Cục trưởng quản lý Nhà: "Cơ quan NN phải trả lời dự án nào được bán nhà"

"Để tránh tình trạng người mua nhà bị lừa mua nhà trên giấy, phải có bảo lãnh, phải có trả lời của cơ quan nhà nước đã đủ điều kiện bán nhà chưa?"

Thị trường bất động sản vừa có cú sốc khi bà Châu Thị Thu Nga, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn đầu tư xây dựng nhà đất Housing Group bị bắt khi đã thu tiền của người mua nhà nhưng dự án không triển khai.

Ngay tại thị trường Hà Nội cũng có hàng loạt dự án khác đã huy động vốn của khách hàng nhưng vẫn “đắp chiếu” nhiều năm như dự án nhà ở cho cán bô chiến sỹ binh đoàn 12 (Ngũ Hiệp, Thanh Trì), dự án chung cư 83 Ngọc Hồi (Hoàng Mai), Sky Garden (Hoàng Mai….

Để tránh những hệ lụy, rủi ro khi mua bán nhà hình thành trong tương lai, PV Infonet đã phỏng vấn ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục quản lý Nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) về vấn đề này.

Hàng loạt dự án bán nhà trên "giấy" đều trong tình trạng "đắp chiếu" khi chủ đầu tư đã huy động tiền của người mua nhà.

Thưa ông, vừa qua thị trường bất động sản tồn tại nhiều vụ lừa đảo bị phanh phui như vụ liên quan đến Công ty Housing Group. Ông có nắm được nhiều vụ việc tương tự như của Housing Group nhưng chưa bị cơ quan công an "sờ gáy" không?

Chưa có địa phương nào báo cáo con số cụ thể về việc này, nhưng thông qua theo dõi thì các vụ như ở Công ty Housing Group chỉ là thiểu số, không phổ biến.

Có thể nói đó là một sự rủi ro từ việc mua bán nhà trên giấy. Vậy, làm thế nào để khắc phục tình trạng này trên thị trường, thưa ông?

Vấn đề huy động vốn hay gọi là hình thức bán nhà trong tương lai, hình thức bán nhà hình thành trong tương lai đã được áp dụng nhiều trên thế giới cũng như ở Việt Nam.

Cục trưởng Cục quản lý Nhà và Thị trường bất động sản Nguyễn Mạnh Hà: Bán nhà trên “giấy” nhiều rủi ro khó lường!

Hình thức này có ưu điểm là hỗ trợ doanh nghiệp huy động vốn để có thể triển khai được dự án bởi những dự án BĐS thường có nhu cầu vốn rất lớn. Nếu DN huy động vốn từ người mua nhà thì không những huy động được vốn mà còn xác định trước được nhu cầu của người mua, tức là bán hàng trước và triển khai thực hiện sau. Người mua cũng có lợi lựa chọn được sản phẩm của mình từ trước, để phù hợp với nhu cầu của mình và cũng có điều kiện tiết kiệm dần mà không phải trả ngay 1 lần, mà trả nhiều lần.

Song, hình thức bán nhà hình thành trong tương lai cũng có nhiều rủi ro như lừa đảo, bên cạnh đó còn có rủi ro khác như nhiều doanh nghiệp không dự đoán được biến động của thị trường vì huy động vốn trong thời gian dài như giá cả tăng, giá vật liệu tăng... ảnh hưởng đến khả năng hoàn thành dự án để có thể giao nhà đúng hạn, đúng giá cả và chất lượng như đã cam kết cách đó vài năm.

Vì thế, có những rủi ro không lường trước được, đặc biệt với hiện tượng lừa đảo.

Luật kinh doanh BDS , luật Nhà ở đã có quy định khi muốn bán nhà hình thành trong tương lai thì chủ đầu tư phải có yêu cầu, phải hoàn thành dự án đến mức độ nhất định, đối với nhà ở liền kề phải hoàn thành hạ tầng của dự án theo tiến độ cam kết, đối với chung cư, nhà ở hỗn hợp phải hoàn thành xong móng.

Trước khi huy động vốn, chủ đầu tư phải báo cáo với cơ quan quản lý Nhà nước về nhà ở của địa phương về việc bán nhà, trong vòng 15 ngày cơ quan quản lý của địa phương phải trả lời chủ đầu tư đã đủ điều kiện bán nhà chưa.

Cùng với đó, khi chủ đầu tư muốn bán nhà hình thành trong tương lai phải được một ngân hàng thương mại bảo lãnh trách nhiệm tài chính của mình trước người mua, trước người huy động vốn, để trong trường hợp rủi ro không đủ khả năng hoàn thành dự án theo đúng tiến độ, đúng cam kết với khách hàng thì người bảo lãnh có trách nhiệm hoàn trả lại người mua nhà số tiền đã nộp cho chủ đầu tư. Hình thức này thực chất hiện vẫn đang được các ngân hàng đang thực hiện.

Vậy, theo ông người mua nhà phải làm gì?

Để khắc phục tình trạng đó thì phải có bảo lãnh, phải có trả lời của cơ quan nhà nước đã đủ điều kiện bán nhà chưa?

Từ đó, bảo đảm cho rủi ro sẽ được nâng cao và hạn chế rủi ro tối đa trong việc bán nhà hình thành trong tương lai khi Luật kinh doanh BĐS ở có hiệu lực thi hành từ 1/7/2015.

Song, việc mua bán nhà ở là giao dịch dân sự, người dân cũng phải tìm hiểu, các doanh nghiệp phải thực hiện theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, vừa rồi lại có quy định cho phép thế chấp căn hộ hình thành trong tương lai, vậy có sợ tăng rủi ro không, thưa ông?

Khi cho phép thế chấp căn nhà hình thành trong tương lai thì ngân hàng cũng phải căn cứ vào tình trạng pháp lý của dự án, uy tín của chủ đầu tư cũng sẽ giảm bớt rủi ro cho người mua.

Tuy nhiên, đúng là thị trường hình thành trong giai đoạn phát triển quá nóng, do vậy việc kiểm tra kiểm soát chưa kịp thời, vẫn còn một số ít doanh nghiệp năng lực tài chính, kinh nghiệm triển khai dự án yếu nên gây rủi ro cho khách hàng.