Sợ khủng bố, Pháp tấn công phủ đầu

Lo sợ lực lượng nổi dậy đang kiểm soát miền bắc Mali sẽ tiếp tục đe dọa châu Âu, Pháp thực hiện chiến dịch tấn công để ngăn chặn. Tuy nhiên, tình hình có vẻ khó khăn đối với quân đội Pháp sau đợt tấn công cuối tuần qua tại thuộc địa cũ.

Một máy bay chiến đấu của Pháp đang tiếp nhiên liệu sau khi cất cánh từ căn cứ quân sự của Pháp tại Nancy để tấn công Mali. (Nguồn: AP)

Lực lượng 550 lính bộ binh và không quân của Pháp hôm 11/1 đã tấn công đẩy lùi những tay súng nổi dậy ở Kona, thị trấn cách thủ đô Bamako của Bali 700km về phía bắc nhiều giờ sau khi Tổng thống Francois Hollande thông báo Pháp sẽ hỗ trợ Mali giành lại 2/3 lãnh thổ bị chiếm mất.

Với sự hỗ trợ của quân đội Pháp, quân đội Mali cũng bị đánh trả khá nặng, còn những tay súng thuộc các nhóm Hồi giáo như Phong trào đoàn kết và Jihad ở Tây Phi, Ansar ud-Din và nhóm thuộc al-Qaeda ở Bắc Phi, nhóm ly khai Touareg, đã trải rộng trên khắp một vùng rộng tương đương nước Pháp.

“Đó là chiến trường khó và phức tạp trên một địa hình như vậy”, David Zounmenou, nhà nghiên cứu chương trình phòng chống xung đột châu Phi thuộc Viện nghiên cứu an ninh ở Nam Phi, nhận xét. “Sẽ không thể nhanh được, nhưng rõ ràng là rất có ích trong việc giúp Mali lấy lại chủ quyền lãnh thổ”.

Binh lính Mali lật đổ chính phủ từ hồi tháng 3 năm ngoái vì cho rằng chính phủ không được trang bị và đào tạo đẩy đủ để đối phó với các lực lượng Hồi giáo khi những lực lượng này đã lợi dụng tình hình bất ổn để chiếm lấy miền bắc đất nước. Nhờ dòng vũ khí chảy vào Mali từ cuộc chiến ở Libya năm 2011, các lực lượng nổi dậy khiến nhiều người lo lắng về sự bất ổn an ninh trong khu vực xa đến tận Nigeria và Algeria.

Cộng đồng kinh tế các nước Tây Phi (ECWAS) sẽ họp vào ngày 16/1 để bàn việc triển khai 2.000 binh lính của khối đến Mali. Kế hoạch này đã được Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc hậu thuẫn bằng bản nghị quyết vào tháng trước nhằm phục hồi tình trạng kiểm soát ở miền bắc Mali. Trong khi đó, Mỹ cam kết sẽ cung cấp lực lượng tình báo, hỗ trợ hậu cần và tiếp nhiên liệu để giúp đội máy bay chiến đấu của Pháp. Nước Anh đóng góp 2 máy bay chở hàng quân sự BoeingC-17 để vận chuyển quân lính.

Cuối tuần qua, 4 máy bay chiến đấu Rafale của Pháp đã đánh trúng nhiều mục tiêu gần Gao, một trong những tiền đồn chính của quân nổi dậy, các tòa nhà và điểm hậu cần, Bộ quốc phòng Pháp hôm 13/1 nói trong một thông báo.

Dưới sự bao quát của máy bay và trực thăng chiến đấu của Pháp, quân đội Mali đã đẩy lùi lực lượng nổi dậy khỏi thị trấn trung tâm Kona có tầm quan trọng chiến lược mà chúng đã chiếm từ hôm 10-1. Một quan chức quân đội cao cấp ở thủ đô Bamako nói rằng hơn 100 tay súng nổi dậy đã bị tiêu diệt.

Một phi công của Pháp thiệt mạng hôm 11-1 vì bị lực lượng nổi dậy bắn rơi máy bay ở khu vực gần thị trấn Mopti. Vài giờ sau khi mở trận tấn công lực lượng Hồi giáo liên quan tới al Qaeda, Pháp triển khai lực lượng biệt kích để cứu một con tin người Pháp đang bị các tay súng al Shabaab ở Somalia giam giữ, nhưng không ngăn nổi việc con tin bị giết hại. Lực lượng al Shabaab cũng là đồng minh của al Qaeda.

Các nước phương Tây đặc biệt lo ngại những tay súng Hồi giáo có thể sử dụng Mali làm bàn đạp tấn công phương Tây và mở rộng phạm vi ảnh hưởng của các tay súng có liên hệ vơi al Qaeda ở Yemen, Somalia và Bắc Phi.

Tại Konna, một chủ cửa hàng cho biết rất nhiều xác của các tay súng Hồi giáo và nhiều binh lính mặc đồng phục đang nằm la liệt trên phố. Một quan chức cấp cao của Mali thông báo trên truyền hình nhà nước rằng 11 lính Mali thiệt mạng và 60 người khác bị thương trong trận chiến ở Konna.

Tổ chức nhân quyền quốc tế nói rằng khoảng 10 thường dân bị giết trong đợt bạo lực này, trong đó có 3 trẻ em bị chết đuối khi cố bơi qua sông để tránh đạn. Ngoài ra, một trẻ em được tuyển làm tay súng cho lực lượng Hồi giáo cũng bị thương.