Xuất khẩu thủy sản đau đầu vì mục tiêu

Dự báo xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2012 chỉ tăng gần 1% so năm 2011, với giá trị 6,18 tỷ USD. Trong khi đó, mục tiêu xuất khẩu của ngành đề ra trong năm là 6,5 tỷ USD.

Những khó khăn nội tại và bên ngoài như thiếu vốn cho sản xuất và chế biến xuất khẩu, nguyên liệu chế biến, nhu cầu thị trường chủ lực thấp, chi phí đầu vào liên tục tăng là những nhân tố khiến xuất khẩu thủy sản khó có sự bứt phá trong những tháng cuối năm.

Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), những khó khăn trên đã diễn ra từ quý 2/2012 và bước quý 3/2012 tiếp tục ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và xuất khẩu thủy sản.

Trong quý 3/2012, xuất khẩu mặt hàng tôm sụt giảm mạnh giá trị, 15,2%.

Tác động rõ nhất là mặt hàng tôm và cá tra, chiếm 64,8% tổng kim ngạch của ngành, trong quý 3/2012 sụt giảm mạnh về giá trị xuất khẩu, tương ứng là 15,2% và 10%. Sự sụt giảm của hai mặt hàng chủ lực này, khiến tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản quý 3/2012 chỉ tăng 3,4% so với quý 2/2012, nhưng giảm 5,3% so với cùng kỳ năm ngoái khi đạt 1,62 tỷ USD.

Tổng cộng, 9 tháng đầu năm nay, xuất khẩu thủy sản chỉ đạt trên 4,5 tỷ USD, tăng 4,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Như vậy, so với con số mục tiêu đề ra trong năm nay là 6,5 tỷ USD, nhiệm vụ xuất khẩu thủy sản trong quý 4/2012 là phải thu về 2 tỷ USD.

Đánh giá về tình hình cuối năm, Vasep cho hay, những khó khăn hiện tại về thị trường tiêu thụ, vốn, chi phí đầu vào vẫn tồn tại trong quý 4 và ảnh hưởng tới xuất khẩu và chế biến thủy sản.

Bên cạnh đó, thị trường nhập khẩu chính các mặt hàng thủy sản của Việt Nam là Liên minh châu Âu (EU), Hoa Kỳ, Nhật Bản được nhận định là không tăng. Còn thị trường Mỹ, giá trị xuất khẩu trong quý 4 ước chỉ đạt khoảng 330 triệu USD, tương đương với quý trước đó và giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái.

Chỉ có nhu cầu nhập khẩu của của một số nước như Trung Quốc, Hàn Quốc và các quốc gia trong ASEAN có thể sẽ khả quan hơn, song mức tăng không cao, khoảng 10 - 20% so với cùng kỳ năm 2011.

Trong khi nhu cầu thị trường tiêu thụ chưa cải thiện, thì hoạt động khai thác trong quý 3/2012 và 4/2012 bị ảnh hưởng bởi thời tiết mưa bão khiến sản lượng sụt giảm, ước tính mức thiếu hụt khoảng 30% cho nhu cầu.

Để bù đắp nguồn nguyên liệu bị thiếu hụt, nhất là nguyên liệu hải sản, các doanh nghiệp phải đẩy mạnh nhập khẩu thủy sản từ các nước khác.

Trước những khó khăn trên, Vasep dự báo, xuất khẩu thủy sản cả năm 2012 chỉ đạt trên 6,18 tỷ USD, tăng gần 1% so với năm 2011. Trong đó mặt hàng tôm đạt trên 2,2 tỷ USD, giảm 8,3% so với năm ngoái; cá tra gần 1,8 tỷ USD, tương đương với năm 2011; hải sản gần 2,2 tỷ USD, tăng khoảng 19% so với năm ngoái.