Máy bơm nước không cần điện của học sinh vùng cao

Giải nhất cuộc thi sáng tạo khoa học dành cho học sinh trung học toàn quốc 2015 là vinh dự, niềm vui bất ngờ đối với 2 học sinh tỉnh miền núi Hòa Bình.

Chia sẻ về lý do chọn đề tài Thiết bị đưa nước lên cao dùng sức nước, Nguyễn Tuấn Hùng và Trần Ngọc Vũ (lớp 11 chuyên lý, Trường THPT chuyên Hoàng Văn Thụ) cho biết trong những lần đi thực tế, các em thấy người dân ở các vùng cao chỉ sản xuất được một vụ mùa vì vào mùa khô, nước rất khan hiếm. Nhiều nơi, người dân phải dùng gùi mang nước từ suối dưới chân núi lên nhà trên sườn đồi để phục vụ sinh hoạt. Tại Hòa Bình, một số nhà dân may mắn gần mạch nước trên đồi đã tự làm máng nước tự chảy dẫn về nhà nhưng vào mùa khô, nguồn nước này cũng cạn kiệt.

Thầy Phạm Đình Mẫn (phải) hướng dẫn Nguyễn Tuấn Hùng nghiên cứu thực tế (Ảnh: MẪN PHẠM)

Với những nơi có điện, người dân dùng máy bơm để bơm nước từ suối lên bể chứa, bể lắng sử dụng cho sinh hoạt. Để làm được điều này, người dân phải kéo điện ra suối và mua máy phát điện, tốn rất nhiều chi phí.

Tìm hiểu thêm, 2 học sinh lớp 11 nhận thấy xung quanh những bản làng vùng cao (như xã Độc Lập, huyện Kỳ Sơn) thường có những dòng suối nhỏ chảy dưới chân đồi, lưu lượng và tốc độ dòng chảy có thay đổi theo mùa nhưng nhìn chung duy trì quanh năm. “Từ đó, chúng em đặt câu hỏi tại sao không dùng chính năng lượng dòng chảy của các con suối để đưa nước lên cao phục vụ người dân?” - Nguyễn Tuấn Hùng chia sẻ.

Mang điều trăn trở này bày tỏ với thầy giáo chủ nhiệm Phạm Đình Mẫn, 2 học sinh đã bắt tay vào ý tưởng với sự hỗ trợ tối đa của gia đình, nhà trường. Tìm hiểu nhu cầu thực tế của người dân và thông tin trên mạng, Hùng và Vũ tự đặt mục tiêu nghiên cứu là thiết kế, chế tạo được thiết bị đưa nước lên cao với các tiêu chí: Hoạt động được ở các dòng suối nhỏ, tốc độ dòng chảy ổn định, tận dụng vật liệu đơn giản, đạt lưu lượng nước mong muốn, giá thành thiết bị thấp...

Trải qua 8 tháng (từ tháng 6-2014 đến gần cuối tháng 1-2015) nghiên cứu, quan sát, Hùng và Vũ đã tận dụng những thiết bị hiện có (gồm bộ chuyển động xe đạp thông thường, bơm nước áp lực cao) để chế tạo thành công thiết bị đưa nước lên cao sử dụng sức nước.

Thiết bị cũng giải quyết được vấn đề đặt ra ban đầu của dự án - đưa nước lên cao tới mức 40 m ở cả những nơi không có điện. Đặc biệt, chiếc máy này có giá chỉ dưới 1,5 triệu đồng.

Theo đánh giá của các chuyên gia, đề tài sáng tạo ở chỗ thiết bị được thiết kế đơn giản, lại đưa nước lên độ cao vượt trội so với các thiết bị đã có trên thị trường, có thể áp dụng ở những con suối nhỏ. Vinh dự hơn, đây còn là 1 trong 26 đề tài được lọt vào vòng sát hạch năng lực tiếng Anh để chọn dự thi Intel ISEF (Hội thi Khoa học kỹ thuật quốc tế).