Bà Bạch Liên Hương, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội: Mỗi người dân Hà Nội là một kênh gìn giữ - kết nối di sản

Với Festival Thăng Long - Hà Nội lần đầu tiên tổ chức, Ban tổ chức mong muốn: Mỗi người dân sẽ tự mang trong mình hồn cốt của lịch sử, văn hóa Thủ đô ngàn năm văn hiến, mỗi người dân là một “di sản” hiện hữu trong cuộc sống hằng ngày, vừa là quá khứ, vừa là hiện tại và vừa kết nối tương lai.

Chúng tôi đã cuộc trò chuyện với bà Bạch Liên Hương, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội xung quanh Festival Thăng Long - Hà Nội năm 2025. 

Festival Thăng Long - Hà Nội lần đầu tiên được tổ chức với quy mô lớn, bao trùm nhiều hoạt động. Vậy bà có thể cho biết thông điệp xuyên suốt của Festival năm nay mà Ban tổ chức muốn gửi gắm?

Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 do Sở Văn hóa và Thể thao tổ chức dưới sự chỉ đạo của UBND thành phố Hà Nội, với chủ đề: Di sản - Kết nối - Thời đại. Thông điệp này xuyên suốt và thể hiện đậm nét trong từng hoạt động của chuỗi sự kiện nhằm tôn vinh, tự hào về những giá trị di sản Thăng Long - Hà Nội nghìn năm văn hiến, khơi dậy sức sáng tạo của người dân Thủ đô để di sản trở thành nguồn lực phát triển bền vững trong thời đại mới. Festival cũng là dịp để chúng ta nhớ lại về cội nguồn, tri ân những giá trị văn hóa, lịch sử, kiến trúc, nghệ thuật đã tạo nên bản sắc độc đáo của Thủ đô Hà Nội.

Bà Bạch Liên Hương, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội

Bên cạnh đó, tính liên kết, kế thừa giữa các giá trị truyền thống xen lẫn với những yếu tố của đời sống đương đại cũng được thể hiện rõ qua việc Festival không chỉ quảng bá, giới thiệu di sản, mà còn là nơi để các nghệ sĩ, nhà sáng tạo, doanh nghiệp trẻ cùng “kể lại” câu chuyện di sản bằng những hình thức mới - nghệ thuật đường phố, trình diễn ánh sáng, thời trang, công nghệ số..; qua đó, góp phần lan tỏa tinh thần sáng tạo trong xã hội, khuyến khích mỗi người dân trở thành “Chủ thể sáng tạo”, làm sống lại di sản bằng năng lượng đương đại. Qua Festival, chúng tôi mong muốn khẳng định di sản không chỉ là quá khứ để hồi tưởng, mà còn là nguồn lực để phát triển du lịch, kinh tế sáng tạo và xây dựng thương hiệu văn hóa của Thủ đô.

Xin bà cho biết việc tổ chức Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 sẽ mang lại ý nghĩa và kỳ vọng gì để đóng góp vào sự nghiệp phát triển Thủ đô Hà Nội?

Festival Thăng Long - Hà Nội năm 2025 được tổ chức quy mô lớn, diễn ra từ ngày 01/11 đến 16/11/2025 tại 6 địa điểm là thiết chế văn hoá, di tích lịch sử, quảng trường, danh lam thắng cảnh nổi bật, hấp dẫn của Thủ đô Hà Nội. Trong khuôn khổ Festival Thăng Long - Hà Nội sẽ diễn ra đa dạng các loại hình hoạt động trưng bày, triển lãm trình diễn, quảng bá, giới thiệu văn hoá, nghệ thuật truyền thống và đương đại của Hà Nội, các địa phương và quốc tế; dự kiến thu hút khoảng 10.000 tham gia.

Với điểm nhấn của Festival 2025 là hoạt động trưng bày các giá trị di sản vật thể và phi vật thể được UNESCO ghi danh như Kinh thành Thăng Long Hà Nội, Huế, Hoa Lư cùng với các giá trị di sản đại diện các tỉnh Tây Nguyên và các hoạt động trình diễn di sản văn hóa phi vật thể, đặc biệt ưu tiên các loại hình đã được UNESCO công nhận như Ca Trù, Quan họ, hát Then. 

