Phép thử thị trường vàng

Nhiều ý kiến cho rằng, đây là thời điểm Ngân hàng Nhà nước chỉ nên giữ vai trò nhà quản lý thay vì ”nhà buôn”.

Nhưng theo một số chuyên gia: nhu cầu thị trường vàng Việt Nam luôn khó lường. Có thể lúc này nhu cầu mua vàng trang sức nhiều cầu vàng miếng giảm nhưng sẽ đến lúc nhà đầu tư lại quay về vàng miếng. Nếu ngừng đấu thầu, cung vàng thiếu sẽ tạo sức ép lên thị trường.

Nhu cầu nắm giữ vàng miếng những ngày này tạm giảm.ảnh: ngọc châu.

Quay lưng vàng miếng

Theo ông Nguyễn Công Tường- Phó phòng kinh doanh SJC giao dịch vàng miếng thời gian gần đây tại công ty chỉ dao động 1.500- 2.000 lượng hay tại PNJ số vàng giao dịch toàn hệ thống ở mức 600 - 700 lượng chỉ bằng ¼ so với thời điểm cách đây vài tháng.

Cầu vàng trên thị trường giảm khá mạnh là một trong những nguyên nhân NHNN giảm lượng vàng qua các phiên đấu thầu. Từ mức 26 nghìn lượng vàng đấu thầu giảm xuống còn 20.000 lượng trong tháng 9. Đến đầu tháng 10, từ phiên 62 (4/10), NHNN chỉ còn đấu thấu 15.000 lượng vàng miếng. Tần suất các phiên cũng giảm dần có tuần NHNN không đấu thầu hoặc chỉ đấu thầu 1 phiên. Số lượng “khách” đến mua vàng cũng giảm dần.

Thống kê kể từ phiên thứ 50 đến nay, duy nhất trong phiên 64, NHNN bán hết số hàng đưa ra, còn thường xuyên có dư bán vài trăm lượng. Phải chăng người dân, nhà đầu tư đang quay lưng với thị trường vàng? Một chuyên gia ngân hàng cho rằng, có hai nguyên nhân khiến người dân tạm thời quay đầu với vàng đó là lượng vàng NHNN bán ra ngoài thị trường kha khá nên nhu cầu vàng miếng trên thị trường phần nào cũng bão hòa. Thứ hai, thời điểm này, nhu cầu vàng trang sức phục vụ mùa cưới, lễ Tết cao hơn vàng miếng. Nên sức mua vàng miếng tạm nhường chỗ cho vàng trang sức.

Sự hấp dẫn của vàng giảm đi một phần do các chính sách NHNN quản lý thị trường vàng khá chặt chẽ trong thời gian qua. Toàn bộ quan hệ huy động, cho vay vốn bằng vàng đã được chuyển sang quan hệ mua, bán vàng, tình trạng “vàng hóa” trong hệ thống TCTD đã được xóa bỏ. Lãnh đạo một NHTMCP bày tỏ: nếu như trước đây các NHTM tỏ ra “phấn khích” khi nhận giữ hộ vàng bao nhiêu, thì đến thời điểm này sau khi bị NHNN siết chặt các NHTM đều tỏ ra rất thờ ơ bấy nhiêu.

“Ý định trục lợi từ số vàng giữ hộ đã bị cơ quan quản lý ngăn chặn. Mặt khác phí thu từ dịch thấp không mang lại lợi nhuận nhiều trong khi phí đầu tư mở dịch vụ này lại tốn kém nên các ngân hàng chả mặn mà giữ hộ vàng. Đứng dưới góc độ quản lý, NHNN đã làm rất tốt vai trò của mình”- Một chuyên gia ngân hàng bình luận.

Khi nào hết làm "nhà buôn”?

Từ ngày 28/3 đến nay, cơ quan quản lý đã tổ chức 69 phiên đấu thầu vàng miếng với khối lượng trúng đạt 1.711.100 lượng (tương đương 65,9 tấn) trên tổng số 1.822.000 lượng chào thầu. Theo tính toán của NHNN trong số hơn vàng cung ra thị trường qua các phiên đấu thầu chỉ có gần 30 tấn vàng được các TCTD mua để chi trả cho khách hàng trước đây đã gửi vàng tại TCTD. Còn lại số vàng miếng cung ra thị trường chỉ hơn 30 tấn nếu so với nhu cầu vàng những năm trước đây dao động 60 - 100 tấn/năm, nhu cầu nắm giữ vàng trong nền kinh tế đã giảm đáng kể.

Phân tích đường đi của giá vàng trong thời gian tới, các chuyên gia cho rằng, thị trường vàng biến động khó lường nhất. Nhưng thời điểm này các chỉ số “ủng hộ” giá vàng đi lên đang mất dần như châu Âu đối mặt với giảm phát, đồng USD mạnh lên, trong khi các nhà đầu tư lo ngại FED có thể thu hẹp gói QE3 vào tháng 12 tới do báo cáo về tình hình việc làm khả quan hơn dự kiến…

Giá vàng thế giới giảm và cung cầu vàng trong nước đang ổn định là cơ hội để thu hẹp khoảng cách giá vàng nội - ngoại. Nhưng theo vị chuyên gia trên, để khoảng cách giá vàng trong nước, thế giới thu hẹp về mức như kỳ vọng thì còn phụ thuộc nhiều yếu tố không chỉ từ giá vàng thế giới giảm. Vị này cho rằng, nếu để doanh nghiệp tự xuất và nhập khẩu vàng thì luồng vàng ra - vào Việt Nam sẽ nhanh hơn, chênh lệch cũng thu hẹp tương ứng. Mặt khác việc nhập khẩu sẽ ít hơn doanh nghiệp chỉ nhập theo nhu cầu kinh doanh. Lúc đó, chắc chắn thị trường sẽ cân bằng ổn định. (Cũng có những lo ngại về việc để các DN đứng ra nhập khẩu vàng tạo sức ép về ngoại tệ, rủi ro về giá vàng- PV)

“Tôi không nghĩ NHNN sẽ chạy theo đấu thầu mãi nhưng đó là trong tương lai, khi thị trường vàng bão hòa. Hoặc NHNN chỉ dừng lại khi mà có một số thành phần thay thế tức là cho phép một số đơn vị kinh doanh vàng đứng ra làm đầu mối nhập khẩu vàng. Cho đến khi nào thay thế một cách toàn diện thì NHNN rút khỏi vai trò người mua bán cuối cùng trên thị trường vàng mà chỉ giữ tư cách là nhà quản lý”, một chuyên gia ngân hàng có thâm niên làm việc ở nước ngoài nhận định. Theo vị này, từ nay đến hết quý I/2014 là quãng thời gian đủ để NHNN “test” thị trường vàng. Nếu khoảng cách giá vàng trong nước và thế giới chưa thu hẹp được như mong muốn NHNN phải xem xét lại chính sách đấu thầu vàng của mình.