Cựu chủ tịch Interpol bị TQ giam giữ "kiểu mới" như thế nào?

Cựu chủ tịch Interpol Mạnh Hoành Vĩ bị bắt giữ ngay khi vừa xuống sân bay Trung Quốc và bị tạm giam theo một hình thức mới.

Cựu chủ tịch Interpol bị TQ giam giữ "kiểu mới" như thế nào? - 1

Ông Mạnh Hoành Vĩ không được tiếp xúc với luật sư hay gia đình trong thời gian tạm giam.

Theo Guardian, hình thức giam giữ gọi là “liuzhi” (giam giữ biệt lập) được Ủy ban Giám sát Quốc gia Trung Quốc (NSC) áp dụng. Đây là siêu cơ quan mới được thành lập hồi tháng 3 năm nay, có trách nhiệm điều tra hành động sai trái, tham nhũng của quan chức.

Những người bị giam giữ theo hình thức này có thể không được tiếp cận với luật sư hoặc gia đình trong 6 tháng.

Điều đó có nghĩa là hình thức giam giữ này cải tiến hơn so với shuanggui (song quy). Đối với hình thức song quy, các quan chức bị bắt phải có mặt tại một thời điểm được chỉ định, ở một nơi được chỉ định, để "thú nhận" những sai phạm mà cơ quan kỷ luật Trung Quốc tin rằng đã có bằng chứng rõ ràng.

Theo Guardian, thông thường, người thân của các quan chức bị bắt giữ theo hình thức liuzhi, sẽ được thông báo trong vòng 24 giờ đồng hồ.

Thời hạn giam giữ cũng như quyền gặp luật sư của đối tượng bị giam đều do NSC gia quyết định. Liuzhi không cần sự phê chuẩn của viện kiểm sát giống như lệnh tạm giữ của cơ quan công an, hay sự đồng ý của bất cứ cơ quan nào khác ngoài NSC.

Mạnh Hoành Vĩ là quan chức Trung Quốc mới nhất “ngã ngựa” trong chiến dịch chống tham nhũng do chủ tịch Tập Cận Bình phát động. Giới quan sát nói ông Mạnh bị bắt vì thể hiện tham vọng riêng, trái với tôn chỉ của đảng.

Ông Mạnh thường sống ở Lyon, trụ sở của Interpol, cùng gia đình. Vợ ông thông báo chồng mình mất tích vài ngày sau khi trở về Trung Quốc.

Hôm 8.10, chính quyền Trung Quốc ra thông báo, tuyên bố ông Mạnh bị bắt vì nghi ngờ nhận hối lộ.

Các nhà hoạt động nói hình thức giam giữ mới chắc chắn sẽ ưu việt hơn, dù còn nhiều điều chưa rõ ràng. “Liuzhi là hệ thống mới nên chúng ta cũng chưa rõ người bị giam giữ được đối xử như thế nào”, Michael Caster, một nhà hoạt động nhân quyền ở châu Á nói.

Ông Mạnh là nhân vật quyền lực nhất cho đến nay rơi vào tầm ngắm của NSC. “Kể từ khi được thành lập, NSC chưa bắt ‘hổ lớn’ nào, nên việc ông Mạnh bị bắt giữ cho thấy cam kết của Trung Quốc trong cuộc chiến chống tham nhũng”, Dimitar Gueorguiev, trợ lý giáo sư chính trị tại Đại học Syracuse, Mỹ nói.