Hy vọng rằng Festival Thăng Long - Hà Nội sẽ trở thành sự kiện thường niên, có quy mô lớn, tầm cỡ quốc tế; góp phần tích cực  vào sự nghiệp phát triển công nghiệp văn hóa bền vững; quảng bá hình ảnh Thủ đô Hà Nội với bạn bè quốc tế, khẳng định vị thế của Hà Nội là trung tâm văn hóa sáng tạo, điểm đến du lịch hấp dẫn đối với du khách trong nước và quốc tế; tăng cường thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội…Thủ đô.

Lần đầu tiên tổ chức Festival, theo bà đâu là đâu là thách thức? Làm thế nào để thu hút sự quan tâm của dân đối với di sản, văn hóa?

Festival lần đầu tiên được tổ chức kéo dài ngày, quy mô lớn, quy tụ nhiều lĩnh vực (văn hóa, nghệ thuật, sáng tạo, du lịch…). Vì vậy, để sự kiện diễn ra hiệu quả, hấp dẫn đối với công chúng và nhân dân Thủ đô và du khách gần xa, Sở Văn hóa và Thể thao đã phối hợp chặt chẽ với các Sở, ban, ngành; với UBND các phường, xã và cộng đồng sáng tạo triển khai tốt công tác chuẩn bị, như: bố trí các địa điểm tổ chức hoạt động trong khuôn khổ Festival phù hợp với tính chất, nội dung theo yêu cầu; đảm bảo cho công chúng, nhân dân dễ tiếp cận đến tham quan, trải nghiệm. Đồng thời, phối hợp xây dựng, triển khai các phương án đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, hậu cần, đặc biệt về vấn đề an toàn, an ninh, giao thông, đi lại… tại các địa điểm diễn ra các hoạt động sự kiện.  

Nhằm tăng tính lan toả, hấp dẫn của Festival tới công chúng, bên cạnh những phương thức truyền thống, Ban Tổ chức đã nghiên cứu ứng dụng công nghệ truyền thông số vào các hoạt động sự kiện, giúp công chúng, người dân dễ tiếp cận, tra cứu bản đồ số, lịch sự kiện, địa điểm, hoạt động yêu thích và trải nghiệm các sản phẩm văn hoá dễ dàng hơn như ẩm thực, sản phẩm làng nghề... Đồng thời, gắn kết yếu tố ẩm thực, âm nhạc, nghệ thuật đường phố - những nội dung dễ tạo sức hút, tạo cảm giác “lễ hội của người Hà Nội”; khuyến khích cộng đồng sáng tạo, sinh viên, nghệ sĩ trẻ cùng tham gia để Festival trở thành “một sân chơi sáng tạo” hơn là một chuỗi trình diễn.

Thưa bà, như vậy không chỉ dừng lại ở Festival, Ban tổ chức có dự định như thế nào về việc đưa di sản văn hóa Hà Nội vào trường học đối với học sinh Thủ đô?

Vấn đề nâng cao nhận thức và giáo dục về di sản; về gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị di sản trong xã hội, đặc biệt là giới trẻ đóng vai trò đặc biệt quan trọng và luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm hàng đầu. Festival Thăng Long - Hà Nội không chỉ là một sự kiện văn hóa, mà còn là khởi đầu cho hành trình đưa di sản đến gần hơn với thế hệ trẻ. Ban tổ chức mong muốn di sản không chỉ được trưng bày, mà còn được “kể lại” theo ngôn ngữ của giới trẻ.

Kết thúc Festival, chúng tôi sẽ tiếp tục sẽ tăng cường phối hợp cùng Sở GD&ĐT Hà Nội triển khai các chương trình giáo dục di sản trong trường học, thông qua hoạt động ngoại khóa, các cuộc thi tìm hiểu di sản, hay những giờ học trải nghiệm tại di tích, bảo tàng. Mục tiêu là để học sinh không chỉ học về di sản, mà còn sống cùng di sản, thấy được giá trị của truyền thống trong đời sống hiện đại, từ đó hình thành niềm tự hào và ý thức gìn giữ bản sắc Thăng Long - Hà Nội. Đồng thời, chúng tôi cũng sẽ xây dựng các dự án kết nối nghệ sĩ, nhà giáo và học sinh để sáng tạo nội dung học tập từ di sản - có thể là qua nghệ thuật trình diễn, phim ngắn, hay ứng dụng công nghệ số. Đây cũng là cách để di sản sống trong tâm thức học sinh một cách tự nhiên, gần gũi và đầy cảm hứng sáng tạo.

Trân trọng cảm ơn bà!