Tự ý điều trị nấm da: hậu quả khôn lường

Với suy nghĩ, corticoid là “thần dược” chữa lành các triệu chứng viêm da, nhiều người đã tự ý dùng để điều trị nấm da để rồi nhận lấy những hậu quả khôn lường.

Corticoid: “con dao hai lưỡi”

Corticoid là thuốc hay được sử dụng do có nhiều công dụng như tác dụng giảm đau, chống viêm, chống ngứa, chống dị ứng… Tuy nhiên, thói quen “tự bắt mạch – tự điều trị” rất dễ gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Đặc biệt, theo ý kiến của các chuyên gia, việc bôi kéo dài các thuốc có chứa thành phần corticoid lên da có thể sẽ làm teo da, rạn da, da dễ bị tái nhiễm nấm, nhiễm trùng do mất sự đề kháng tại chỗ.

Là một nạn nhân trong việc tự điều trị bằng corticoid, Thế Anh (32 tuổi, Tp.HCM) cho biết: “Cách đây không lâu, tôi bị ngứa ở một vùng trên da. Tự tìm hiểu trên mạng thì biết corticoid có khả năng trị viêm da tốt nên mua dùng. Cuối cùng vùng da đó ngày càng teo lại và viêm nhiễm nặng hơn đến nỗi vợ tôi phải đưa tôi vào bệnh viện da liễu”. 

Còn trường hợp của chị Thạch Thị Tha Ri (29 tuổi, Sóc Trăng) thì vì tự ý mua corticoid về bôi, kết quả sau 3 tháng sử dụng, da trên khuôn mặt chị đã bị thay đổi hoàn toàn do bị nhiều mẩn đỏ với đầy mụn nước.

Tự ý điều trị nấm da có thể gây nên những tác hại khôn lường (Ảnh: Hải Đăng)

Quả thật vậy, việc tự ý sử dụng corticoid bôi đối với các bệnh lý về da, đặc biệt là bệnh nấm da có thể gây ra rất nhiều tác hại nghiêm trọng. Dù corticoid có thể giúp các triệu chứng viêm da giảm đi một cách nhanh chóng, nhưng khi ngưng bôi corticoid, nấm da rất dễ tái phát và khi đó có xu hướng thay đổi hình thái thương tổn, kèm theo các tác dụng phụ không mong muốn, gây nhiều khó khăn trong chẩn đoán và điều trị bệnh sau này. Có những trường hợp tự ý sử dụng corticoid không đúng cách không những không hạn chế được viêm da, mà trái lại còn khiến tình trạng viêm da do nấm nặng hơn, điều trị sẽ khó hơn.

Tại sao phát bệnh nấm da?

Chị Hoài Thương – nhân viên văn phòng (Q4 – Tp.HCM) cho biết: “Ngồi làm việc, mà cảm giác ngứa ngáy trên da khiến tôi rất khó tập trung. Tôi chỉ mong mau trị hết thôi”.

Anh Công Chính – Giám sát viên công trình (Q9 – Tp.HCM) chia sẻ: “Nghề công trình như mình thường xuyên tiếp xúc với ánh mặt trời. Nhiều lúc mồ hôi ra cứ khiến mấy chổ bị viêm trên da ngứa ngáy khó chịu, càng gãi càng ngứa, đôi khi rát lắm. Mình thực sự rất khó chịu với căn bệnh này”.

Thật vậy, bệnh nấm da luôn khiến người bệnh có cảm giác ngứa ngáy, khó chịu và làm ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt, công việc, lao động... Nấm da thường phát triển mạnh ở nhiệt độ từ 25 đến 30oC, vì vậy nhiệt độ của bề mặt da rất phù hợp để cho nấm da phát triển. Độ ẩm cao cũng là điều kiện thuận lợi để nấm da phát triển nên tỷ lệ bệnh thường tăng cao vào mùa hè khi điều kiện nhiệt độ và độ ẩm trong không khí cao.

Bệnh nấm da thường được đặt tên theo vị trí các phần khác nhau của cơ thể mà ở đó nấm ký sinh gây bệnh như nấm da đầu, nấm thân, nấm kẽ chân, nấm bẹn, nấm móng... hoặc theo hình dạng tổn thương, như dân gian thường gọi lác đồng tiền (hắc lào) ám chỉ các nấm thân....Trên da người, vi nấm sẽ phát triển ở vùng da ẩm ướt, nơi tiết nhiều bả nhờn và nhiều mồ hôi. Trong quá trình phát triển, nấm sử dụng các chất béo hiện diện trên da gây ra tình trạng viêm da, tiết ra các chất gây kích thích da và ngứa. Bản chất của bệnh nấm da tuy không nguy hiểm nhưng gây khó chịu, mất tự tin trong giao tiếp làm giảm chất lượng cuộc sống người bệnh.

Kiên trì điều trị: hiệu quả và an toàn

Nấm da là bệnh rất dễ tái phát. Do đó, việc điều trị nấm da không thể thiếu đi yếu tố kiên trì. Hơn nữa, để đảm bảo được tính an toàn khi điều trị nấm da, theo ý kiến của các chuyên gia, người bệnh không nên dùng các thuốc phối hợp corticoid. Thay vào đó, nên sử dụng các sản phẩm chỉ chứa hoạt chất kháng nấm đơn thuần như các thuốc chứa ketoconazole 2%, do có khả năng tiêu diệt tận gốc các loại vi nấm trên da một cách hiệu quả mà lại ít gây các tác dụng phụ do bởi corticoid.

Tuy nhiên, cũng theo ý kiến của các chuyên gia, để phát huy khả năng tiêu diệt tận gốc các loại vi nấm trên da, người bệnh được khuyên cần chọn chính xác liều lượng và tần suất sử dụng phù hợp nhất tùy theo vị trí nhiễm nấm của mình. Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên ý thức việc chủ động phòng ngừa bệnh nấm da bằng cách:

- Không mặc đồ ẩm, mặc các loại vải thông thoáng dễ thoát mồ hôi.

- Vệ sinh da sạch sẽ sau khi vận động, khi ra nhiều mồ hôi trong thời tiết nóng.

- Giặt giũ quần áo, giường chiếu sạch sẽ, thường xuyên.

- Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác để tránh lây bệnh.

(Chương trình được tài trợ bởi VPĐD Janssen Cilag Ltd.)