Nói và làm theo cách Đà Nẵng (Kỳ 2)

Từ việc chỉ đạo quyết liệt chống ô nhiễm môi trường (ÔNMT), việc gặp gỡ những thiếu niên chậm tiến... lãnh đạo TP Đà Nẵng đều có cách làm riêng, dấu ấn riêng và đã mang tới những chuyển biến tích cực.

Điểm nóng đã nguội?

ÔNMT tại âu thuyền, cảng cá, khu dịch vụ thủy sản Thọ Quang đã trở nên nhức nhối, tạo thành "điểm nóng" trong dư luận suốt thời gian qua. Bức xúc tới mức, trong cuộc họp HĐND vừa qua, Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh đã yêu cầu Giám đốc Sở TN&MT xuống mắc màn ngủ cùng dân để thấu hiểu và xử lý dứt điểm. Vậy sau tuyên bố khá "nóng" ấy, thực tế việc giải quyết ÔNMT tại đây có chuyển biến gì?

Một trong các thủ phạm gây nên ÔNMT chính là các DN chế biến thủy sản đã không tuân thủ những nguyên tắc về bảo vệ môi trường. Để xử lý tình trạng này, Sở TN&MT đã phạt Cty Bắc Đẩu 200 triệu đồng, Cty Hải Thanh 55 triệu đồng, Cty Procimex và Cty đồ hộp Hạ Long mỗi đơn vị 40 triệu đồng. Các lỗi cụ thể được xác định do không lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, Bản cam kết đạt tiêu chuẩn môi trường do tăng công suất, thay đổi sản phẩm...  Chỉ phạt thôi chưa đủ, các Cty này được yêu cầu phải triển khai cấp bách các giải pháp xử lý xả thải, đảm bảo vệ sinh môi trường. Cụ thể, Cty Hải Thanh đã được TP cấp đất diện tích hơn 2 ngàn m2 để xây dựng hệ thống xử lý nước thải (cam kết hoàn thành vào tháng 8-2012); Cty Bắc Đẩu đã xây xong và chuẩn bị lắp thiết bị xử lý thải dự kiến hoàn thành tháng 8-2012; Cty thủy sản Thuận Phước đã cải tạo hệ thống xử lý nước thải đảm bảo đạt giá trị theo quy định; Cty Procimex VN đã khôi phục, vận hành hệ thống xử lý nước thải từ ngày 10-7...  Theo kết quả quan trắc và phân tích 6 đơn vị có nồng độ ô nhiễm cao trong 3 tháng qua, thì trong tháng 7, nồng độ ô nhiễm trung bình của các đơn vị có chiều hướng giảm.

Cán bộ Trạm xử lý nước thải tại khu DVTS Thọ Quang cho biết đã khắc phục tình trạng ô nhiễm mùi hôi do Trạm gây ra

Ngay tại Trạm xử lý nước thải của KCN thủy sản Thọ Quang cũng từng là điểm phát sinh ÔNMT. Để khắc phục, đơn vị chủ quản là Cty thoát nước và xử lý nước thải TP đã thực hiện đậy kín 2 bể anoxit để giảm thiểu mùi hôi phát sinh đồng thời tiếp tục xử lý các khí gây mùi hôi bằng chế phẩm sinh học tại bể gom. Đơn vị cũng hoàn thành cải tạo hệ thống điện lưới của toàn bộ trạm xử lý nước thải, lắp đặt dàn phun khử mùi tại bể gom nước thải số 1, sửa lại các ô chứa bùn. Hiện tại, đơn vị đang chuẩn bị tiến hành cải tạo các ô của sân phơi bùn, lắp đặt đồng hồ kiểm soát lượng nước thải đưa về Trạm. Cái khó nhất hiện nay là chưa có phương án thu gom nước thải từ các cầu tàu cá về hệ thống xử lý nước thải tại chợ cá Thọ Quang.

