Ăn cá suối miền núi đá

Những dòng suối đã sinh ra những chú cá xương mềm, thịt chắc và thơm lạ lùng.

Vùng đất tưởng như chỉ trập trùng núi và đá này lại có món cá suối mà theo nhiều người là ngon nhất vùng miền núi phía Bắc. Những dòng suối len lỏi giữa những vách đá trùng điệp đã sinh ra những chú cá xương mềm, thịt chắc và thơm lạ lùng.
 
Cá suối ở Mường Hum (Bát Xát- Lào Cai) không phong phú như cá sông. Dòng suối không hiền hòa như dòng sông. Lúc nào cũng ào ào đổ. Có những lúc giận dữ, suối đổ thành lũ cuốn trôi mọi thứ. Loài cá sống trong lòng suối phải thích nghi với môi trường. Chúng rất khỏe để có thể lội ngược dòng suối mạnh mẽ kia.

Đầu cá bùi béo, giòn tan, lớp vảy mỏng sởn lên vì mỡ nóng, bên trong là lớp thịt thơm và ngọt, có thể nhai luôn cả phần xương cá

Cá suối ở đây lớn cỡ 2-3 ngón tay. Cá thường có màu xanh để dễ ngụy trang khi lẫn vào những kẽ đá rong rêu. Cá suối nhiều xương nên người vùng cao chỉ chiên giòn để ăn cả xương lẫn thịt chứ không nấu riêu hay kho, hấp... Những con cá trong chảo mỡ, ngả sắc vàng ươm, tỏa hương thơm ngây ngất. Đầu cá bùi béo, giòn tan, lớp vảy mỏng sởn lên vì mỡ nóng, bên trong là lớp thịt thơm và ngọt, có thể nhai luôn cả phần xương cá giòn tan. Chấm cá trong mắm ngon pha chanh ớt, ăn với ngọn cải ngồng luộc chín tới và cơm nóng trong buổi tối Mường Hum lành lạnh, cảm giác thật tuyệt.
 
Ngoài món cá chiên giòn, người dân địa phương còn mê món ruột cá suối chưng. Họ xem đó là đặc sản và là vị thuốc dân gian giúp đàn ông khỏe mạnh, phụ nữ trẻ trung. Người miền xuôi lên đây chẳng dám ăn ruột cá vì sợ “chột bụng”. Có lẽ vì vậy mà người bản địa, nhất là đàn ông, thiện cảm với du khách bởi vì họ nói: “Dân bản địa có khi đánh nhau chỉ vì ruột cá. Người miền xuôi không ăn món này thì thích quá!”.
 
Hiện nay đập thủy điện được xây dựng tại đây, nguồn cá giảm dần. Người ta phải di chuyển lên phía thượng nguồn để bắt cá. Hiếm hoi lắm mới có được cá suối nên khách đừng bỏ qua cơ hội ăn thử món này.