Cây xáo tam phân và những điều cần biết

Được xem là cây thuốc quý với nhiều công dụng trong việc hỗ trợ điều trị rất nhiều căn bệnh…nên hiện nay xáo tam phân trở nên “sốt hàng” trên thị trường, bên cạnh đó thực trạng bày bán tràn lan cây thuốc xáo tam phân giả đã khiến nhiều người dân “tiền mất tật mang” khi mua phải loại cây giả này.

Lương y, thầy thuốc Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch hội đông y phường Lộc Thọ, Viện dược liệu Khánh Hòa, thành viên ban chấp hành hội đông y Tỉnh Khánh Hòa khuyến cáo người dân cần có những hiểu biết cơ bản về cách sử dụng và tác dụng của cây xáo tam phân, bên cạnh đó không nên sử dụng thuốc mà chưa có sự hướng dẫn của các bác sĩ, đặc biệt khi dùng thuốc phải tìm mua tại các cơ sở uy tín, không nên tin vào những lời rao bán không có cơ sở về cây xáo tam phân

Một điểm bán xáo tam phân giả, ngay cả tên cũng viết sai.

“Qua thực tế lâm sàng, hỗ trợ điều trị xáo tam phân  có hiệu quả khá cao với các bệnh ung thư gan, ung thư phổi , ung thư đại tràng , tuyến giáp trạng ,tử cung . Ngoài ra, nếu có điều kiện uống tam phân thường xuyên có tác dụng bổ dưỡng lưu thông khí huyết , thanh nhiệt tiêu độc mát gan ngăn ngừa các tế bào ung thư hình thành trong tạng phủ,ăn ngon ngủ khỏe , tốt cho phụ nữ sau sinh... Bên cạnh đó, sử dụng xáo tam phân đúng liều lượng  sẽ hỗ trợ các bệnh như đau bụng, ỉa chảy…đối với những cơ địa hàn lạnh hoặc tỳ vị yếu. Ngoài những công dụng trên, xáo tam phân còn có tác dụng dã ruơu rất tốt cho những trường hợp vui quá chén...” - Lương y, thầy thuốc Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ thêm.

Cây xáo tam phân còn gọi là thuốc mọi, thần xạ (Paramignya trimera), họ cam (Rutaceae), cây mọc phổ biến ở rừng núi một số tỉnh phía Nam như Khánh Hòa, Phú Yên, Ninh Thuận... Là cây gỗ nhỏ, thân màu nâu, có gai, lá đơn mọc cách, chính vì thế mà nó còn có tên Đơn diệp đằng thích. Đơn diệp là lá đơn, đằng là dây, thích là gai. Vì trên thân và cành của cây này có nhiều gai, kiểu thân của các cây họ cam. Thân cây có thể chất cứng, có đường kính từ 3-8cm, có thể vươn dài tới 5m, vỏ cây có màu vàng nhạt, trên thân khi cắt lát vẫn để sót lại các vết sẹo của những cái gai. Lá đơn, mép cong xuống phía dưới, hình thuôn hẹp, phiến lá dày, phía trên xanh đậm, phía dưới nhạt. Rễ cứng màu vàng đậm. Rễ có vị đắng nhẹ, hơi chát, hơi ngọt, ngửi có mùi thơm của tinh dầu. Đặc điểm này cũng gần giống với các vị và mùi của các cây họ cam. Điều này giúp người ta có thể phân biệt được với các loại xáo tam phân giả: thân và rễ không có màu vàng mà hơi xám, khi nhấm thì có vị đắng, không ngọt, không thơm.

Xáo tam phân giả được tập kết thành đống tại nhà một đầu nậu ở Ninh Hòa.

Để bảo tồn và phát triển cây xáo tam phân, Công ty dược liệu Nam Việt đã triển khai phát triển khu vực dược liệu trồng cây thuốc xáo tam phân trên diện tích 40 ha tại 2 huyện Vạn Ninh và Ninh Hòa, với tỷ lệ trồng 1.000 cây/ha. Sau nhiều lần thử nghiệm nhân trồng cây xáo tam phân ở các khu vực trong đó có các tỉnh thành phía nam, đặc biệt là Sài Gòn thì đến nay kết quả thử nghiệm cho kết quả rất tốt. Sau khi được trồng từ những cây giống xáo tam phân nhỏ ươm trồng tại trung tâm ở Khánh Hòa, sau 3 tháng trồng ở Sài Gòn các bộ phận của cây, chồi, thân, rễ lá của cây phát triển tốt, khả năng phát triển của cây được trồng trực tiếp xuống đất và trồng trong chậu có mức phát triển gần như nhau.

Với chương trình trồng xáo tam phân trên diện rộng, công ty dược Liệu Nam Việt đặt hy vọng sẽ góp phần “hạ nhiệt” thị trường xáo tam phân, giảm giá thành, hạn chế tình trạng “thừa nước đục thả câu” mua bán xáo tam phân “dỏm” đang lan rộng hiện nay trên thị trường.

Anh nguyễn Hồng Nam, phó phòng phụ trách chuyên môn của Dược liệu Nam Việt cho biết thêm, nhận thấy cây thuốc xáo tam phân có tác dụng hỗ trợ điều trị nhiều căn bệnh nan y, trước thực trạng vị thuốc xáo tam phân giả được bày bán tràn lan ngoài thị trị trường,  nhằm giúp bệnh nhân tránh phải dùng xáo tam phân giả ảnh hưởng tới sức khỏe, đồng thời hỗ trợ cho các bệnh nhân nghèo mắc bệnh nan y được dùng đúng thuốc , dược liệu Nam Việt đã bào chế viên thuốc xáo tam phân kết hợp với các vị thảo dược khác, giúp bệnh nhân vượt qua khó khăn bệnh tật,  hiện nay thuốc đang được cấp phát miễn phí.

Quý bệnh nhân có thể tìm hiểu thông tin điểm cấp phát thuốc miễn phí trên website chính thức của dược liệu Nam Việt tại địa chỉ www.duoclieunamviet.com . Thời gian cấp phát thuốc miễn phí dự kiến đến hết năm 2015.