Giá thuốc: Khó quản

Giá thuốc trúng thầu vào bệnh viện nhiều khi cao hơn giá thị trường 2-3 lần nhưng không làm gì được. Việc quy rõ hơn trách nhiệm của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam là hết sức cần thiết.

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) tại hội trường Quốc hội (QH) vào ngày 30-10, ông Nguyễn Văn Giàu, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, cho biết có một số ý kiến đề nghị thiết kế riêng một chương hoặc một mục quy định về đấu thầu mua thuốc, hóa chất, vật tư, thiết bị y tế tiêu hao do tính chất đặc thù và quan trọng của các mặt hàng này.

Rất “nóng”

Cho rằng hình thức đàm phán giá là một điểm mới đáng chú ý trong dự thảo luật nhưng đại biểu (ĐB) Phạm Khánh Phong Lan, Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM, cho rằng không phải loại thuốc nào cũng bắt buộc phải đấu thầu. Việc quy rõ hơn trách nhiệm của Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam trong dự luật là hết sức cần thiết.

Trong khi đó, với kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế, ĐB Nguyễn Văn Tiên (Tiền Giang), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội, nói việc các cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra chưa có đánh giá tác động về đấu thầu thuốc thực tế như thế nào mà đã đưa ra các quy định như trong dự thảo thì phải xem lại bởi nếu cứ quy định như dự thảo thì không có gì mới, ngoài nguyên tắc đàm phán giá.

Giá thuốc trong bệnh viện thường cao hơn giá thị trường rất nhiều. Trong ảnh: Một nhà thuốc trong bệnh viện tại TP HCM Ảnh: TẤN THẠNH

Theo ông Tiên, giá thuốc trong các bệnh viện đang rất “nóng”; giá giữa các bệnh viện với nhau, giá trong bệnh viện và bên ngoài thị trường vênh nhau rất nhiều. “Tôi đề nghị thuốc mua từ ngân sách phải do Bộ Y tế thực hiện. Hơn nữa, có tới 1.143 loại thuốc do BHYT chi trả nhưng từ trước tới nay không ai kiểm soát và không biết giá thuốc BHYT chi trả cao hay thấp; vai trò của BHXH Việt Nam trong việc kiểm soát vấn đề này như thế nào, không thể thỉnh thoảng lại kêu ca về chuyện giá thuốc chỗ này, chỗ kia chi trả cao quá mà không có biện pháp xử lý” - ông Tiên nhấn mạnh.

Lấy ví dụ về nhiều trường hợp trúng thầu thuốc vào bệnh viện cao hơn 2-3 lần so với giá thị trường, ông Tiên băn khoăn: “Tôi chưa từng thấy Bộ Y tế kêu ca về giá thuốc”. Ông Tiên đề xuất trao quyền cho BHXH Việt Nam có quyền không chi trả các loại thuốc cùng chủng loại, chất lượng nhưng giá cao hơn mặt bằng giá chung của cả nước; phải quy định rõ trách nhiệm của BHXH Việt Nam, yêu cầu họ có trách nhiệm tham gia vào toàn bộ các khâu của quá trình đấu thầu thuốc BHYT.

Hạn chế chỉ định thầu

Ông Giàu cho biết Ủy ban Thường vụ QH nhận thấy cơ chế ngăn ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm trong quá trình lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư cần được quy định trong Luật Đấu thầu và các luật hiện hành về hình sự, dân sự, xử lý vi phạm hành chính.

Do vậy, để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, dự thảo cần quy định nguyên tắc chung về xử lý vi phạm trong đấu thầu: Người nào có hành vi vi phạm pháp luật về đấu thầu và quy định khác của pháp luật có liên quan thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà xử lý kỷ luật, xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, trách nhiệm dân sự; trường hợp các hành vi vi phạm pháp luật về đấu thầu gây thiệt hại đến lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân thì phải bồi thường thiệt hại.

Vấn đề cũng gây nhiều băn khoăn là hình thức chỉ định thầu. Báo cáo cho biết sau khi lựa chọn nhà thầu thực hiện những gói thầu đơn giản, gói thầu có giá trị nhỏ, dưới một hạn mức nhất định thì cần chỉ định thầu để tiết kiệm thời gian và chi phí.

Để ngăn ngừa chỉ định thầu tràn lan, dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) quy định hạn mức chỉ định thầu: Không quá 1 tỉ đồng đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp; không quá 500 triệu đồng đối với gói thầu dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn; không quá 200 triệu đồng đối với gói thầu mua sắm thường xuyên. Cấm chia nhỏ dự án thành các gói thầu nhằm mục đích chỉ định thầu.