Xuất hiện tỷ phú số 1 mới của Nga

Thương vụ Rosneft mua lại TNK-BP với giá 54,8 tỷ USD khiến Victor Vekselberg trở thành người giàu nhất tại nước Nga.

TNK-BP là tập đoàn dầu khí lớn thứ 3 tại Nga, và là một trong 10 công ty dầu khí tư nhân lớn nhất trên thế giới. Tập đoàn được thành lập năm 2003, sau khi sáp nhập tài sản dầu khí của BP ở Nga với tài sản của tập đoàn AAR Consortium (Alfa Group, Access Industries, and Renova). BP và AAR nắm giữ giá trị sở hữu ngang nhau tại TNK-BP.

Theo hãng tin tài chính Bloomberg, ông Vekselberg là nhà sáng lập của Renova Group, công ty có trụ sở ở Moscow chuyên đầu tư vào các lĩnh vực năng lượng, xây dựng và khai mỏ, với lượng cổ phần khá lớn tại TNK-BP. Giá trị tài sản của ông Vekselberg đã tăng thêm 1,5 tỷ USD trong ngày 22/10 khi hãng dầu lửa Rosneft nhất trí thâu tóm TNK-BP, đánh dấu vụ mua lại lớn thứ ba trong lịch sử ngành dầu lửa thế giới.

Xếp hạng tỷ phú Bloomberg Billionaires Index cho thấy, giá trị tài sản ròng của ông Vekselberg hiện ở mức 18 tỷ USD, nhiều hơn 700 triệu USD so với tài sản của nhà đầu tư của ngành kim loại và công nghệ Alisher Usmanov - người giàu thứ nhì ở Nga hiện nay.

Theo thương vụ vừa được công bố thì hãng dầu lửa quốc doanh Rosneft sẽ mua lại cổ phần 50% mà tập đoàn BP nắm giữ trong liên doanh TNK-BP với giá 26,8 tỷ USD bao gồm cả tiền mặt và cổ phiếu. Rosneft cũng đã đạt thỏa thuận ban đầu thâu tóm số cổ phần 50% còn lại trong liên doanh này do Alfa-Access- Renova nắm giữ với giá 28 tỷ USD tiền mặt.

AAR hiện do một nhóm tỷ phú nắm giữ, bao gồm các ông Vekselberg, Mikhail Fridman, German Khan, Alexey Kuzmichev và Len Blavatnik.

Các tỷ phú còn lại trong nhóm trên cũng đều bỏ túi hàng tỷ USD sau thương vụ khổng lồ. Trong đó, tài sản của ông Fridman tăng thêm 1,2 tỷ USD, lên mức 15,1 tỷ USD, giúp ông vượt qua hai tỷ phú đồng hương Roman Abramovich và Alexey Mordashov trong xếp hạng tỷ phú của Bloomberg. Năm nay 48 tuổi, ông Fridman hiện là người giàu thứ 5 ở Nga.

Giá trị tài sản của ông Blavatnik, 55 tuổi, thì tăng thêm 1,5 tỷ USD, lên mức 15,4 tỷ USD, giúp ông đứng ở vị trí người giàu thứ 46 trên thế giới. Ông Khan, 50 tuổi, hiện có 10,3 tỷ USD, còn ông Kuzmichev, cũng 50 tuổi, hiện có 8 tỷ USD.

Vụ Rosneft mua TNK-BP chấm dứt 8 năm “không bình yên” trong quan hệ giữa BP và AAR. Năm ngoái, nhóm 5 tỷ phú của AAR đã ngăn không cho BP ký thỏa thuận thăm dò dầu lửa ở vùng Bắc cực với Rosneft. Mâu thuẫn này âm ỉ kéo dài cho tới tháng 5 vừa qua khi Fridman từ bỏ ghế Giám đốc điều hành của TNK-BP và BP thì bắt đầu tìm khách để bán lại cổ phần của mình trong liên doanh.

Sau thương vụ này, Rosneft sẽ có mức sản lượng ngang với sản lượng của tập đoàn Exxon Mobil, hãng dầu lửa đại chúng lớn nhất thế giới hiện nay, đồng thời kiểm soát hơn 40% sản lượng dầu thô của Nga. Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm qua phát biểu rằng, thương vụ này đóng một vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Nga.

Kết quả kiểm toán độc lập của công ty DeGolyer và MacNaughton xác nhận, tính đến cuối năm 2010, tổng dự trữ dầu của TNK-BP lên tới 13,1 tỷ thùng, tính theo hệ thống quản lý trữ lượng PRMS. Trong năm 2010, sản lượng khai thác của TNK-BP lên đến 1,74 triệu thùng dầu/ngày. Ngoài ra, tập đoàn còn sở hữu một mạng lưới bán lẻ 1.490 cây xăng ở Nga và Ukraina.

Tháng 11/2011, tập đoàn TNK-BP đã công bố nhận giấy phép đầu tư tại Việt Nam, chính thức hóa thương vụ mua lại tài sản của tập đoàn dầu khí BP (Anh) trị giá 1,8 tỷ USD, bao gồm cả một số tài sản của BP tại Venezuela.