Dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A: Nhiều rủi ro

Đó là nhận định của các thành viên Hội đồng kỹ thuật thẩm định Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của 2 Dự án Thủy điện Đồng Nai 6 và 6A.

Cần làm rõ tác động môi trường, động đất…

Tại cuộc họp sáng 28/11 tổ chức ở trụ sở Bộ Tài nguyên - Môi trường, đại diện chủ đầu tư 2 dự án thủy điện là Tập đoàn Đức Long - Gia Lai đã trình bày tóm tắt nội dung của ĐTM. Theo đánh giá của một số thành viên Hội đồng thẩm định khi trao đổi với phóng viên sau cuộc họp, bản ĐTM lần này được chủ đầu tư làm khá công phu so với lần 1, nhưng vẫn làm theo định hướng của nhà đầu tư.

Loài hoa trà Camellia sp (được quốc tế công nhận mới phát hiện trên thế giới) mới được tìm thấy tại nơi dự kiến xây dựng thủy điện Đồng Nai 6A

TS Đào Trọng Tứ - Ủy viên Hội đồng thẩm định, chuyên gia cố vấn cao cấp của Mạng lưới sông ngòi Việt Nam – cho rằng: “Nội dung ĐTM đó có nhiều điểm cần phải bàn sâu, kỹ. Vấn đề chính là câu chuyện về tính pháp lý và tác động môi trường của dự án. Tuy nhiên, hiện nay chưa phân tích việc Thủy điện Đồng Nai 6 và 6A có phù hợp với các quy định pháp lý hiện hành không”.

Bản nhận xét góp ý cho ĐTM Thủy điện Đồng Nai 6 và 6A của TS Tô Văn Trường (Ủy viên Hội đồng thẩm định) gửi tới cuộc họp dài 15 trang, trong đó có đánh giá: “Trong ĐTM có đề cập đến rất nhiều loại rủi ro và sự cố, tuy nhiên những rủi ro hoặc lỗi kỹ thuật trong các khâu thiết kế, thi công lại chưa được đề cập tới. ĐTM cũng cho rằng đối với rủi ro do vỡ đập thì mức độ, diện tích ngập ở phía hạ lưu được tính toán tương đương với trường hợp lũ năm 2000 và 2006. Tuy vậy, báo cáo chưa có sự cam kết của chủ đầu tư về việc xây dựng kế hoạch, các biện pháp ứng phó, phương tiện dự phòng nếu sự cố xảy ra...”.

Hội đồng thẩm định đề nghị chủ đầu tư làm rõ thêm khá nhiều vấn đề trọng tâm trong ĐTM này. Theo TS Đào Trọng Tứ: “Thứ nhất, ĐTM cần làm rõ tác động môi trường khi thực hiện dự án Thủy điện Đồng Nai 6 và 6A đến thượng và hạ lưu của sông Đồng Nai. Thượng lưu là đối với Vườn quốc gia Cát Tiên trong đó có khu Ramsa của Bàu Sấu, còn hạ lưu phải đánh giá tác động của khu vực từ đập xuống tận Trị An. Thứ 2 là làm rõ các phương án giải quyết sinh kế của người dân; thứ 3 là động đất kích thích… Tóm lại là bản ĐTM lần này vẫn có nhiều vấn đề cần phải bổ sung làm lại”.

Chưa đủ điều kiện xem xét thông qua

Về bản ĐTM lần này, GS-TSKH Nguyễn Ngọc Lung – Ủy viên Hội đồng thẩm định, chuyên ngành lâm nghiệp thuộc Viện Quản lý Rừng bền vững và Chứng chỉ rừng (Hội Khoa học kỹ thuật lâm nghiệp) - băn khoăn: “Tại sao lại dọn lòng hồ có 50% số cây rừng? Diện tích đất dùng cho tuyến truyền tải điện tại sao lại không được tính đến trong dự án này, nó ảnh hưởng đến rừng như thế nào?”.

Một số ủy viên Hội đồng cho hay, Dự án Thủy điện Đồng Nai 6 và 6A sẽ làm mất vĩnh viễn nhiều diện tích rừng và làm suy giảm đa dạng sinh học. TS Tô Văn Trường khẳng định:

“Theo số liệu trong ĐTM, Dự án Đồng Nai 6A sẽ làm 107ha đất rừng bị ngập, trong đó có 25ha thuộc khu bảo vệ nghiêm ngặt của Vườn quốc gia Cát Tiên. Còn Dự án Đồng Nai 6 sẽ chiếm vĩnh viễn hơn 171ha, trong đó có trên 77ha thuộc Vườn quốc gia Cát Tiên. Báo cáo ĐTM này chưa đủ điều kiện để Hội đồng thẩm định của Bộ TNMT xem xét, thông qua”.