Lưu bài Bỏ lưu bài
Chia sẻ

 

34 bàn thắng, 26 kiến tạo, Vua phá lưới Champions League — những con số lẽ ra đủ để định danh một siêu sao hàng đầu thế giới. Nhưng kỳ lạ thay, với Raphinha, tất cả những gì anh nhận lại chỉ là sự im lặng đến đáng sợ từ các giải thưởng danh giá.

T

rong thần thoại Hy Lạp, các vị thần trừng phạt Sisyphus (một vị vua trong thần thoại Hy Lạp) bằng bản án tàn nhẫn: ông phải đẩy tảng đá khổng lồ lên đỉnh núi, để rồi ngay khi vừa chạm đỉnh, nó lại lăn ngược xuống chân núi dưới sức nặng của chính mình. Đó là vòng lặp vĩnh cửu của sự cố gắng vô vọng.

Câu chuyện này được nhà văn, triết gia người Pháp Albert Camus sử dụng như phép ẩn dụ về sự phi lý của kiếp nhân sinh – nỗ lực không ngừng nghỉ của con người để tìm kiếm ý nghĩa trong một thế giới đôi khi từ chối công nhận họ.

Có lẽ, không có hình ảnh nào mô tả sự nghiệp của Raphinha tại Barcelona chính xác hơn Sisyphus.

Raphinha đẩy tảng đá của sự kỳ vọng, của nỗ lực phi thường lên dốc, để rồi khi tưởng chừng đã chạm đến vinh quang, anh lại bị đẩy lùi về vạch xuất phát bởi những định kiến và sự thờ ơ tàn nhẫn. Tuy nhiên, mùa giải 2024/25 là thời điểm mà tảng đá ấy cuối cùng đã không còn lăn xuống nữa.

 

Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 5Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 6

Cuộc đời chưa bao giờ đối xử công bằng với Raphinha, kể từ khi anh bắt đầu hành trình bóng đá của mình trong văn hóa “favela” (tên gọi chung của các khu ổ chuột ở Brazil). Khi cập bến Nou Camp vào mùa hè 2022 với mức phí 55 triệu bảng từ Leeds United, Raphinha không có khởi đầu thuận lợi.

Ban đầu, anh chỉ là "kép phụ" cho Ousmane Dembele - lựa chọn số một bên hành lang phải của HLV trưởng Xavi. Thời điểm Dembele chấn thương, Raphinha tỏa sáng. Nhưng ngay khi ngôi sao người Pháp trở lại, anh lập tức bị đẩy về băng ghế dự bị hoặc phải đá trái sở trường, dù góp công lớn giúp Barca vô địch La Liga.

Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 7

Mùa hè 2023, Dembele dứt áo ra đi sang PSG. Đó lẽ ra phải là khoảnh khắc bước ngoặt của Raphinha, nhưng số phận trêu ngươi anh ngay lập tức với chấn thương gân kheo. Trong khoảng thời gian đó, cậu nhóc 16 tuổi Lamine Yamal đã nắm lấy cơ hội và tỏa sáng rực rỡ.

Thế giới bóng đá yêu thích những câu chuyện cổ tích về các thần đồng. Yamal là hiện thân của vẻ đẹp kỹ thuật, sự ngẫu hứng mà người hâm mộ Barca luôn khao khát. Cạnh tranh với Dembele đã khó, cạnh tranh với "con cưng" mới của lò La Masia còn khó hơn. Raphinha đứng trước hai lựa chọn: hoặc cố giành lại vị trí từ ngôi sao tương lai của CLB, hoặc thích nghi.

Cầu thủ người Brazil chọn cách thứ hai. Anh không than phiền, lặng lẽ làm việc cật lực. Xavi sử dụng anh ở bất kỳ đâu: cánh trái, hộ công, tiền vệ. Anh chạy không ngừng nghỉ, hỗ trợ phòng ngự, kiến tạo và ghi bàn. Nhưng dường như, trong mắt người hâm mộ và giới chuyên môn, anh vẫn chỉ là một "công nhân" cần mẫn làm nền cho những nghệ sĩ.

Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 8Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 9

Nếu gạt bỏ cảm tính và nhìn vào dữ liệu, sự bất công dành cho Raphinha hiện lên rõ ràng hơn bao giờ hết. Mùa giải 2024/25 của Raphinha không chỉ là mùa giải hay, mà là mùa giải lịch sử của cầu thủ người Brazil.

Anh xứng đáng được tôn vinh không chỉ vì câu chuyện vượt khó, mà vì đã tạo ra những thông số cá nhân tốt nhất trong bóng đá đỉnh cao kể từ thời Lionel Messi và Cristiano Ronaldo.

Theo đúng những gì đã diễn ra, "cầu thủ hay thứ năm thế giới" (theo bình chọn Quả bóng Vàng 2025) là người có nhiều lần góp dấu giày vào bàn thắng nhất trong một mùa Champions League - 13 bàn thắng và 8 kiến tạo - ngang bằng kỷ lục của Ronaldo.

 

Trước đó, chỉ có Messi từng thống trị một mùa giải Champions League khi dẫn đầu danh sách ghi bàn lẫn kiến tạo. Lịch sử bóng đá Brazil – nơi sản sinh ra những Ronaldo de Lima, Ronaldinho hay Neymar – chưa từng có cầu thủ nào ghi quá 10 bàn trong một mùa Champions League. Nhưng Raphinha lại làm được điều đó.

Tính trên mọi đấu trường, anh có 34 bàn thắng và 26 kiến tạo. Nói theo cách đơn giản: không mấy ai chơi hay hơn Raphinha trên các sân khấu lớn nhất ở mùa giải đó. Có cảm tưởng, anh ghi bàn hay kiến tạo dễ như lấy đồ trong túi, trở thành nguồn sáng tạo bất tận trên hàng công Barca.

Nếu đặt lên bàn cân cùng Mohamed Salah – người xếp thứ tư trong cuộc đua Quả bóng Vàng – Raphinha không chỉ vượt trội về thành tích ở châu Âu, mà còn đóng góp ấn tượng hơn trong khuôn khổ giải quốc nội.

Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 12Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 13

Đỉnh điểm của sự bất công là khi danh sách đội hình xuất sắc nhất năm của FIFA (FIFA The Best XI) được công bố: Raphinha hoàn toàn vắng mặt.

Vợ anh, Natalia Rodrigues Belloli, đăng dòng trạng thái trên mạng xã hội: "Hay họ nghĩ anh ấy là cầu thủ bóng rổ?" như xoáy sâu vào sự lố bịch của các tiêu chí bình chọn.

HLV Hansi Flick, người đã đánh thức "con quái vật" bên trong Raphinha, không thể giữ im lặng. Trong một buổi họp báo, ông thẳng thắn gọi đó là "trò đùa":

"Đội hình FIFA Best XI là một trò đùa. Không thể tin nổi việc Raphinha không có tên trong đó. Tầm ảnh hưởng của cậu ấy lên đội bóng là không thể bàn cãi. Cậu ấy là vua phá lưới Champions League. Thật không thể tin nổi. Sau mùa giải này, cậu ấy xứng đáng có tên".

Nếu Quả bóng Vàng hay The Best thực sự để tìm ra cầu thủ có màn trình diễn cá nhân xuất sắc nhất, lẽ ra họ phải xem xét sự ổn định suốt mùa giải, sự thống trị tại Champions League và khả năng lãnh đạo.

Nhưng những người bầu chọn - dù vô tình hay cố ý - đã không buồn quan tâm. Họ ưu ái cái tên hào nhoáng hơn, người có lối chơi "vẽ vời" hơn, thay vì tôn vinh sự hiệu quả.

