Ám ảnh làm “chui” ở Trung Quốc

Quá khó khăn, hàng ngàn người dân ở Thanh Hóa đã vượt biên qua Trung Quốc làm việc “chui” với mong muốn có một cuộc sống khá giả hơn

Từ sau Tết đến nay, lực lượng công an các huyện tại tỉnh Thanh Hóa đã liên tiếp phát hiện nhiều vụ đưa người nhập cảnh Trung Quốc (TQ) trái phép. Những người này chủ yếu là lao động phổ thông, không có việc làm, muốn sang TQ tìm việc.

Sau nhiều năm bôn ba khắp nơi mà công việc vẫn không đâu vào đâu, anh Đới Sỹ Tiến (ngụ xã Phú Nhuận, huyện Như Thanh) được một người quen giới thiệu qua TQ làm việc. Công việc là thu hoạch trái cây, lương cao lại nhàn hạ. Để được sang xứ người làm thuê, anh Tiến phải tốn 5 triệu đồng.

Anh Tiến nhớ lại: “Sang tới TQ, tôi cùng 5 người nữa được đưa lên một con tàu ra biển đánh cá chứ không phải đi thu hoạch hoa quả. Họ hứa sẽ trả 8 triệu đồng/người/tháng (bao ăn uống). Nhưng do ở miền núi, không quen với việc đi biển nên tôi hay say sóng và bị chủ tàu đánh đập thường xuyên. Làm được gần 1 tháng, khi tàu cập bờ dỡ hàng thì tôi bị cảnh sát ập đến bắt. Bị nhốt hơn 1 tháng tại trại tị nạn, tôi mới được thả về nước với 2 bàn tay trắng”.

Cũng ôm mộng qua xứ người, sau gần 7 tháng làm việc “chui”, anh Nguyễn Văn Đoàn (ngụ xã Minh Lộc, huyện Hậu Lộc) trở về với những ám ảnh ghê gớm. Đầu năm 2013, Đoàn được bạn bè cho biết qua TQ làm việc nhẹ nhưng lương cao. Anh phải chi 6 triệu đồng mới được qua TQ làm thuê cho một xưởng sản xuất dao. Làm được một thời gian, anh bị cảnh sát TQ bắt và trả về Việt Nam.

Theo tìm hiểu của phóng viên, những người qua TQ chủ yếu đi đánh cá cho ngư dân bản địa và làm những công việc nặng nhọc khác mà không được bảo đảm quyền lợi gì. Họ bị đánh đập, hành hạ, bị quỵt lương, thậm chí có thể gặp nạn hoặc bị giết.

Trong năm 2012, huyện Hậu Lộc - địa phương có người qua TQ làm “chui” nhiều nhất Thanh Hóa - đã có 5 lao động chết khi đánh cá tại nước này. Trong đó, 3 người tử nạn do chìm tàu, 2 người chết do bị ngư dân TQ đánh. Các nạn nhân chết trên biển gồm Nguyễn Văn Đông, Phạm Văn Mùi và Bùi Văn Đại -  đều SN 1979, ngụ xã Ngư Lộc, huyện Hậu Lộc. Ba ngư dân này mang theo cả vợ cùng đi TQ vào năm 2011, qua cửa khẩu Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh rồi tới xã Khay Thau, huyện Cây Đa Luống, tỉnh Quảng Đông - TQ. Vợ của các anh thì đi rửa bát thuê, bóc tôm...

Theo ông Hoàng Quốc Hà, Trưởng Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Hậu Lộc, chỉ trong năm 2015, huyện này có hơn 1.000 người qua TQ làm việc trái phép. Cũng trong năm này, Hậu Lộc có 8 lao động “chui” bị phía TQ trục xuất về nước, 1 trường hợp tử vong là anh Đặng Mạnh Dũng ở xã Hưng Lộc...

“Đây là bài toán rất nan giải bởi địa phương không tạo được việc làm cho người dân thì họ sẽ phải qua TQ tìm việc. UBND huyện đang cố gắng tạo việc làm tại địa phương và có biện pháp xử lý những cò môi giới lao động trái phép” - ông Hà cho biết.