Virus gây teo não Zika đã tấn công 1/3 thế giới

Kể từ khi phát hiện ca lây nhiễm virus Zika đầu tiên trên thế giới năm 2015, tính đến nay đã 61 quốc gia có người mắc đại dịch này, trong đó có Việt Nam.

WHO công bố Zika là đại dịch toàn cầu từ ngày 1.2.

Tổ chức Y tế thế giới WHO ngày 1.2 đã công bố tình trạng khẩn cấp toàn cầu về virus Zika, được cho là nguyên nhân khiến hàng ngàn trẻ em sinh ra với não nhỏ hơn bình thường.

Tính đến ngày 30.3.2016, virus Zika đã lan truyền tới 61 quốc gia và vùng lãnh thổ, chiếm gần 1/3 tổng số quốc gia trên thế giới (hơn 200 nước). 6 quốc gia xuất hiện virus Zika lan truyền qua đường tình dục là Argentina, Chile, Pháp, Ý, New Zealand và Mỹ. Chỉ có 4 vùng lãnh thổ là đảo Cook, Polynesia, đảo Pascua và New Caledonia tuyên bố đã hết dịch. 

Virus Zika lan truyền do muỗi Aedes. Chúng được tìm thấy ở mọi quốc gia châu Mỹ, trừ Canada và Chile. Hai khu vực này quá lạnh để muỗi sinh sống. Ở châu Á, loài muỗi Aedes cũng tồn tại và phát triển rất mạnh. Tại Việt Nam, một quốc gia nóng ẩm, mưa nhiều là điều kiện lý tưởng để muỗi Aedes sinh sôi. 

Virus Zika được cho là thủ phạm làm 3.500 trẻ em Brazil mắc chứng teo não.

Ngày 4.4, Việt Nam đã công bố 2 trường hợp nhiễm virus Zika tại Khánh Hòa và TPHCM. Ngoài Việt Nam, trong khu vực châu Á, virus Zika đã có mặt ở Thái Lan, Campuchia, Philippines, Malaysia, Indonesia, Đài Loan. Australia cũng đã xuất hiện trường hợp mắc virus Zika.

Khi muỗi mang mầm bệnh hút máu người, chúng truyền luôn virus Zika vào cơ thể họ. Các trường hợp lây truyền virus Zika qua đường tình dục đã được phát hiện ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Mỹ.

Sốt do virus Zika thường bị nhầm lẫn với các loại sốt thông thường nên người bệnh chủ quan và không đến các cơ sở y tế xét nghiệm. Chỉ 1 trong 5 ca mắc bệnh có triệu chứng rõ ràng. Trong đó bao gồm: sốt nhẹ, mắt đỏ ngứa, đau đầu, đau khớp, phát ban. Rối loạn hệ thống thần kinh hiếm gặp mang tên hội chứng Guillain-Barre có thể mắc phải khiến bệnh nhân bị liệt tạm thời.

Muỗi Aedes hầu như sinh sống ở mọi nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Tây Ban Nha ngày 29.3 tuyên bố nước này đã có 58 trường hợp lây nhiễm virus Zika sau khi trở về từ các nước có dịch bệnh hoành hành. Bệnh nhân rải rác ở thủ đô Madrid cho tới Catalonia, Castile, Leon, Aragon và Valencia. Ở châu Âu, Đức, Italia, Pháp đều đã xuất hiện bệnh nhân mắc virus Zika.

Hiện nay, Brazil có hơn 3.500 em nhỏ mắc chứng teo não bị nghi là do liên hệ với virus Zika. Khi những phụ nữ có thai bị sốt do virus Zika, nhiều khả năng những em bé sơ sinh sẽ bị ảnh hưởng khiến thể tích não nhỏ hơn bình thường, ảnh hưởng nghiêm trọng tới tư duy và phát triển sau này của các em.

Ngày 11.2, Venezuela tuyên bố 3 trường hợp tử vong sau khi mắc virus Zika.

Phun thuốc trừ muỗi Aedes.

Một bài báo được đăng tải trên “Tuần san Sinh vật học vũ trụ” khẳng định virus Zika “ảnh hưởng nghiêm trọng quá trình tiến hóa của loài người”. Bài báo cho rằng kịch bản tồi tệ nhất là những DNA hỏng hóc do virus gây ra được quy định thành một bộ gene hoàn chỉnh. Điều này khiến một số lượng lớn “những người có não bộ nhỏ bất thường xuất hiện”, khiến quá trình tiến hóa của loài người có thể bị kéo lùi 2 triệu năm.

Cách để phòng tránh muỗi Aedes lan truyền virus Zika là giữ vệ sinh môi trường sạch sẽ, mặc quần áo dài tay, đi ngủ mắc màn, thường xuyên xịt thuốc khử trùng và sử dụng các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục.

Ngày 31.1, bộ chẩn đoán virus Zika đầu tiên do Công ty công nghệ sinh học Genekam của Đức đã được chuyển tới Brazil để phát hiện nhanh bệnh nhân nhiễm virus. Tại El Salvador, một quốc gia ở Nam Mỹ, nhóm các nhà khoa học đã sử dụng cá bảy màu làm thiên địch không chỉ tiêu diệt ấu trùng muỗi Aedes mà mọi loại muỗi khác nhau. Cá bảy màu có ưu điểm sống dai và có thể len lỏi vào những môi trường con người không thể tới. Brazil cũng đang bán rất chạy trên thị trường bộ trang phục nano chống muỗi có tinh dầu sả.