 

Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 16Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 17

Điều gì đã thay đổi Raphinha từ cầu thủ luôn bị đồn đoán trở thành "món hàng" trên thị trường chuyển nhượng để giải quyết khó khăn tài chính cho Barcelona, trở thành đội trưởng không thể thay thế? Câu trả lời nằm ở HLV Hansi Flick.

Mùa giải 2023/24 đã bào mòn tinh thần của Raphinha. Anh thừa nhận những chỉ trích bắt đầu ảnh hưởng đến tâm lý, thậm chí từng nghĩ đến việc bỏ cuộc. Nhưng Hansi Flick đến và thay đổi tất cả. Ông không nhìn thấy ở cậu học trò vị thế "kép phụ", mà là một nhân tố có thể thay đổi cuộc chơi.

Dưới thời Flick, Raphinha lột xác. Anh không còn chơi bóng trong lo âu mà tìm lại sự tự tin vốn có.

Cú hat-trick vào lưới Bayern Munich ở Champions League hồi tháng 10/2024 (Barca thắng 4-1) là lời khẳng định đanh thép nhất. Những người từng chê bai Raphinha bắt đầu đổi giọng. Trên khán đài, nơi từng thờ ơ với anh, giờ đây vang lên tiếng hô: "Capitán! Capitán!" (Thủ lĩnh).

Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 18

Từ chỗ là người bị muốn đẩy đi, Raphinha nhận được "lời xin lỗi" chân thành từ cổ động viên lẫn giới báo chí. Bên cạnh Yamal và Lewandowski, anh trở thành một phần của bộ ba tấn công đáng xem nhất Barca kể từ thời MSN (Messi - Suarez - Neymar).

Thời điểm Flick tiếp quản đội bóng, nhiều người bất ngờ khi Raphinha được đồng đội bầu vào nhóm cán sự mới. Barca có những cầu thủ giàu kinh nghiệm hơn, chưa kể anh không giống người có tiếng nói trong phòng thay đồ nếu nhìn từ bên ngoài. Thế nhưng, sự tận tâm của Raphinha chưa bao giờ lung lay.

Tại Copa America, anh từng đối chất với một cổ động viên chế giễu Barcelona và yêu cầu sự tôn trọng. Đó là phẩm chất của thủ lĩnh thực thụ.

Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 19Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 20

Có một câu châm ngôn: "Gieo gì gặt nấy". Raphinha đã cần mẫn và kỷ luật sống đúng để thu về "trái ngọt". Dù giải thưởng cá nhân danh giá ngoảnh mặt, phần thưởng lớn nhất mà anh nhận được chính là sự thừa nhận từ những người thực sự hiểu bóng đá.

Raphinha có thể không có đôi chân ma thuật như Neymar, không tạo nên hiệu ứng bùng nổ truyền thông như Yamal, nhưng anh là hiện thân của sự kiên cường. Anh là minh chứng cho việc lao động khổ luyện có thể sánh ngang tài năng thiên bẩm.

Rốt cục, tảng đá của Sisyphus đã không còn lăn ngược xuống chân núi nữa mà nằm vững chãi trên đỉnh cao.

Mùa giải 2024/25 của Raphinha là một trong những màn trình diễn cá nhân hay nhất lịch sử bóng đá châu Âu, và lịch sử rồi sẽ đối xử với anh tử tế hơn rất nhiều. Có lẽ, từ "kiên cường" được sinh ra là để dành cho Raphinha.

Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 21
Các bàn thắng của Raphinha trong màu áo Barcelona
Raphinha: Sự bất công của người hùng không danh hiệu - 22

Content & Media: Đỗ Anh.

Sự kiện: La liga 2025-26, Barcelona
Thứ Tư, ngày 31/12/2025 09:00 AM (GMT+7)
Theo Đỗ Anh ([Tên nguồn])
Chia sẻ
Gửi góp ý
Lưu bài Bỏ lưu bài
GÓP Ý GIAO DIỆN