ đưa vào khai thác sau khi được kiểm tra và chứng nhận bảo đảm an toàn về chất lượng. Nghị định 209/2004 về quản lý chất lượng công trình xây dựng yêu cầu các công trình xây dựng trên lãnh thổ Việt Nam phải áp dụng các tiêu chuẩn về bảo môi trường, điều kiện địa chất thủy văn, phân vùng động đất… Trong đó, công trình thủy lợi trước khi đưa vào sử dụng phải được kiểm tra, chứng nhận sự phù hợp về chất lượng.

PGS-TS Trần Chủng, Trưởng ban Chất lượng Tổng hội Xây dựng Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Giám định chất lượng công trình xây dựng, Bộ Xây dựng, cho biết: Đối với các đập thủy điện, để đưa vào phát điện phải trải qua các giai đoạn quan trọng như ngăn sông, tích nước, phát điện. Tương ứng các giai đoạn này là các khâu kiểm tra về sự an toàn của đập.

“Theo quy định hiện hành, chủ đầu tư là đơn vị chịu trách nhiệm về chất lượng đập. Các cơ quan quản lý chất lượng về công trình xây dựng có kiểm tra chất lượng nhưng nếu có sự cố xảy ra thì cơ chế hiện nay lại khó “xử” được các cơ quan quản lý nhà nước” - PGS-TS Chủng nói.

Ông Phúc nhận xét thêm, như vậy có thể hiểu rằng nếu đập Sông Tranh 2 bị sự cố gì về chất lượng thì đó cũng là việc của chủ đầu tư (EVN) và các công ty xây dựng đập. Nghiêm trọng hơn, nếu đập Sông Tranh 2 bị vỡ thì rất khó xử lý trách nhiệm của các đơn vị có chức năng kiểm tra, quản lý chất lượng công trình xây dựng. “Sẽ là điều vô lý nếu các cơ quan quản lý về chất lượng công trình xây dựng vô can” - ông Phúc bức xúc.