Một phần nguyên nhân gây ÔNMT khác xuất phát từ việc sơ chế thủy sản tại các ki-ốt chợ cá. BQL các KCN và Chế xuất Đà Nẵng đã làm việc và yêu cầu Chi nhánh Cty Đại Thuận tại Đà Nẵng không được tiếp tục cho các tổ chức, cá nhân người nước ngoài thuê ki-ốt để sơ chế thủy sản. BQL Âu thuyền và Cảng cá Thọ quang cũng đã kiểm tra 9 hộ kinh doanh chế biến chả cá tại khu vực chợ cá không tiếp tục sản xuất, kinh doanh tại khu vực này. Song song đó, việc nạo vét bùn tại âu thuyền Thọ Quang cũng được triển khai ráo riết và đã nạo vét được hơn 17 ngàn m3.

Phạm Nẵng đang đi bán hàng thuê tại chợ Cồn để kiếm tiền giúp mẹ

Chậm tiến đã... tiến

16 tuổi nhưng trông Dương Tuấn Anh (Hải Châu 2, Hải Châu) nhỏ xíu như  học sinh cấp II. Đang học nghề dán xe trên đường Hoàng Diệu, cậu tỏ rõ quyết tâm muốn kiếm một công việc, nghề nghiệp ổn định để bước vào đời. Ba mẹ chia tay, ba lại vào vòng lao lý, nên mới lớp 7, Tuấn Anh đã bỏ học, theo bạn bè xấu lêu lổng. Đầu năm 2010, cậu là 1 trong 9 thiếu niên chậm tiến của Hải Châu 2 được gặp mặt, trò chuyện với Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh sau đó tham quan Bà Nà, trại giam. Chuyến đi ấy giúp Tuấn Anh thay đổi hẳn nhận thức. Cậu đã hiểu thế nào là "thiên đàng" thế nào là "địa ngục" để từ bỏ những nhận thức nông nổi, lệch lạc của tuổi trẻ. Cậu dần từ bỏ đám bạn xấu, quyết tâm học nghề, vào đời bằng con đường chân chính. Nhìn cậu chăm chỉ học nghề có thể hiểu được phần nào quyết tâm đổi thay ở chàng trai nhỏ bé ấy.

Tôi gặp Phạm Nẵng (1995) ở chợ Cồn khi cậu đang phụ giúp bán hàng cho chủ quầy Trần Thị Thơm lô 135- đình 6. Trông Nẵng khá hiền lành và cần mẫn. Cậu bảo, khi đó ba mẹ chia tay, buồn quá, nên thường theo bạn bè đi chơi đêm và được mời đi nghe buổi nói chuyện của Bí thư Thành ủy, Nhưng chính nhờ buổi ấy, cậu đã vỡ vạc, nhận thức ra nhiều điều. Nhờ thế, những suy nghĩ, dự định nông nổi, lệch lạc đã được chấn chỉnh kịp thời. Nẵng đã từ bỏ đám bạn bè xấu, giờ chuyên tâm làm việc, phụ giúp nuôi mẹ.

Đây chỉ là hai thiếu niên trong 140 thiếu niên đã tiến bộ rõ rệt sau lần đầu tiên được gặp gỡ Bí thư Thành ủy, thăm trại giam và Bà Nà. Trong đợt 1 vào đầu năm 2010 đó, toàn TP có 287 thiếu niên chậm tiến. Chị Mai Thị Thủy Vân- Bí thư Đoàn phường Hải Châu 2 cho biết, tất cả các em thiếu niên chậm tiến trên địa bàn phường sau lần đó đến nay đều tiến bộ. Các em đã suy nghĩ đúng đắn, từ bỏ những nhận thức, hành động lệch lạc, sai lầm để học nghề, tìm việc làm bước vào đời chân chính. Có thể nói, hầu hết các em đó đều có hoàn cảnh gia đình bất hạnh, ba mẹ chia tay, thiếu thốn tình thương yêu. Từ chỗ sai lầm, các em đã biết sửa chữa, vượt lên trong cuộc sống, điều đó thể hiện nghị lực, quyết tâm rất lớn. Chị Vân cho rằng, tuổi trẻ hay bồng bột, suy nghĩ thiếu chín chắn, lệch lạc nếu xảy ra một sự cố nào đó từ gia đình. Vì thế, nếu biết cách uốn nắn kịp thời (như cách lãnh đạo TP Đà Nẵng đã làm) các em sẽ trở thành những thanh niên lành mạnh, sống cống hiến, có ích cho cuộc đời. Xét ở khía cạnh nào đó, nó vừa nhân văn, vừa thiết thực.