Để không bị tiêu chảy khi đi du lịch - công tác mùa hè

Theo nghiên cứu của Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (CDC): Tiêu chảy du lịch (Traveller’s diarrhea) chiếm từ 30% đến 70% du khách.

1- Nguyên nhân:

- Giảm sức đề kháng do đi xa hay thay đổi thói quen ăn uống đột ngột.

- Theo G.Dreyfuss trên Actualités Pharmaceutiques, nguyên nhân chính vẫn là do nhiễm khuẩn (E.coli 60%, Shigella 10%, Rotavirus & Adenovirus 10%,…).

- Khí hậu nóng ẩm giảm mức độ an toàn vệ sinh thực phẩm. Như ở Đông Nam Á, Châu Phi và Mỹ La Tinh có tỉ lệ cao (40%) trong khi Bắc Mỹ, Bắc Âu, Nhật Bản, Úc chỉ chiếm 10%).

Men vi sinh giúp phòng tránh tiêu chảy do du lịch

2- Phòng ngừa và xử lý tiêu chảy du lịch:

- Thường xuyên rửa tay trước và sau khi ăn.

- Tránh các thức ăn, thức uống không đảm bảo vệ sinh. Những người dễ bị tiêu chảy thì cần tránh thức ăn khó tiêu, nhiều dầu mỡ, sữa…

- Tránh bơi lội trong các ao, hồ nước nhiễm bẩn.

- Dùng thêm các loại gia vị tốt cho đường tiêu hóa: gừng, quế, tỏi, đại hồi, sa nhân…

- Bổ sung men vi sinh: Trước và trong các chuyến đi. Men vi sinh sẽ là những “chàng hiệp sĩ bảo vệ ruột” khỏi sự tấn công của vi khuẩn gây bệnh do chúng sẽ chiếm chỗ trong ruột (colonization), làm tăng cường chức năng ngăn chặn của màng nhày ruột, tiết ra các chất kháng khuẩn.

- Khi bị tiêu chảy, phải bù đủ nước và chất điện giải, bổ sung men vi sinh để lập lại cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột.

- Không nên uống ngay các thuốc cầm tiêu chảy, mà nên để ruột tống khứ hết độc tố ra ngoài (ngoại trừ tiêu chảy cấp do vi khuẩn).

3- Các nghiên cứu về men vi sinh giúp phòng chống tiêu chảy

Các chủng men vi sinh giúp phòng chống tiêu chảy

Có một số chủng men vi sinh đặc hiệu trong điều trị tiêu chảy: Nhóm Lactobacillus (L. acidophilus, L. rhamnosus), nhóm Bifidobacterium.

Theo Báo cáo của Tổ chức y tế thế giới (WHO) tại hội thảo khoa học 10-2001 - Argentina:

Nghiên cứu của Guandalini và cộng sự (2000), L. rhamnosus và Bifidobacterium BB-12 có thể phòng và trị được tiêu chảy cấp chủ yếu do rotavirus gây ra ở trẻ em.

Các nghiên cứu của Ogawa và cộng sự (2001) cho thấy men vi sinh có tác dụng chống lại tiêu chảy do Salmonella. Còn Hilton và cộng sự (1997) thì thấy men vi sinh có thể ngừa tiêu chảy khi đi du lịch.

Nghiên cứu của Armuzzi và cộng sự (2001), men vi sinh có khả năng phòng và giảm tiêu chảy do kháng sinh.

Theo nghiên cứu của CHR-HANSEN:

Các nghiên cứu của Black., bệnh viện Marseliorg (1987, 1988, 1989, 1995) cho thấy Bifidobacterium BB-12 có thể ngăn ngừa tiêu chảy khi đi du lịch.

Còn Sagen (1989), Savard. và cộng sự (2011) cho rằng Lactobacillus acidophilus LA-5 và Bifidobacterium BB-12 giúp lập lại cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, ngừa và điều trị tiêu chảy.

Men vi sinh – Món quà thật đẹp nhưng thật mong manh của tạo hóa

Các nghiên cứu cho thấy men vi sinh rất dễ chết bởi: Oxy, độ ẩm, dịch vị…dẫn đến số lượng bị giảm trong quá trình sản xuất, bảo quản và khi qua dạ dày. Các nghiên cứu gần đây mở ra một số công nghệ mới bảo vệ men vi sinh:

- Bao vi nang (microencapsulated): Giúp men vi sinh ít bị chết trong dịch vị dạ dày.

- Đóng gói trong Nitơ: Men vi sinh là vi khuẩn vi hiếu khí nên dễ chết khi lượng oxy nhiều. Do đó đóng gói trong Nitơ sẽ giúp tăng tuổi thọ men vi sinh.

- Men vi sinh phải có hoạt độ nước (Aw) thấp ≤ 0,2%: Độ ẩm gồm nước hoạt động và nước liên kết (hay nước không hoạt động do gắn chặt vào các liên kết hóa lý). Nước hoạt động ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ men vi sinh, biểu thị bằng hệ số Aw (Water Activity). Khi Aw ≤ 0,2%, men vi sinh có độ ổn định cao nhất.

Như vậy, để không bị tiêu chảy khi đi du lịch hay công tác (đặc biệt là vào mùa hè) thì ngoài giữ vệ sinh, ăn uống sạch sẽ thì nên mang theo men vi sinh phù hợp và một củ gừng trong hành lý.

TS. Lê Thành Lý

Trưởng khoa Nội tiêu hóa - BV Chợ Rẫy