“Quan trọng nhất của việc phòng bệnh là thay đổi hành vi”

Hội thảo “Tăng cường phòng chống dịch bệnh trước sự biến đổi phức tạp của các tác nhân gây bệnh do vi rút, vi khuẩn”, bà Claire McDonald - chuyên gia của Hiệp hội Y tế Công cộng Hoàng Gia Anh với 12 năm nghiên cứu trong lĩnh vực thay đổi hành vi, đã có buổi nói chuyện bổ ích về phương pháp phòng ngừa bệnh tật do vi rút gây ra.

Trong bài trình bày tại Hội thảo, bà có đề cập đến việc các căn bệnh gây nên do virút, vi khuẩn đang ngày càng nghiêm trọng hơn. Có bằng chứng nào cho thấy điều đó không?

Những con siêu vi trùng và vi trùng ngày càng tiến hóa mạnh hơn, kết quả là bệnh ngày càng kéo dài và gây ra những triệu chứng nghiêm trọng hơn trong khi thuốc chữa trị lại trở nên kém hiệu quả đi. Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy phân nửa số bà mẹ được phỏng vấn cảm nhận rằng con mình bị bệnh thường xuyên hơn, so với khi họ còn nhỏ. Ví dụ, một đứa trẻ bị tiêu chảy có thể cảm thấy đau quặn bụng nhiều hơn hoặc có những cơn đau thắt ruột kéo dài hơn, tăng nguy cơ bị những triệu chứng khác như mất nước. Với con số  gây sửng sốt là 884.000 trẻ em tại Ấn Độ nhập viện mỗi năm do bị tiêu chảy, đây chắc chắn là nguyên nhân gây lo lắng.

Trong bài trình bày bà có nói là tác hại của các căn bệnh gây nên bởi vi rút, vi khuẩn biến đổi hoàn toàn có thể ngăn chặn được bằng cách rửa tay với xà phòng. Vì sao rửa tay với xà phòng lại quan trọng như vậy?

Trên thế giới, cứ mỗi 15 giây có một đứa trẻ chết do tiêu chảy. Rửa tay bằng xà phòng là cách tiết kiệm nhất để ngăn ngừa tử vong ở trẻ em và góp phần giảm tỷ lệ tử vong trẻ em.

Rửa tay bằng xà phòng là cách can thiệp y tế tiết kiệm chi phí nhất. Những nghiên cứu bởi Ngân Hàng Thế Giới chỉ ra rằng đầu tư 3,35 đô la để rửa tay mang lại lợi ích tương đương với khoản đầu tư 11 đô la vào cải tạo nhà xí và khoản đầu tư 223 đô la để nối nguồn cung cấp nước cho hộ gia đình.

Bà Claire McDonald - đại diện Hiệp hội Y tế công cộng Hoàng Gia Anh (RSPH) đã có những chia sẻ hữu ích về những giải pháp ngăn chặn sự truyền nhiềm vi rút

Được biết bà là một trong những người đầu tiên tư vấn cho tổ chức RSPH chiến lược thay đổi hành vi liên quan đến sức khỏe trong cộng đồng. Trong bài phát biểu của bà tại Hội thảo cũng nhấn mạnh đến việc thay đổi hành vi. Thật sự việc thay đổi hành vi quan trọng như thế nào trong việc phòng chống dịch bệnh do vi khuẩn, vi rút gây ra?

Con đường lây lan chủ yếu của các bệnh dịch gây ra do vi khuẩn, vi rút là qua đường hô hấp, ăn uống và tiếp xúc bằng tay. Đặc biệt, nghiên cứu đã chứng minh rằng hơn 80% vi khuẩn lây bệnh chủ yếu qua đường tiếp xúc bằng tay. Điều đáng ngạc nhiên là việc rửa tay với xà phòng diệt khuẩn tuy đơn giản và hiệu quả nhưng không phải ai cũng ý thức và thực hiện thường xuyên như một thói quen. Số liệu thống kê đã chỉ ra rằng 39% quản lý khách sạn ở Anh thừa nhận họ không rửa tay sau khi đi vệ sinh, chỉ 48% cho rằng họ sẽ rửa tay sau khi làm thịt sống và 50% nhân viên văn phòng không rửa tay sau khi đi vệ sinh. Nói như vậy bạn đã có thể hình dung ra được tầm quan trọng của việc tuyên truyền và giáo dục việc thay đổi hành vi như thế nào rồi.

