Mỗi chương trình một kiểu

Mỗi trường có nhiều chương trình tiếng Anh nhưng mỗi chương trình mỗi kiểu, thiếu sự liên thông giữa các chương trình, giữa các cấp học.

Giờ toán đầu tiên chương trình dạy các môn khoa học bằng tiếng Anh lớp 10 Trường THPT Lương Thế Vinh (TP.HCM). Bài học nhẹ nhàng về cách đọc các số dương, số âm, phép tính lũy thừa, căn bậc 2... bằng tiếng Anh. Lớp học sinh động với bảng thông minh, thầy trò giao tiếp bằng tiếng Anh. Không khí hào hứng hơn với phần làm bài toán đố vui bằng tiếng Anh.

Đây là bài học do giáo viên trường này tự soạn với mục tiêu nhẹ nhàng: trang bị thêm những khái niệm, từ ngữ bộ môn bằng tiếng Anh, giúp HS biết cách trình bày bài toán bằng tiếng Anh, qua đó các em sẽ yêu thích môn ngoại ngữ.

Đứt đoạn giữa chừng

Năm học 2012, TP.HCM có tám trường THPT có dạy Chương trình này. Chương trình đã triển khai từ năm học trước nhưng nói như hiệu trưởng một trường có dạy môn toán bằng tiếng Anh: “Khó khăn trong việc dạy các môn khoa học bằng tiếng Anh là chưa có chương trình thống nhất giữa các trường. Cũng chưa có quy định chung về việc kiểm tra đánh giá sẽ thực hiện như thế nào, theo chuẩn nào, học xong sẽ được cấp bằng hay chứng nhận gì không...”.

Giờ học tăng cường tiếng Anh của học sinh Trường tiểu học Lê Văn Sĩ, Q.Tân Bình, TP.HCM - Ảnh: Như Hùng

Trong khi đó, chương trình tăng cường tiếng Anh đã thực hiện hơn mười năm qua từ tiểu học đến THPT tại TP.HCM lại vướng phải chuyện đứt đoạn giữa các cấp học.

Chị T.H., phụ huynh có con học lớp 10 Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai, cho biết con chị học tăng cường tiếng Anh từ lớp 1 đến lớp 9. Khi trúng tuyển vào lớp 10, trường không dạy chương trình tiếng Anh tăng cường thành ra lãng phí. Đây là một trong những trường hợp phải đứt đoạn quá trình học tăng cường tiếng Anh. TP.HCM có gần 30 trường THPT có lớp tăng cường tiếng Anh nhưng với phương thức tuyển sinh lớp 10 hiện tại, nếu không trúng tuyển vào đúng trường có lớp tăng cường tiếng Anh, HS phải học chương trình tiếng Anh bình thường.

Đầu năm học 2012, ngoài chương trình dạy các môn khoa học tự nhiên bằng tiếng Anh, phụ huynh có con học lớp 10 Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai được giới thiệu chương trình THPT Cambridge dự kiến mở tại trường này. Theo đó, phụ huynh sẽ được chọn lựa một trong hai chương trình: chương trình 6 tiết, HS sẽ học hai môn toán và tiếng Anh, học phí hơn 3,7 triệu đồng/tháng; chương trình 8 tiết, học phí hơn 5 triệu đồng/tháng, ngoài hai môn toán và tiếng Anh, có thêm môn khoa học (gồm ba môn lý, hóa, sinh) hoặc môn kinh doanh. Cả hai chương trình đều dạy trong 24 tháng với đầu ra là bằng THPT Cambridge.

Mơ hồ lối ra

Trong khi những phụ huynh có con học tiểu học và THCS hào hứng với chương trình này, phụ huynh và HS THPT thận trọng hơn với tính liên thông của nó. Một phụ huynh băn khoăn: vì sao cùng là chương trình Cambridge nhưng một bên học hai môn, bên kia học ba môn, và bằng cấp sẽ như thế nào, liệu có liên thông với tất cả các trường ĐH quốc tế hay không... khi nhiều trường vẫn yêu cầu phải đủ điểm IELTS hoặc TOEFL mới được dự tuyển. Ngay cả trường ĐH quốc tế tại VN vẫn yêu cầu phải có chứng chỉ IELTS hoặc TOEFL. Chị băn khoăn: ngay tại trường ĐH trong nước còn chưa chắc liên thông được, nên phải cân nhắc thêm trước khi cho con theo học chương trình này.

Với quyết tâm nâng cao kỹ năng sử dụng tiếng Anh cho HS, Sở GD-ĐT TP.HCM có kế hoạch tuyển khoảng 100 giáo viên nước ngoài đưa về các trường. Chính các trường nơi được hứa hẹn sẽ có một biên chế giáo viên nước ngoài băn khoăn chưa rõ chi phí lương cho giáo viên ngoại này bao nhiêu, kinh phí từ đâu. Nếu phải huy động phụ huynh chi lương cũng cần cân nhắc thêm.

Trong khi đó, nhiều phụ huynh có con học tiếng Anh nhiều năm bày tỏ sự lo lắng khi Bộ GD-ĐT triển khai chương trình tiếng Anh bắt buộc (từ lớp 3). “Như thế con tôi sẽ phải học lại từ đầu, lãng phí thời gian, kinh phí” - một phụ huynh có con học Trường phổ thông Việt - Úc (Hà Nội) lo lắng. Nhiều phụ huynh khác phản ảnh “do học nhiều chương trình khác nhau, mỗi chương trình dạy phát âm một kiểu, giờ thêm chương trình của bộ nữa thì không biết theo cái nào”.

Ông Phạm Xuân Tiến, trưởng phòng tiểu học Sở GD-ĐT Hà Nội, cho biết: Sở đã hướng dẫn các trường tiểu học dạy tiếng Anh tăng cường linh hoạt trong việc biên soạn chương trình liên thông với chương trình của đề án do Bộ GD-ĐT chỉ đạo. Hiện các trường đang thí điểm dạy tiếng Anh theo đề án quốc gia về dạy học ngoại ngữ (lớp 3, 4, 5) tại Hà Nội vẫn đồng thời dạy chương trình tiếng Anh tăng cường, nhưng chú trọng dạy nghe nói. Chương trình của Bộ GD-ĐT sẽ được các trường, giáo viên biên soạn phù hợp, có tính tiếp nối, không dạy lại kiến thức đã học. Giáo viên dạy “tăng cường” cũng đảm nhận dạy theo chương trình của đề án, thời lượng dạy thí điểm tiếng Anh theo đề án. Các trường này thống nhất triển khai dạy 4 tiết/tuần.

Theo ông Cao Huy Thảo - Hiệu trưởng Trường THPT quốc tế Việt - Úc (TP.HCM): “Trong ngôn ngữ, cần chấp nhận một sự thật là có HS tiếp thu nhanh, tốt hơn người khác và ngược lại. Vì thế, không nên bắt buộc HS phải “xếp hàng ngang” theo học một chương trình nhất định. Theo tôi, cần có nhiều chương trình để HS chọn lựa phù hợp nhất với năng lực, hoàn cảnh gia đình... của mình”.

Tuy nhiên theo ông Thảo, trong bối cảnh như hiện nay, việc giải thích cho phụ huynh, HS hiểu về chuẩn chương trình, mục tiêu hướng tới của mỗi chương trình cũng như phương tiện học tập, mức học phí... là rất quan trọng và cần thiết. Không nên để phụ huynh mơ hồ về những vấn đề này.

Khi đã chấp nhận tồn tại cùng lúc nhiều chương trình thì cần có sự liên thông giữa các cấp học.