Nguy cơ không ngờ từ nước rửa tay “rởm”

Nếu như trước đây, nước rửa tay tự chế không nhãn mán, không nguồn gốc và chất lượng chưa được kiểm định chỉ tồn tại chủ yếu tại các quán ăn vỉa hè thì theo một khảo sát gần đây tại địa bàn Hà Nội và TP.HCM, chúng đã “len lỏi” vào trong những nhà hàng, quán ăn, tự điểm karaoke cao cấp…

Vàng thau lẫn lộn

Hiện nay trên thị trường, sản phẩm nước rửa tay rất đa dạng với đủ mùi hương (chanh, trà xanh, táo, cam, dưa leo…), kiểu dáng, chủng loại (dạng chai, dạng nước, dạng gel…). Tùy dung tích, giá các sản phẩm dao động từ 17.000 - 29.000 đồng. Không chỉ dành cho người lớn, nhiều nhà sản xuất còn làm ra nước rửa tay dành riêng cho trẻ em với liều lượng kiềm ít hơn.

Bên cạnh những sản phẩm nước rửa tay có thương hiệu, nguồn gốc rõ ràng, thì thị trường cũng đang “đón nhận” rất nhiều loại nước rửa tay tự chế không nhãn mác, nguồn gốc được bán với giá siêu rẻ. Theo khảo sát của chúng tôi trong những năm gần đây, không khó để tìm mua những loại nước rửa tay kiểu này tại các cửa hàng tạp hóa ở các khu chợ trong thành phố - từ những chợ có tiếng như: chợ Lớn, chợ Bình Chánh, chợ Bà Chiểu, chợ Gò Vấp, chợ Thủ Đức, chợ Thị Nghè cho đến những chợ nhỏ, chợ tụ họp. Nước rửa tay ở đây được chế vào các can to, và theo một tiểu thương thì khách hàng chủ yếu là các chủ hoặc quản lý nhà hàng, quán ăn.  

Tại địa bàn Hà Nội và TP.HCM, nước rửa tay tự chế không nhãn mán, không nguồn gốc và chất lượng chưa được kiểm định đã “len lỏi” vào trong những nhà hàng, quán ăn, tự điểm karaoke cao cấp…

Qua tìm hiểu thị trường của chúng tôi, chị Thanh Hà, quản lý trưởng tại nhà hàng hải sản N.T (TP.HCM) vừa mua 5 lít nước rửa tay không nhãn mác tại chợ Thanh Đa (Q. Bình Thạnh), chị cho hay: “Mua lượng lớn sẽ được chiết khấu nhiều, xài cho tiết kiệm chứ mua mấy chai nhỏ được quảng cáo trên tivi về nhanh hết lắm, tốn kém. Nước rửa tay nào mà chẳng làm sạch tay nên cầu kỳ chọn loại thương hiệu làm gì. Mà khách nhà hàng tôi dùng bao lâu nay rồi thấy cũng chưa thấy có gì nguy hiểm cả!”.

Mặc dù sản phẩm nước rửa tay không thương hiệu và nhãn mác tràn lan trên thị trường, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người tiêu dùng, nhưng dường như mọi thứ vẫn bị thả nổi.

Ở các tiệm tạp hóa vùng ngoại thành thì luôn có các loại nước rửa tay tự chế bên cạnh những sản phẩm có thương hiệu. Chị Hương, chủ cửa hàng tạp hóa ở chợ Thủ Đức chia sẻ: “Tâm lý thích hàng rẻ nên mọi người mua nước rửa tay tự pha nhiều hơn. Hơn nữa loại này ở đây ai cũng bán nên cũng chẳng sợ bị phạt!”.

Rẻ nên dễ bị bệnh

Trước đây, nước rửa tay kém chất lượng chỉ xuất hiện trong những quán ăn lề đường xập xệ, thì nay chúng đã “len lỏi” vào những nhà hàng, quán ăn sang trọng. Ham rẻ lại đúng thời buổi lạm phát, chi phí hoạt động tăng nên chủ quán hay quản lý nhà hàng tranh thủ tiết kiệm được đồng nào hay đồng ấy. Tuy nhiên, điều họ không quan tâm chính là những tác hại về lâu về dài cho sức khỏe thực khách khi sử dụng những sản phẩm rửa tay siêu rẻ với những thành phần độc hại, không rõ nguồn gốc.

Hầu hết các chủ quán hay quản lý nhà hàng đều không quan tâm đến những tác hại về lâu về dài cho sức khỏe thực khách khi sử dụng những sản phẩm rửa tay siêu rẻ với những thành phần độc hại, không rõ nguồn gốc

Theo bác sĩ Huỳnh Huy Hoàng, Trưởng khoa lâm sàng 1 (BV Da liễu TP.HCM) thì đa phần các loại nước rửa tay kém chất lượng, nhãn mác trôi nổi đều chứa thành phần tạo mùi hương. Tuy nhiên chất tạo hương này thưởng ẩn chứa một danh sách dài các hóa chất có thể gây hại tới người sử dụng, trong đó có chất phthalates. Phthalates có thể gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến hoạt động của estrogen và androgen trong cơ thể con người. Ngay cả với hàm lượng thấp, phthalates vẫn có thể gây hại cho sự phát triển hệ sinh dục ở nam giới đồng thời làm tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ. Các thành phần của phthalates có trong các loại nước rửa tay còn có thể gây ra dị tật bẩm sinh ở trẻ em nếu các bà mẹ tiếp xúc thường xuyên với các sản phẩm chứa chất này trong suốt giai đoạn mang thai.

Như thế một câu hỏi đặt ra: khi đến các quán ăn và có nhu cầu rửa tay nhưng lại không tìm được những sản phẩm đáng tin cậy, người tiêu dùng nên làm gì để bảo vệ mình?