Được biết Lifebuoy là xà phòng diệt khuẩn đầu tiên được chứng nhận đạt chuẩn RSPH. Việc chứng nhận này dựa trên tiêu chí gì?

Với Lifebuoy, chúng tôi đã tiến hành kiểm tra công thức các sản phẩm xà phòng, sữa tắm, nước rửa tay cũng như mức độ chính xác của sản phẩm so với quảng cáo và mục đích tuyên truyền giáo dục. Thực tế cho thấy sản phẩm nước rửa tay Lifebuoy có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi các vi khuẩn, đặc biệt là các vi khuẩn gây 10 vấn đề lớn về sức khỏe như: cúm, mụn, nhiễm trùng mắt/đau mắt đỏ, tiêu chảy, bệnh lỵ, viêm nhiễm hệ hô hấp, nổi mẩn đỏ (nhiễm trùng da), nhiễm trùng đường miệng (viêm họng). Chiến dịch “Giúp trẻ lên 5” của Lifebuoy còn giúp thay đổi nhận thức cộng đồng trong việc rửa tay đúng cách, nhờ đó thay đổi hàng triệu cuộc sống chỉ với một thói quen rửa nhỏ mỗi ngày. Và đây cũng là phương pháp đơn giản, tiết kiệm mà hiệu quả để bảo vệ sức khỏe mỗi người khỏi rất nhiều bệnh tật. Đó là lý do chúng tôi công nhận sản phẩm Lifebuoy và chiến dịch “Giúp trẻ lên 5” của Lifebuoy đạt chuẩn RSPH.

Theo bà Claire, rửa tay với xà phòng diệt khuẩn là biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe cả gia đình

Lifebuoy có minh chứng nào cho thấy những sáng kiến vệ sinh của mình có hiệu quả trong thay đổi hành vi và cải thiện sức khoẻ?

Lifebuoy thực hiện những chương trình rửa tay như một phần trong chiến dịch Giúp Trẻ Lên 5 tại Thesgora, một ngôi làng ở Madhya Pradesh nơi có tỷ lệ tiêu chảy cao nhất ở Ấn Độ. Kết quả từ những chương trình này được công bố vào tháng 03/2014 chỉ ra rằng đã giảm 86% số ca tiêu chảy ở Thesgora từ 36% xuống còn 5%.

Lifebuoy cũng tiến hành một nghiên cứu y khoa tại Mumbai vào năm 2007-2008. Nghiên cứu đánh giá tác động của chương trình rửa tay đối với bệnh tiêu chảy, nhiễm trùng hô hấp cấp tính, nhiễm trùng mắt và tình trạng thường xuyên vắng mặt ở trường. Nghiên cứu được thực hiện tại hơn 2.000 gia đình, với một nửa số gia đình tham gia chương trình rửa tay và nửa còn lại tiếp tục thói quen vệ sinh bình thường. Cuộc thử nghiệm chỉ ra rằng trong số những người được giáo dục về vệ sinh, việc sử dụng xà phòng vào những thời điểm chính đã giúp giảm 25% bệnh tiêu chảy, 15% nhiễm trùng hô hấp, 46% nhiễm trùng mắt, giảm đáng kể tình trạng vắng mặt thường xuyên ở trường. Thay đổi hành vi được tiếp tục duy trì ngay cả 6 tháng sau chương trình đã kết thúc khi mọi người tiếp tục rửa tay ở những thời điểm chính.

Tại Việt Nam, chúng tôi biết rằng cùng với quỹ Unilever và bộ Y tế, nhãn hàng Lifebuoy đã thực hiện dự án “Vì một Việt Nam khỏe mạnh” với nhiều hoạt động có ý nghĩa thiết thực.

Xin cảm ơn bà.